Tâm Liên
Các quan chức ngoại giao và an ninh quốc gia Afghanistan cho biết nước này đã bắt giữ một đội gián điệp gồm 10 thành viên ĐCSTQ vào trung tuần tháng 12, cáo buộc họ điều hành các hoạt động khủng bố ở thủ đô Kabul, theo Thời báo Hindustan.
Vụ việc này đã khiến Bắc Kinh rơi vào tình thế bối rối. Bắc Kinh đã cố gắng thuyết phục Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani giữ bí mật, nhưng Afghanistan đã yêu cầu một lời xin lỗi chính thức từ phía Bắc Kinh.
Theo báo cáo của Thời báo Hindustan ngày 25/12, 10 công dân Trung Quốc đã bị Cơ quan An ninh Quốc gia Afghanistan bắt giữ vì tội gián điệp và điều hành một tổ chức khủng bố. Họ bị cáo buộc có liên quan đến cơ quan gián điệp của Bộ An ninh Quốc gia thuộc Đảng Cộng sản Trung Quốc. Cuộc truy bắt các gián điệp TQ này của Cơ quan An ninh Quốc gia Afghanistan được khởi động từ ngày 10/12.
Đây là lần đầu tiên trong nhiều năm, công dân Trung Quốc bị bắt vì làm gián điệp ở Afghanistan. Khi Mỹ có ý định rút quân khỏi Afghanistan, ĐCSTQ đã tìm cách nhanh chóng mở rộng sức ảnh hưởng của mình ở đó. Một quan chức ngoại giao cấp cao ở Kabul tuyên bố rằng ít nhất hai trong số 10 công dân Trung Quốc bị bắt giữ có liên quan đến tổ chức khủng bố Haqqani.
Mạng lưới Haqqani có quan hệ mật thiết với al-Qaeda và Taliban. Nó là một tổ chức chống chính phủ Afghanistan, chống NATO và quân đội Mỹ ở nước này, và đã bị Mỹ đưa vào danh sách “các tổ chức khủng bố”.
Theo báo cáo, Tổng thống Afghanistan Ghani đã được nghe báo cáo về vụ việc và sau đó đã chỉ định phó chủ tịch thứ nhất, cựu lãnh đạo Cơ quan Tình báo Afghanistan, ông Amrullah Saleh giám sát cuộc điều tra, đàm phán với phía Trung Quốc và xử lý vụ việc nhạy cảm này.
Saleh đã gặp Vương Ngu (Wang Yu), đại sứ của ĐCSTQ tại Kabul để thông báo về vụ bắt giữ. Theo báo cáo, Saleh cho biết nếu Bắc Kinh đưa ra lời xin lỗi chính thức, thừa nhận rằng họ đã vi phạm các quy tắc quốc tế và phản bội lòng tin của chính phủ Afghanistan, thì Afghanistan sẽ xem xét ân xá cho những điệp viên Trung Quốc này. Ngược lại trong trường hợp Trung Quốc không đáp ứng các yêu cầu, nhà chức trách sẽ sử dụng các thủ tục tố tụng hình sự địa phương để xử lý vụ việc.
Báo cáo dẫn lời các quan chức chống khủng bố ở Kabul cho biết, một trong những công dân Trung Quốc bị giam giữ là Lý Dương Dương (Li Yang Yang), đã tham gia vào các hoạt động gián điệp cho cơ quan tình báo ĐCSTQ kể từ tháng 7 và tháng 8. Trong đợt tấn công đầu tiên được thực hiện vào ngày 10/12, Cơ quan An ninh Quốc gia Afghanistan (NDS) đã bắt giữ Lý Dương Dương tại nhà riêng, thu giữ súng ống, đạn dược cùng ketamine dạng bột (một loại ma túy).
Khi NDS thẩm vấn Lý Dương Dương, Dương Dương khai nhận rằng anh ta đã thu thập thông tin tình báo về al-Qaeda, Taliban và người Duy Ngô Nhĩ ở các tỉnh Kunar và Badakhshan của Afghanistan. Một phụ nữ Trung Quốc khác là Sa Hồng (Sha Hung) là người thứ hai bị bắt. Sa Hồng điều hành một nhà hàng ở Kabul.
“Tại nơi ở của cô ta, NDS đã tìm thấy chất nổ và các vật chứng phạm tội khác”, báo cáo dẫn lời các quan chức chống khủng bố cho biết.
Quan chức này cũng cho biết Lý Dương Dương và Sa Hồng đã liên hệ với mạng lưới Haqqani.
Sau khi Dương Dương và Sa Hồng bị bắt, 8 công dân Trung Quốc khác cũng đã bị bắt.
Một nhà ngoại giao ở New Delhi (Ấn Độ) chia sẻ với Thời báo Hindustan rằng các nhà điều tra vẫn đang cố gắng xác định các hoạt động chính xác của vòng tròn gián điệp này và liệu nó có liên quan đến “chính phủ ngầm” của Pakistan hay không.