Đại Nghĩa
Dư luận cho rằng đang có sự hỗ loạn trong Đảng Cộng sản Trung Quốc, người nước ngoài hãy rút tiền đầu tư, và cả chính họ, hãy ra khỏi Trung Quốc vì điều tồi tệ nhất đang tới.
Thông tin đang gây sốc cho thị trường tài chính toàn cầu là việc hạ lệnh đình chỉ IPO tập đoàn Ant của tỉ phú Jack Ma từ phía chính quyền Trung Quốc, Bloomberg cho hay.
Chỉ vài ngày trước khi công ty tài chính-công nghệ ra mắt công chúng ở Thượng Hải và Hồng Kông, một sự đảo lộn với thị trường tài chính Trung Quốc mà trước đây không thể tưởng tượng được đã xảy ra, chương trình IPO 35 tỷ USD đã bị tạm dừng vào thứ Ba (3/11) sau khi Jack Ma (Mã Vân), người giàu nhất Trung Quốc, bị triệu tập bởi các cơ quan quản lý. Trong một biến cố bất thường, các nhà chức trách thông báo rằng họ đã chậm trễ phát hiện ra một loạt các thiếu sót mà theo một số thông tin, có thể yêu cầu công ty Ant phải được điều tra.
Động thái này lật ngược những gì đã từng là một trong những câu chuyện kinh doanh thành công lớn nhất của Trung Quốc, cũng như những gì được coi là một bước quan trọng trong sự phát triển của thị trường vốn đang tăng trưởng nhanh của quốc gia này.
Mike Bailey, giám đốc nghiên cứu của FBB Capital Partners, cho biết: “Đây thực sự là điều đáng ngạc nhiên. Nếu có điều gì đó không ổn về mặt vĩ mô đối với thị trường tài chính Trung Quốc hoặc trong công ty, thì điều đó sẽ đáng lo ngại”.
Chỉ trong một thập kỷ, Ant, một chi nhánh của Tập đoàn Alibaba của Jack Ma, đã bùng nổ thành công ty công nghệ tài chính lớn nhất thế giới, định hình lại cuộc sống của nhiều người Trung Quốc bình thường. Nhưng sự phát triển vượt bậc của nó và danh tiếng toàn cầu ngày càng tăng của Jack Ma cũng đã gây ra mối đe dọa cho các tổ chức cho vay nhà nước của Trung Quốc và các nhà bảo trợ chính trị của họ.
Diễn biến hôm thứ Ba khiến các chủ ngân hàng và nhà đầu tư toàn cầu phải mò mẫm tìm câu trả lời. Số phận trước mắt của hàng tỷ USD vốn đã bị ràng buộc trong đợt IPO hiện không rõ ràng. Phản ứng trên thị trường tài chính diễn ra nhanh chóng, với cổ phiếu niêm yết tại Mỹ của Alibaba giảm 8,1% – mức giảm mạnh nhất trong gần sáu năm – và hợp đồng tương lai trên điểm chuẩn của Hồng Kông giảm 1,3%.
Thay đổi “cần thiết”
Chính quyền Trung Quốc đã không đưa ra nhiều chi tiết về những vấn đề đằng sau việc đình chỉ, ngoài nói rằng sự ra mắt rất được mong đợi không thể diễn ra vì đã có “sự thay đổi đáng kể” trong môi trường pháp lý.
Theo những người quen thuộc với vấn đề này, công ty sẽ phải thực hiện các thay đổi bao gồm tăng vốn tại các đơn vị cho vay vi mô sinh lợi. Nguồn tin cho biết thêm, họ cũng sẽ phải xin lại giấy phép cho các đơn vị hoạt động trên toàn quốc.
Việc IPO dự kiến sẽ bị trì hoãn khoảng sáu tháng và tiền sẽ được trả lại cho các nhà đầu tư trong thời gian chờ đợi, cổng thông tin QQ.com đưa tin, dẫn lời một nguồn không rõ danh tính.
Ant, công ty tách ra khỏi Alibaba vào năm 2010, từ lâu đã được coi là nhà vô địch của nền kinh tế Trung Quốc và là một ví dụ về cách Đảng Cộng sản Trung Quốc đã cho phép các doanh nhân, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ, phát triển mạnh mẽ trong hệ thống chính trị từ trên xuống của mình. Sự thất bại hôm thứ Ba có thể ảnh hưởng đến thị trường tài chính của đất nước, ngay cả khi Chủ tịch Tập Cận Bình cố gắng tạo ra các sàn giao dịch chứng khoán có thể cạnh tranh với Mỹ.
“Ant Group chân thành xin lỗi bạn vì bất kỳ sự bất tiện nào do diễn biến này gây ra”, công ty cho biết trong một thông điệp gửi đến các nhà đầu tư. “Chúng tôi sẽ xử lý hợp lý các vấn đề tiếp theo theo quy định hiện hành của hai sở giao dịch chứng khoán”.
Đã có những dấu hiệu cảnh báo vào thứ Hai khi Jack Ma được triệu tập đến một cuộc họp chung hiếm hoi với Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc và ba nhà quản lý tài chính hàng đầu khác. Họ nói rằng công ty của ông Mã sẽ phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ hơn và phải chịu các hạn chế về vốn và đòn bẩy tương tự như các ngân hàng.
Nader Naeimi, người đứng đầu bộ phận thị trường năng động tại AMP Capital Investors Ltd. ở Sydney, cho biết: “Điều này càng củng cố thêm áp lực pháp lý đối với những gã khổng lồ công nghệ. Đó là tin tốt cho các ngân hàng, tin xấu cho Jack Ma”, ông nói, đề cập đến mối đe dọa cạnh tranh mà Ant đặt ra cho các nhà cho vay truyền thống.
Kỷ lục IPO
IPO của công ty đang diễn ra nhanh chóng và phá vỡ các kỷ lục. Nó đã thu hút ít nhất 3 nghìn tỷ đô la từ các nhà đầu tư cá nhân để niêm yết kép ở Hồng Kông và Thượng Hải, và trong cuộc tham vấn giá sơ bộ về IPO tại Thượng Hải, các nhà đầu tư tổ chức đã đăng ký mua hơn 76 tỷ cổ phiếu, gấp hơn 284 lần so với đợt chào bán.
IPO của công ty sẽ mang lại cho nó giá trị thị trường khoảng 315 tỷ USD dựa trên hồ sơ, lớn hơn JPMorgan Chase & Co. và lớn hơn Goldman Sachs Group Inc của Mỹ.
Nhưng Ant đã phải đối mặt với sự giám sát của truyền thông nhà nước Trung Quốc trong những ngày gần đây sau khi Jack Ma chỉ trích các cơ quan quản lý địa phương và toàn cầu vì đã kìm hãm sự đổi mới và không quan tâm đầy đủ đến sự phát triển và cơ hội cho giới trẻ. Tại một hội nghị ở Thượng Hải vào cuối tháng trước, ông đã so sánh Hiệp định Basel, vốn đặt ra các yêu cầu về vốn cho các ngân hàng, với một câu lạc bộ dành cho người cao tuổi.
Và vào cuối tuần qua, tại cuộc họp của Ủy ban Phát triển và Ổn định Tài chính do Phó Thủ tướng Lưu Hạc dẫn đầu, các quan chức đã nhấn mạnh sự cần thiết của việc các công ty tài chính phải được quản lý.
Ant thống trị thị trường thanh toán của Trung Quốc thông qua ứng dụng Alipay. Nó cũng điều hành quỹ thị trường tiền tệ khổng lồ Yu’ebao và nền tảng cho vay tiêu dùng trực tuyến lớn nhất Trung Quốc. Các doanh nghiệp khác bao gồm đơn vị chấm điểm tín dụng và thị trường bảo hiểm.
Ngay sau thông tin gây sốc này, Giáo sư Gordon Chang, chuyên gia về Trung Quốc đã đăng một số bình luận trên Twitter:
“ĐCSTQ lại tấn công”; “ĐCSTQ và thị trường chứng khoán không thể hòa hợp”;
“Trung Quốc đang khiến các thị trường tài chính tương đương với hành động tự sát”;
“Người nước ngoài nên rút lại tiền của họ, và cả chính họ nữa, hãy ra khỏi Trung Quốc. Điều tồi tệ nhất vẫn chưa đến đâu”;
“Diễn biến chưa từng có này cho chúng ta biết có điều gì đó rất không ổn trong giới chóp bu ĐCSTQ”.