Ông Nguyễn Thanh Long, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế, bị Viện kiểm sát đề nghị mức án 19-20 năm tù về tội Nhận hối lộ. Ông Long nhận của Việt Á hơn 2,2 triệu USD.
Sáng 8/1, phiên xét xử đại án Việt Á chuyển sang phần tranh luận, đại diện Viện kiểm sát công bố bản luận tội, đồng thời đề nghị mức án đối với 2 cựu Bộ trưởng cùng 36 bị cáo.
Đại diện Viện kiểm sát đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Phan Quốc Việt (Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á) mức án 15-16 năm tù về tội Đưa hối lộ; 15-16 năm tù về tội Vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng. Tổng hình phạt 30 năm tù.
Bị cáo Vũ Đình Hiệp (Phó Tổng giám đốc Công ty Việt Á) bị đề nghị mức án 8-9 năm tù về tội Vi phạm quy định đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; 8-9 năm tù về tội Đưa hối lộ. Tổng hình phạt 16-18 năm tù.
Đối với nhóm bị cáo bị truy tố tội Nhận hối lộ, đại diện Viện kiểm sát đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Bộ Y tế) mức án 19-20; Phạm Duy Tuyến (cựu Giám đốc CDC Hải Dương) mức án 13-14 năm tù;
Trịnh Thanh Hùng (cựu Vụ phó thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ) mức án 14 -15 năm tù; Nguyễn Huỳnh (cựu Phó phòng Quản lý giá thuốc, Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế) mức án 9-10 năm tù;
Đối với tội Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ, bị cáo Phạm Xuân Thăng (cựu Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương) bị Viện kiểm sát đề nghị mức án 5-6 năm tù; Phạm Mạnh Cường (cựu Giám đốc Sở Y tế tỉnh Hải Dương) bị đề nghị mức án 5-6 năm tù.
Các bị cáo còn lại ở nhóm tội Vi phạm quy định về quản lý sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí; Lợi dụng ảnh hưởng đối với người có chức vụ, quyền hạn để trục lợi; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ; bị Viện kiểm sát đề nghị mức án từ 30 tháng tù đến 15 năm tù.
VKS ghi nhận tổng tiền các bị cáo đã tự nguyện nộp khắc phục, tổng cộng hơn 77 tỷ đồng và 2,65 triệu USD (tương đương tổng 142 tỷ đồng). Tổng giám đốc Việt Á Phan Quốc Việt nộp 200 triệu đồng, có đơn xin dùng toàn bộ tài sản đang bị kê biên, tạm giữ để khắc phục toàn bộ hậu quả của vụ án.
Trong những người khắc phục nhiều nhất, cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nộp 2,25 triệu USD (gần 55 tỷ đồng); Phạm Duy Tuyến nộp hơn 13 tỷ đồng; Nguyễn Minh Tuấn nộp 300.000 USD (7,3 tỷ đồng); Phan Huy Văn, giám đốc Công ty Dược Phan Anh, nộp 16,8 tỷ đồng; ông Trịnh Thanh Hùng nộp 8 tỷ đồng và 8 số tiết kiệm 4 tỷ đồng.
Theo kết luận điều tra, khi dịch COVID-19 bùng phát, Chính phủ và Bộ KH-CN giao các đơn vị khoa học nghiên cứu chế tạo sinh phẩm phục vụ phòng chống dịch.
Để Công ty Việt Á được tham gia thực hiện đề tài nghiên cứu kit test xét nghiệm, sau đó chiếm đoạt, biến test thành sản phẩm của công ty để sản xuất, tiêu thụ, bị can Việt đã thông đồng với bị can Trịnh Thanh Hùng để công ty này được Bộ KH-CN phê duyệt tham gia, phối hợp Học viện Quân y thực hiện đề tài.
Sau đó, bị can Việt đề nghị Nguyễn Văn Trịnh (cán bộ Văn phòng Chính phủ), ông Nguyễn Thanh Long… can thiệp, tác động, chỉ đạo bị can Nguyễn Minh Tuấn (cựu Vụ trưởng Vụ Trang thiết bị và Công trình y tế, Bộ Y tế) để Việt Á được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành tạm thời, đăng ký lưu hành chính thức kit test xét nghiệm COVID-19.
Khi Việt Á sản xuất thương mại, bán 200.000 test xét nghiệm cho Bộ Y tế, bị can Việt đã nâng khống cơ cấu đơn giá nhưng vẫn được Bộ Y tế hiệp thương, xác định giá 470.000 đồng/kit test không có căn cứ.
Sau đó, Bộ Y tế kiểm tra giá hiệp thương, xác định Việt Á thay đổi nguyên vật liệu sản xuất nhưng không ra kết luận kiểm tra, không kiến nghị xử lý, dẫn đến Công ty Việt Á tiếp tục sử dụng mức giá trên, tạo mặt bằng giá để bán cho các đơn vị, địa phương.
Kết quả điều tra xác định trong 2 năm 2020, 2021 tổng doanh thu của Công ty Việt Á là hơn 4.247 tỷ đồng. Trong đó, Công ty Việt Á đã sản xuất tổng hơn 8,7 triệu kit test, đã tiêu thụ cho các đơn vị, cơ sở y tế là hơn 8,3 triệu kit test với tổng giá trị hơn 3.929 tỷ đồng (giá 470.000 đồng/kit). Trong đó, đã được thanh toán hơn 5.918.266 kit test xét nghiệm với tổng giá trị 2.257 tỷ đồng.
Cơ quan điều tra cáo buộc trong quá trình phạm tội Phan Quốc Việt đã gây thiệt hại hơn 432 tỷ đồng, đưa hối lộ với tổng số tiền là 3 triệu USD (tương đương hơn 68 tỷ đồng) và 4 tỷ đồng.
Trong đó, Phan Quốc Việt đã đưa hối lộ bị can Nguyễn Thanh Long (cựu Bộ trưởng Y tế) 2,25 triệu USD; Nguyễn Huỳnh (thư ký của ông Long) 4 tỷ đồng; Nguyễn Minh Tuấn 300.000 USD; Trịnh Thanh Hùng 350.000 USD; Nguyễn Nam Liên 100.000 USD.
Bên cạnh đó, Việt còn chi tiền “cảm ơn” cho ông Nguyễn Văn Trịnh 200.000 USD; Chu Ngọc Anh 200.000 USD; Phạm Công Trạc 50.000 USD.
Phạm Toàn