Bộ Quốc phòng Úc đang soạn thảo kế hoạch xây dựng một cảng nước sâu mới ở Darwin để tiếp nhận lính thủy đánh bộ Mỹ và đây được xem như là một biện pháp nhằm đối phó với sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực.
Đài ABC ngày 23.6.2019 dẫn lời một số giới chức quốc phòng và chính phủ giấu tên cho biết cảng nước sâu trên nằm ở khu vực Glyde Point, cách cảng hiện tại của thành phố Darwin – thủ phủ của vùng lãnh thổ phía Bắc – khoảng 40km về phía đông bắc.
Cảng Darwin – từng gây ra nhiều tranh cãi khi cho cho Công ty Landbridge của Trung Quốc thuê theo một hợp đồng kéo dài 99 năm vào năm 2015 – vốn đã gồm các cơ sở quân sự và từng tiếp đón các tàu Mỹ đến thăm Úc. Tuy nhiên, cảng mới sẽ có nhiều lợi thế khi nằm tại địa điểm ít tàu qua lại và ít gây chú ý.
Đài ABC cho biết cảng mới có thể tiếp nhận các tàu đổ bộ cỡ lớn như tàu trực thăng đổ bộ của Úc và các tàu chiến Mỹ như tàu đổ bộ tấn công USS Wasp vừa thăm thành phố Sydney.
Giới chuyên gia cho biết cảng mới sẽ là địa điểm lý tưởng để phục vụ hơn 2,000 Thủy Quân Lục Chiến Mỹ cùng các thiết bị của họ trong các đợt luân chuyển 6 tháng tại Bắc Úc,
Giáo sư Rory Medcalf, thuộc Đại học Quốc gia Úc (ANU), nhận định: “Người Mỹ rõ ràng sẽ không rút khỏi Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, dù đó là vì sự cạnh tranh chiến lược của họ với Trung Quốc hay trên bình diện chung. Việc xây dựng một cơ sở như thế này sẽ là một diễn biến hợp lý”.
Theo nhận định thì cả Mỹ và Úc đều đang tăng cường sự hiện diện quân sự trên khắp khu vực tây Thái Bình Dương để đối phối các động thái tranh giành ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực, đáng chú ý là việc tạo ra các tiền đồn có vũ trang trên các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh bồi đắp phi pháp ở Biển Đông.
Báo cáo chiến lược Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương của Bộ Quốc phòng Mỹ vào tháng trước cũng nêu rõ Washington sẽ tăng cường năng lực và hiện diện trên khắp Nam Á, Đông Nam Á và châu Đại Dương.
Nằm một phần trong nỗ lực này, Washington và Canberra gần đây đã công bố kế hoạch xây một căn cứ quân sự chung ở đảo Manus của Papua New Guinea, đông bắc nước Úc.
Đài ABC cho biết cảng mới tại Glyde Point cũng sẽ phục vụ các hoạt động thương mại và kỹ nghệ, bên cạnh hoạt động quân sự. Một thông báo liên quan tới cảng này dự kiến được đưa ra trong vài tuần tới, trùng với cao điểm tập trận quân sự chung Talisman Sabre giữa Mỹ – Úc vào giữa tháng 7.
ABC cho biết đã liên lạc với Tòa Đại sứ Mỹ tại Canberra và Bộ Quốc phòng Úc và đặt các câu hỏi cụ thể về chi tiết về thời gian cũng như chi phí xây dựng nhưng chưa nhận được hồi đáp.
Trong một diễn biến liên quan đến an ninh, Lực lượng Phòng vệ biển Nhật (JMSDF) thông báo sẽ lần đầu tiên cử lực lượng tham gia cuộc tập trận Talisman Sabre với quân đội Mỹ và Úc sẽ diễn ra từ ngày 11-24.7.2019 tới tại vùng biển ngoài khơi tiểu bang Queensland
Ngày 25.6.2019 phát ngôn viên JMSDF cho hay lực lượng này sẽ đưa mẫu hạm trực thăng JS Ise và tàu đổ bộ JS Kunisaki cùng 500 binh sĩ tham gia cuộc tập trận này,
Cuộc tập trận Talisman Sabre được tổ chức 2 năm một lần nhằm tăng cường khả năng phối hợp tác chiến giữa quân đội các nước tham gia. Việc Nhật lần đầu tiên tham gia tập trận phản ánh sự tăng cường tham dự của nước này vào mạng lưới an ninh tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.