- Y Bình
Mỹ lại trừng phạt thêm 14 quan chức Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) để đáp lại hành động của chính quyền Bắc Kinh vào tháng 11 đã tước bỏ tư cách của 4 nhà lập pháp Hồng Kông. Động thái khiến trong cuộc họp báo thường kỳ vào ngày 7/12 vừa qua, người phát ngôn Hoa Xuân Oánh của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ tức giận “nhảy dựng lên”.
Như đã biết, ngày 11/11, chính quyền Hồng Kông thông báo tước bỏ tư cách thành viên Hội đồng Lập pháp Hồng Kông của bốn nhà lập pháp Hồng Kông: Dương Nhạc Kiều, Quách Vinh Khanh, Quách Gia Kỳ, và Lương Kế Xương; thông báo căn cứ vào quyết định của Ủy ban Thường vụ Nhân đại Trung ương (Quốc hội) của ĐCSTQ. Thông tin này đã thu hút sự chú ý từ công luận.
Theo Reuters (Mỹ), ngày 7/12 Bộ Tài chính Mỹ đã chính thức công bố danh sách trừng phạt 14 quan chức Trung Quốc và Hồng Kông, trong đó có cả Phó Ủy viên trưởng Ban Thường vụ Nhân đại Toàn quốc ĐCSTQ khóa 13. Đây cũng là lần thứ tư Mỹ ra biện pháp trừng phạt đối với Trung Quốc và Hồng Kông kể từ sau khi ĐCSTQ áp đặt Luật An ninh Quốc gia tại Hồng Kông. Reuters cũng cho biết rằng các biện pháp trừng phạt mới nhất của Mỹ liên quan đến 14 quan chức ĐCSTQ sẽ bao gồm việc đóng băng tài sản, bản thân người bị trừng phạt và thành viên gia đình trực hệ của họ bị cấm nhập cảnh vào Mỹ.
Cũng trong ngày 7/12 Hãng tin Bloomberg đưa tin lệnh trừng phạt mới nhất có thể bao gồm Phó Thủ tướng ĐCSTQ Hàn Chính và Chủ tịch Ban Thường vụ Nhân đại Lật Chiến Thư, nhưng cuối cùng cho thấy họ không nằm trong danh sách trừng phạt.
Trước động thái mới này của Chính phủ Mỹ, người phát ngôn Bộ Ngoại giao ĐCSTQ Hoa Xuân Oánh đã trả lời trong cuộc họp báo thường kỳ vào ngày 7/12 rằng, “Nếu thông báo là đúng, bạn cũng có thể suy nghĩ về lập trường của Trung Quốc.” Bà Hoa Xuân Oánh nhấn mạnh rằng Trung Quốc đã nhiều lần tuyên bố rằng Trung Quốc kiên quyết phản đối và lên án mạnh mẽ việc Mỹ can thiệp vào công việc nội bộ của Trung Quốc, Trung Quốc cũng sẽ có biện pháp đáp trả.
Theo truyền thông ĐCSTQ, tại cuộc họp bà Hoa Xuân Oánh cũng tuyên bố, “Tôi cũng muốn nhân cơ hội này để nói thêm vài lời, hy vọng Reuters có thể đưa tin đầy đủ. Bạn biết rằng, nhân viên công chức nhà nước tuyên thệ trung thành với thể chế đất nước là phổ biến trên quốc tế…. Là công chức Đặc khu Hành chính Hồng Kông của Trung Quốc, dĩ nhiên các thành viên của Hội đồng Lập pháp phải chân thành ủng hộ Luật Cơ bản của Đặc khu Hành chính Hồng Kông của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, trung thành với Đặc khu Hành chính Hồng Kông của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa…. Tôi nghĩ rằng không có nước nào có thể làm ngơ khi nhân viên công chức của nước đó vi phạm lời thề và phản bội đất nước, các nghị sĩ không ngoại lệ….”.
Nhìn lại một số động thái liên quan của hai bên trước đó
Ngày 18/11 “Liên minh Năm Mắt” (Five Eyes), một liên minh tình báo bao gồm Mỹ, Anh, Canada, New Zealand và Úc, đã ra một tuyên bố chung lên án chính quyền ĐCSTQ về vấn đề Hồng Kông. Ngày 19/11 người phát ngôn Triệu Lập Kiên của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ đã có những lời lẽ thô bạo nhắm vào “Liên minh Năm Mắt”, mức độ thô bạo lực của ngôn từ đã gây kinh động giới truyền thông có mặt.
Ngày 9/11, sau khi Bộ Ngoại giao Mỹ công bố các lệnh trừng phạt đối với 4 quan chức ở Trung Quốc và Hồng Kông, ĐCSTQ đã đe dọa áp đặt các biện pháp trừng phạt có đi có lại đối với 4 nhân viên Mỹ về các vấn đề liên quan đến Hồng Kông. Tuy nhiên, sau đó người ta phát hiện ra rằng những người bị ĐCSTQ tuyên bố trừng phạt lại là thành viên của tổ chức tư nhân.
Ngày 7/8, vì ĐCSTQ đã thông qua “Luật An ninh Quốc gia Hồng Kông” làm lung lay nguyên tắc “một quốc gia, hai chế độ” mà ĐCSTQ áp dụng tại Hồng Kông xưa nay, khiến Mỹ đã thông qua “Đạo luật về quyền tự trị của Hồng Kông” (Hong Kong Autonomy Act), đã trừng phạt các quan chức Trung Quốc và Hồng Kông thuộc những cấp bậc cao nhất đã phá hoại quyền tự trị của Hồng Kông, bao gồm: Trưởng Đặc khu Hồng Kông Lâm Trịnh Nguyệt Nga (Carrie Lam) và Chủ nhiệm Văn phòng Đặc khu Trưởng kiêm Tổng thư ký Ủy ban An ninh Quốc gia Trần Quốc Cơ (Eric Chan), Bộ trưởng Tư pháp Trịnh Nhược Hoa (Teresa Cheng), Bộ trưởng An ninh Lý Gia Siêu (John Lee), Cục trưởng Cục Vấn đề Đại lục và Chính trị Tăng Quốc Vệ (Erick Tsang), Ủy viên trưởng Cảnh sát Đặng Bính Cường (Chris Tang), cựu Ủy viên trưởng Cảnh sát Lư Vĩ Thông (Stephen Lo), Chủ nhiệm Văn phòng Liên lạc ĐCSTQ Lạc Huệ Ninh (Luo Huining), Chủ nhiệm Văn phòng Vấn đề Hồng Kông và Ma Cao Hạ Bảo Long (Xia Baolong), Phó Chủ nhiệm Văn phòng Vấn đề Hồng Kông và Ma Cao Trương Hiểu Minh (Zhang Xiaoming), và Giám đốc Cục An ninh Quốc gia Trịnh Nhạn Hùng (Zheng Yanxiong). Trong số đó, 4 người là quan chức ĐCSTQ có liên quan đến Hồng Kông, và 7 người là quan chức chính phủ Hồng Kông.
Để đáp trả, ngày 11/8 ĐCSTQ tuyên bố ngay lập tức chế tài 11 cá nhân Mỹ “có thành tích tồi tệ ở Hồng Kông”, nhưng chưa công bố chi tiết các biện pháp trừng phạt.
Ngoài ra, vào đầu tháng 7 năm nay, sau khi Mỹ áp lệnh trừng phạt 4 quan chức cấp cao và cơ quan chính phủ ở Tân Cương, bà Hoa Xuân Oánh cũng tuyên bố ĐCSTQ trừng phạt 4 quan chức và cơ quan chính phủ Mỹ, nhưng cái gọi là trừng phạt của Hoa Xuân Oánh không có nêu cụ thể như thế nào.
Y Bình