- Xuân Thành
Chủ tịch Thượng viện Séc Milos Vystrcil trong phát biểu tại Quốc hội Đài Loan hôm thứ Ba (1/9) đã mạnh mẽ tuyên bố ông là người Đài Loan. Ông Vystrcil phỏng theo câu nói nổi tiếng của cố Tổng thống Mỹ John F. Kennedy trong bài phát biểu lịch sử “Tôi là người Berlin” tại Tây Berlin, năm 1963.
Chủ tịch Thượng viện Séc Milos Vystrcil dẫn đầu đoàn đại biểu gồm 90 chính trị gia và giám đốc doanh nghiệp đang có chuyến thăm Đài Loan 5 ngày từ Chủ Nhật (30/8).
Trung Quốc vốn tuyên bố Đài Loan dân chủ là lãnh thổ ngoài khơi xa của họ đã đe dọa sẽ khiến ông Milos Vystrcil phải “trả giá đắt” vì thăm Đài Loan.
Phát biểu khi đang có chuyến thăm ở Đức, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị hôm 31/8 nói rằng Séc sẽ nhận quả đắng về việc này, theo hãng tin Reuters.
“Chính phủ và người dân Trung Quốc sẽ không khách sáo hay chỉ ngồi yên nhìn, mà sẽ khiến ông ta phải trả giá đắt cho hành vi thiển cận và chủ nghĩa cơ hội chính trị của mình”, ông Vương Nghị nói.
Ông Vương Nghị cho biết Trung Quốc sẽ không dung thứ cho “hành động khiêu khích công khai” như vậy của ông Vystrcil và các lực lượng chống Trung Quốc đằng sau, mặc dù không cho biết chi tiết chính xác Bắc Kinh sẽ phản ứng thế nào.
Như để đáp trả lại đe dọa từ phía Trung Quốc, khi phát biểu tại Quốc hội Đài Loan hôm 1/9, Chủ tịch Thượng viện Séc Vystrcil nói rằng tuyên bố “Tôi là người Berlin” của ông Kennedy nói tại Tây Berlin năm 1963 là thông điệp quan trọng cho tự do và chống lại chủ nghĩa cộng sản.
“Xin hãy để tôi cũng bày tỏ trực tiếp sự ủng hộ của mình đối với Đài Loan và giá trị tối thượng của tự do, và kết thúc bài phát biểu hôm nay… có lẽ khiêm tốn hơn, nhưng cũng là tuyên bố mạnh mẽ tương đồng: ‘Tôi là người Đài Loan’”, ông Vystrcil nói và nhận được tràng pháo tay hưởng ứng.
“Ich bin ein Berliner” (Tôi là người Berlin) là câu nói nổi tiếng, cũng là tên bài diễn văn nổi tiếng của Tổng thống Mỹ John F. Kennedy phát biểu tại Tây Berlin trước 450.000 người vào ngày 26/6/1963.
Trong bài diễn văn, Tổng thống Kennedy đã nhấn mạnh việc Mỹ trợ giúp cho Tây Đức trong khi chính quyền Xô Viết trợ giúp cho Đông Đức, tạo nên bức tường Berlin không thể xóa nhòa trong lịch sử phương Tây.
“Tôi là người Berlin” cũng được cho là bài diễn văn đáng nhớ nhất của Tổng thống Kennedy, nó đã trợ giúp tinh thần cho những người dân sống tại Tây Đức chống lại nỗi ám ảnh bị Đông Đức cộng sản đánh chiếm.
Cũng trong bài phát biểu tại Quốc hội Đài Loan, ông Vystrcil bày tỏ chuyến thăm quốc đảo dân chủ của ông lần này nhấn mạnh đến chính sách ngoại giao “dựa trên các giá trị” mà cố Tổng thống Séc Vaclav Havel đã ban hành và thực hiện. Ông Vaclav Havel là một người chống cộng sản và là bạn của lãnh đạo tinh thần Tây Tạng đang sống lưu vong tại Ấn Độ, Đức Đạt Lai Lạt Ma.
Chính phủ Séc mặc dù không ủng hộ chuyến thăm Đài Loan của Chủ tịch Thượng viện Vystrcil, nhưng hôm thứ Hai (31/8) cũng đã triệu tập Đại sứ Trung Quốc tại Séc để phản đối phát biểu của ông Vương Nghị.
Bộ trưởng Ngoại giao Séc Tomas Petricek nói rằng mặc dù chính phủ không ủng hộ chuyến đi của ông Vystrcil, nhưng bình luận của ông Vương Nghị là quá khích.
“Chuyến đi tất nhiên có ảnh hưởng đến quan hệ với Trung Quốc, nhưng tôi nghĩ rằng điều này [phát biểu của ông Vương Nghị] đã vượt quá giới hạn”, ông Petricek nói với các phóng viên, theo hãng tin CTK.
Theo Reuters, Tổng thống Séc đương nhiệm Milos Zeman đã theo đuổi mối quan hệ kinh tế, chính trị gần gũi hơn với Trung Quốc từ khi ông lên cầm quyền năm 2013. Tuy nhiên những nỗ lực này của ông đã gặp khó khăn với những kế hoạch đầu tư thất bại và Séc cũng đang do dự về việc cho phép Tập đoàn Công nghệ Huawei Trung Quốc tham gia vào phát triển hạ tầng 5G tại quốc gia Đông Âu này.
Xuân Thành