Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden sẽ ký một thỏa thuận an ninh song phương với Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky vào hôm nay (13/6), biểu thị việc Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ cho an ninh quốc gia của Ukraina.
Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Jake Sullivan đã công bố kế hoạch hoàn tất thỏa thuận song phương này trong cuộc thảo luận với các phóng viên trên chiếc chuyên cơ riêng của tổng thống Mỹ (Air Force One) hôm thứ Tư (12/6).
Thỏa thuận song phương Mỹ – Ukraina sắp tới được đưa ra sau khi Tổng thống Joe Biden cùng các nhà lãnh đạo của Canada, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản và Anh tuyên bố trong hội nghị thượng đỉnh G7 năm ngoái, rằng mỗi bên sẽ thiết lập các điều khoản an ninh trực tiếp của riêng mình với Ukraina.
Ông Sullivan cho biết Tổng thống Biden và Tổng thống Zelensky sẽ gặp nhau bên lề hội nghị thượng đỉnh G7 năm nay để thảo luận về việc Mỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ an ninh quốc gia cho Ukraina. Sau đó, “các nhà lãnh đạo sẽ ký một thỏa thuận an ninh song phương nêu rõ sự hỗ trợ của chúng tôi sẽ kéo dài trong tương lai và cam kết tiếp tục hợp tác, đặc biệt là trong lĩnh vực quốc phòng và an ninh”.
Hiện tại, 15 nước đã ký kết các thỏa thuận an ninh song phương trực tiếp với Ukraina, thể hiện sự ủng hộ của họ khi lực lượng Ukraina chống lại cuộc xâm lược của Nga ở khu vực Donbass phía đông Ukraina.
Ông Sullivan nói: “Bất kỳ nền hòa bình lâu dài nào ở Ukraina đều phải được bảo đảm bằng khả năng tự vệ và ngăn chặn sự xâm lược trong tương lai của chính Ukraina”. “Và thông qua việc ký kết này, chúng tôi cũng sẽ gửi cho Nga một tín hiệu về sự quyết tâm của chúng tôi. Nếu (Tổng thống Nga Vladimir Putin) nghĩ rằng ông ấy có thể tồn tại lâu hơn liên minh hỗ trợ Ukraina thì ông ấy đã nhầm. Ông ấy không thể đợi đến khi chúng tôi kết thúc và thỏa thuận này sẽ thể hiện sự quyết tâm và cam kết liên tục của chúng tôi”.
Ông Sullivan cho biết thỏa thuận mới bao gồm loại hỗ trợ quân sự mà chính phủ Mỹ đã cung cấp cho Ukraina, nhưng sẽ không buộc quân đội Mỹ trực tiếp tham gia vào cuộc xung đột.
“Họ đã đề nghị chúng tôi cung cấp vũ khí và sự hỗ trợ khi họ chiến đấu bảo vệ lãnh thổ của mình. Họ chưa đề nghị lực lượng của chúng tôi tham gia vào cuộc chiến. Vì vậy, thỏa thuận này không bao gồm bất kỳ cam kết nào về việc sử dụng lực lượng của chúng tôi để bảo vệ Ukraina”, ông nói.
Trong khi thỏa thuận song phương mới thể hiện sự cam kết tiếp tục của Hoa Kỳ trong việc cung cấp viện trợ quân sự cho các lực lượng của Ukraina, ông Sullivan cho biết phía Mỹ sẽ có được lợi ích “từ những hiểu biết và kinh nghiệm của Ukraina, những cải tiến trên chiến trường và những bài học rút ra từ chiến trận”.
Vị Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ cũng cho biết thỏa thuận song phương mới sẽ bao gồm một số cam kết mới của Ukraina liên quan đến các hệ thống vũ khí khác nhau mà chính phủ Mỹ sẽ tiếp tục cung cấp.
Ông Sullivan cũng cung cấp thêm một số chi tiết về các điều khoản cụ thể và cơ chế thực thi đối với thỏa thuận an ninh sắp tới, những điều mà sẽ diễn ra trong những tháng cuối cùng trong nhiệm kỳ của Tổng thống Biden.
Sự ủng hộ của Mỹ dành cho Ukraina có thể tiếp tục nếu Tổng thống Biden chiến thắng nhiệm kỳ thứ hai sau cuộc tổng tuyển cử Mỹ vào tháng 11 tới đây. Mặt khác, cựu Tổng thống Donald Trump – ứng cử viên của Đảng Cộng hòa – lại do dự về việc có nên tiếp tục viện trợ quân sự cho Ukraina hay không.
Năm ngoái, cựu Tổng thống Trump nhiều lần nhắc đến rằng ông muốn nhanh chóng đàm phán một giải pháp nhằm chấm dứt xung đột đang diễn ra giữa Nga và Ukraina. Tại một số thời điểm cho thấy ông có thể đạt được lệnh ngừng bắn trong vòng 24 giờ nếu ông tái đắc cử.
Tuy nhiên, cựu Tổng thống Trump gần đây lại nhắc đến rằng Mỹ có thể tiếp tục cung cấp viện trợ cho Ukraina dưới hình thức cho vay. Trong một cuộc họp báo vào tháng 4 năm nay, khi Quốc hội Hoa Kỳ thảo luận về gói viện trợ nước ngoài trị giá 95 tỷ USD, trong đó có khoảng 60 tỷ USD dành cho Ukraina, cựu Tổng thống Trump cho biết ông và Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson đã thảo luận về cơ cấu viện trợ liên quan đến Ukraina trong tương lai như một khoản cho vay “thay vì chỉ là một món quà”. Cũng trong cuộc họp này, ông Trump còn tranh luận rằng các nước Châu Âu cũng phải “tăng cường” sự hỗ trợ của họ đối với Ukraina.
Đức Huệ biên dịch