Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc bày tỏ sự phẫn nộ và bất an sau vụ tấn công ba công dân Mỹ và một cư dân không phải công dân Mỹ tại một công viên ở tỉnh Cát Lâm, Trung Quốc. Hiện các quan chức lãnh sự Mỹ đã tới thăm bốn nạn nhân.
Tính đến thứ Ba (11/6), Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ, Jake Sullivan cùng ba Nghị sĩ và Thống đốc tiểu bang Iowa đã công khai bày tỏ quan ngại đối với sự việc này.
Vụ việc này đã trở thành tin tức đáng chú ý trên nhiều phương tiện truyền thông ở Mỹ, gây ra sự chú ý và đưa tin rộng rãi.
Hôm thứ Hai (10/6) theo giờ Bắc Kinh, bốn giảng viên đến từ Mỹ đã bị tấn công bằng dao khi đang tham quan một công viên ở tỉnh Cát Lâm, Trung Quốc. Hiện cả bốn giảng viên này đều đang được chữa trị tại bệnh viện. Ngay sau đó, các Nghị sĩ Mỹ cho biết họ đang làm việc với Đại sứ quán Mỹ để đảm bảo các nạn nhân được điều trị và rời khỏi Trung Quốc một cách an toàn.
Đại sứ Mỹ tại Trung Quốc, ông Nicholas Burns, đã đăng bài trên nền tảng X (Twitter) hôm thứ Ba: “Tôi phẫn nộ và vô cùng bất an trước việc ba công dân Mỹ và một cư dân không phải công dân Mỹ đang sinh sống ở tiểu bang Iowa bị tấn công tại công viên ở tỉnh Cát Lâm, Trung Quốc”.
Ông Burns nói thêm: “Hôm nay, một quan chức của Lãnh sự quán Mỹ đã đến thăm bốn nạn nhân tại Bệnh viện Cát Lâm, họ đang được chữa trị tại đây. Chúng tôi đang nỗ lực làm mọi thứ có thể để giúp đỡ họ và hy vọng họ sẽ nhanh chóng bình phục”.
Bốn giảng viên này đang tham gia chương trình trao đổi hợp tác “dài hạn” giữa trường đại học Cornell College ở tiểu bang Iowa và Đại học Bắc Hoa ở tỉnh Cát Lâm. Không có sinh viên nào của trường Cornell tham gia vào chương trình trao đổi lần này.
Trường Cornell và Đại học Bắc Hoa bắt đầu hợp tác vào năm 2018. Theo một thông cáo năm 2018, Đại học Bắc Hoa đã tài trợ cho các giáo sư của trường Cornell đến Trung Quốc tham quan và giảng dạy các ngành Khoa học Máy tính, Toán học và Vật lý trong hai tuần.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc gặp phải chất vấn từ các hãng truyền thông nước ngoài khi xác định vụ tấn công là tai nạn ngẫu nhiên
Hôm thứ Ba, Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã đưa ra quan điểm rằng vụ tấn công bốn giảng viên của trường Cornell ở Cát Lâm là “tai nạn ngẫu nhiên”. Cục Công An thành phố Cát Lâm đã phát đi thông báo và nói rằng, họ đã bắt được nghi phạm họ Thôi sau vụ tấn công.
Tại buổi họp báo, các phóng viên của CNN, NBC và Bloomberg lần lượt đưa ra câu hỏi về sự việc này. Một phóng viên của Bloomberg đã hỏi ông Lâm Kiếm, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc: “Nếu hiện tại vẫn chưa có ai bị bắt thì Trung Quốc làm thế nào để phán đoán động cơ của hung thủ? Làm sao để biết đây là tai nạn ngẫu nhiên?”
Ông Lâm Kiếm trả lời rằng ban đầu cảnh sát xác định vụ việc là một tai nạn ngẫu nhiên và các tình tiết liên quan đang được điều tra thêm. Ông nói: “Tai nạn ngẫu nhiên lần này sẽ không ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường trong việc giao lưu văn hóa và công dân giữa Trung Quốc và Mỹ”.
Theo Cục Công an thành phố Cát Lâm, nghi phạm họ Thôi đã “va chạm” với một người nước ngoài khi đang đi dạo trong Công viên Bắc Sơn, sau đó, nghi phạm dùng dao đâm người nước ngoài này và ba người nước ngoài khác đi cùng, ngoài ra, một người Trung Quốc cũng bị thương trong lúc can ngăn nghi phạm Thôi hành hung.
Bà Vương Á Thu (Yaqiu Wang), Giám đốc Nghiên cứu Trung Quốc, Hồng Kông và Đài Loan tại tổ chức Ngôi nhà Tự do (Freedom House), đã đặt ra câu hỏi trên nền tảng X: “Có ai lại cầm dao khi đi dạo trong công viên không? Dù sao thì những đoạn phim quay lại cảnh hành hung hiện đã bị kiểm duyệt và không còn xuất hiện trên các trang mạng ở Trung Quốc nữa”.
Các đài truyền hình, báo chí và trang web của Trung Quốc chỉ trích dẫn thông cáo của phía quan chức, mà không đưa ra thêm bất cứ bình luận nào.
Bà Vương Á Thu viết: “Vụ việc này hiện đang được phát sóng khắp nơi trên truyền hình nước Mỹ. Việc này không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến việc trao đổi giáo dục giữa hai nước”, “Việc này còn có thể trở thành một sự kiện lớn trong quỹ đạo phát triển mối quan hệ Trung – Mỹ, đặc biệt là nếu phía Trung Quốc xử lý sự việc này bằng sự kiểm duyệt và mờ ám như thường lệ”.
Người dân Mỹ cho biết họ đang cầu nguyện cho các nạn nhân và hy vọng họ sẽ sớm bình phục và trở về Mỹ. Nhiều người cũng bày tỏ sự lo lắng và bất an khi đến Trung Quốc.
Vụ tấn công xảy ra khi Bắc Kinh đang tìm cách duy trì việc giao lưu văn hóa và công dân để thu hút nhiều người Mỹ đến thăm và học tập tại Trung Quốc nhằm ngăn chặn mối quan hệ song phương trở nên xấu đi.
Chính quyền Trung Quốc đã công bố kế hoạch sẽ mời 50.000 thanh niên Mỹ đến Trung Quốc trong 5 năm tới. Trong khi đó, các nhà ngoại giao Trung Quốc chỉ trích Cảnh báo đi lại của Bộ Ngoại giao Mỹ vì đã ngăn cản người Mỹ đến Trung Quốc.
Bộ Ngoại giao Mỹ đã đưa ra Cảnh báo đi lại cấp 3 (mức cảnh báo cao thứ 2) đối với Trung Quốc đại lục với lý do rằng chính quyền Trung Quốc có thể tùy ý giam giữ và cấm xuất cảnh nhằm ngăn cản công dân Mỹ rời khỏi Trung Quốc; đồng thời, kêu gọi người dân Mỹ “suy xét lại việc đến” Trung Quốc đại lục. Sau Cảnh báo đi lại này, một số trường đại học của Mỹ đã tạm dừng chương trình đến Trung Quốc.
Hình ảnh và video được lưu trữ trên mạng xã hội Weibo cho thấy bốn giảng viên này chảy nhiều máu sau khi bị đâm và nằm trên mặt đất chờ cứu giúp. Trên mặt đất cũng để lại nhiều vết máu.
Một cư dân mạng phương Tây chia sẻ: “Tôi nhận thấy rằng không có ai giúp đỡ họ. Ở Mỹ, những người ngoài cuộc sẽ giữ chặt miệng vết thương và giúp đỡ nạn nhân. (Ở Trung Quốc) thật lạnh nhạt”.
Đức Huệ biên dịch