Theo dữ liệu do Nikkei tổng hợp được, hoạt động quân sự của Trung Quốc gần không phận Đài Loan đã giảm mạnh kể từ khi các nhà lãnh đạo Hoa Kỳ và Nhật Bản kêu gọi hòa bình và ổn định ở eo biển Đài Loan trong Hội nghị thượng đỉnh ngày 16/4.
Bắc Kinh dường như đang lùi bước trước các động thái gây hấn có thể gây phản cảm với Washington về vấn đề eo biển sau khi Hoa Kỳ và Nhật Bản đưa ra tuyên bố đầu tiên nhắc tới Đài Loan trong nhiều thập niên. Với việc giới chức Trung Quốc kỷ niệm 100 năm thành lập chính quyền vào ngày 1/7, nước này cũng đã ưu tiên bảo đảm trật tự trong nước.
Trong 75 ngày từ ngày 1/1 đến ngày 16/4, Trung Quốc đã điều các máy bay phản lực quân sự vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan với tỷ lệ khoảng 70% hoặc khoảng năm ngày trong tuần. Tổng cộng 257 máy bay phản lực, chủ yếu là máy bay chiến đấu J-10 và J-16, đã bay vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan trong các cuộc xâm nhập này, với trung bình 3,4 máy bay trong một ngày xâm nhập.
Trong số 75 ngày, Đài Loan đã trải qua các cuộc tấn công quy mô lớn của 10 máy bay phản lực Trung Quốc trở lên trong 9 ngày, 6 ngày trong số đó xảy ra trong vòng 3 tuần sau tuyên bố chung của Mỹ-Nhật.
Trung Quốc có xu hướng gia tăng các tàu sân bay xung quanh Đài Loan bất cứ khi nào Washington báo hiệu sự can dự nhiều hơn vào hòn đảo này. Một kỷ lục 25 máy bay đã bay vào vùng nhận dạng phòng không của hòn đảo vào ngày 12/4, bốn ngày trước khi tuyên bố Mỹ-Nhật được đưa ra, trong bối cảnh ngày càng có nhiều đồn đoán rằng Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga sẽ đề cập đến Đài Loan.
Hành động của Trung Quốc vào ngày 12/4 cũng được đưa ra một ngày sau khi Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken cảnh báo rằng “sẽ là một sai lầm nghiêm trọng nếu bất kỳ ai cố gắng thay đổi hiện trạng [đối với Đài Loan] bằng vũ lực”.
Các hoạt động của Bắc Kinh gần Đài Loan giảm dần sau hội nghị thượng đỉnh, cả về quy mô và tần suất. Chuyên gia Tô Tử Vân, thuộc Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh của Đài Loan, cho biết tuyên bố của 2 ông Biden-Suga đã có tác động rõ ràng.
Kể từ ngày 16/4, trung bình 1,9 máy bay phản lực Trung Quốc đã tiến vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan trong mỗi ngày tấn công. Không có cuộc xâm nhập nào sử dụng từ 10 máy bay trở lên.
Chỉ có 7 lần xâm nhập vùng nhận dạng phòng không của hòn đảo trong số 14 ngày qua, chỉ có 1 lần là Bắc Kinh điều hai máy bay. Sáu ngày còn lại, Bắc Kinh chỉ điều 1 máy bay – kể cả vào ngày 4/6, khi Ngoại trưởng Mỹ Blinken chỉ trích chính quyền Trung Quốc nhân kỷ niệm 32 năm vụ thảm sát tại Quảng trường Thiên An Môn.
Ông Tô cho rằng, chính quyền Trung Quốc muốn tránh gây ác cảm với Mỹ về Đài Loan, đồng thời vẫn muốn thể hiện sức mạnh quân sự của Bắc Kinh với những người dân ở trong nước trước thềm kỷ niệm một trăm năm của ĐCSTQ.