Liên Thành
Giữa tháng 4, Mỹ đệ đơn kiện một số thành viên quan trọng của nhóm trùm ma túy Mexico, trong đó có 4 người con trai của trùm buôn ma túy “El Chapo Guzman” bị bắt. Ngoài ra, còn có các công ty và cá nhân Trung Quốc tham gia vào cuộc khủng hoảng fentanyl này, họ cung cấp nguyên liệu thô quan trọng để sản xuất fentanyl cho các trùm ma túy Mexico, khiến Mỹ phải đưa ra lệnh trừng phạt. Nhưng một số chuyên gia cho rằng hiệu quả của việc kiện các công ty Trung Quốc này là không rõ ràng.
Theo báo cáo “The Washington Post” của Hoa Kỳ vào ngày 28 tháng 4, Công ty Công nghệ sinh học Thạc Khang của Trung Quốc, trước đây đã bị Hoa Kỳ trừng phạt, không chỉ cung cấp nguyên liệu chính để sản xuất fentanyl cho các băng đảng buôn lậu ma túy, mà còn hỗ trợ và tư vấn kỹ thuật cho tổ chức buôn ma túy “cartel” khét tiếng ở Mexico. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng việc truy tố các công ty Trung Quốc bán nguyên liệu thô cho Mexico khó có thể xảy ra.
Văn phòng kiểm soát tài sản Nước ngoài của Bộ Tài chính Hoa Kỳ đã thông báo vào ngày 14 tháng 4 rằng họ sẽ xử phạt toàn diện đối với Công ty công nghệ sinh học Thạc Khang, và đại diện pháp lý của công ty là Diêu Hoa Đào và ba cá nhân có liên quan, bao gồm đại diện bán hàng của công ty là Ngô Nhã Cầm, Ngô Vĩnh Hạo và cộng tác viên của công ty Vương Hồng Phi. Ngoài ra, Công ty công nghệ dược phẩm Tiểu Lật Tô Châu cũng nằm trong danh sách bị trừng phạt.
Động thái của Hoa Kỳ làm dấy lên sự bất mãn với Trung Quốc. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân trả lời rằng việc Mỹ liên tục áp đặt các biện pháp trừng phạt đã “làm tổn hại nghiêm trọng” đến hợp tác song phương trong việc kiểm soát ma túy.
Đồng thời, Đại diện Đảng Cộng hòa Hoa Kỳ Lance Gooden đã đề xuất “Đạo luật công lý chống lại những tập thể tài trợ Fentanyl bất hợp pháp năm 2023” tại Quốc hội. Luật này sẽ cho phép các công tố viên Hoa Kỳ đưa ra các cáo buộc chống lại Trung Quốc, Mexico cùng các quốc gia, tổ chức và cá nhân khác sản xuất và vận chuyển fentanyl.
Nhưng Vanda Felbab-Brown, một chuyên gia về buôn bán (thuốc) opioid quốc tế tại Viện Brookings, một nhóm chuyên gia cố vấn của Washington, nói với “The Washington Post” rằng nếu Trung Quốc không sẵn sàng trấn áp các lô hàng hóa chất bất hợp pháp của chính họ, thì việc truy tố của Hoa Kỳ sẽ có hiệu lực hạn chế. Bà cho biết các công ty Trung Quốc trong bản cáo trạng có thể thay đổi tên hoặc trang web của họ, còn các cá nhân bị buộc tội có thể tránh đến các quốc gia mà Hoa Kỳ có hiệp ước dẫn độ.
Các dữ liệu cho thấy, lạm dụng fentanyl là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở người Mỹ từ 18 đến 49 tuổi, và là một loại thuốc phiện mạnh gấp 50 lần so với heroin, hơn nữa nó còn dễ dàng nhập lậu vào Hoa Kỳ hơn.