Lam Giang
Quan chức Mỹ cho biết, Nhà Trắng đang nỗ lực tìm cách chuyển hỏa tiễn chống hạm tiên tiến tới tay Ukraine nhằm giúp Kyiv phá vỡ thế phong tỏa hải quân của lực lượng Nga ở biển Đen, theo Reuters.
Ba quan chức Mỹ và hai nguồn tin từ Quốc hội Mỹ nói với Reuters rằng nước này đang tính đến phương án chuyển trực tiếp hoặc chuyển thông qua một đồng minh châu Âu hai loại hỏa tiễn chống hạm cực mạnh là Harpoon và Naval Strike Missile (NSM) cho Ukraine.
Cũng theo Reuters, hỏa tiễn Harpoon do công ty Boeing sản xuất và Naval Strike Missile do công ty Kongsberg và Raytheon Technologies sản xuất.
Các quan Hoa Kỳ cùng các nguồn tin quốc hội đã viện dẫn những rào cản trong việc gửi vũ khí tầm xa hơn, mạnh hơn đến Ukraine. Bao gồm các yêu cầu huấn luyện kéo dài, khó khăn trong việc bảo trì thiết bị hoặc lo ngại vũ khí của Mỹ có thể bị quân Nga thu giữ, ngoài lo ngại leo thang.
Ukraine không giấu giếm mong muốn có các năng lực tiên tiến hơn của Mỹ ngoài kho pháo binh hiện hữu, hỏa tiễn Javelin và Stinger và các loại vũ khí khác. Chẳng hạn như các tên lửa có thể đẩy hải quân Nga ra khỏi các cảng ở Biển Đen, cho phép tái khởi động các chuyến hàng ngũ cốc và các sản phẩm nông nghiệp khác trên toàn thế giới.
Vào tháng 4, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã kêu gọi Bồ Đào Nha cung cấp cho quân đội Ukraine tên lửa Harpoon, có tầm bắn lên tới gần 300 km.
Ukraine có một số khó khăn trong việc nhận tên lửa. Họ gặp thách thức về mặt kỹ thuật khi số lượng bệ phóng để phóng Harpoon từ bờ còn hạn chế. NSM được coi là dễ dàng vận hành hơn so với Harpoon vì các đồng minh NATO có thể mượn bệ phóng mặt đất di động sẵn có và đầu đạn từ Na Uy.
Bộ Quốc phòng Anh cho biết, có khoảng 20 tàu Hải quân Nga, bao gồm cả tàu ngầm, đang trong vùng hoạt động của Biển Đen.
Ông Bryan Clark, một chuyên gia hải quân tại Viện Hudson cho biết, từ 12 đến 24 tên lửa chống tàu chiến như Harpoon với tầm bắn trên 100 km sẽ đủ sức đe dọa các tàu Nga và có thể thuyết phục Moscow tháo gỡ phong tỏa.
Ông Clark nói: “Nếu ông Putin vẫn tiếp tục, Ukraine có thể đánh chìm những con tàu lớn nhất của Nga, vì chúng không có nơi nào để ẩn náu ở Biển Đen”.
Nga đã chịu nhiều tổn thất trên biển. Tháng trước, soái hạm Moskva của Nga đã bị chìm ở khu vực này.
Ai sẽ tiên phong?
Các quan chức Mỹ và các nguồn tin quốc hội cho biết, một số quốc gia sẵn sàng gửi Harpoons tới Ukraine. Nhưng không nước nào muốn trở thành quốc gia đầu tiên hoặc duy nhất làm như vậy, vì lo sợ Nga trả đũa.
Quan chức Mỹ cho biết một quốc gia đang xem xét trở thành nước đầu tiên cung cấp tên lửa cho Ukraine. Một khi quốc gia “có kho dự trữ tốt” đó cam kết gửi Harpoon, những nước khác có thể làm theo, quan chức này cho biết.
Tên lửa Tấn công Hải quân (NSM) có thể được phóng từ bờ biển Ukraine và có tầm bắn 250 km. Tên lửa cũng mất không tới 14 ngày để đào tạo cách vận hành.
Hai quan chức cho biết Mỹ đang nghiên cứu các giải pháp tiềm năng, bao gồm việc kéo bệ phóng khỏi một con tàu của Mỹ. Cả hai tên lửa này đều có giá khoảng 1,5 triệu USD mỗi quả đạn, theo các chuyên gia.
Các nguồn tin nói NSM được xem là ít khó khăn hơn về mặt hậu cần so với Harpoons, vì các đồng minh NATO có thể cho mượn các bệ phóng trên mặt đất di động sẵn có và đầu đạn từ Na Uy.
Tên lửa hành trình chống hạm NSM có khả năng bay với những quỹ đạo phức tạp, đủ để vượt qua mọi hệ thống phòng không tinh vi nhất trên tàu chiến. Kích thước của tên lửa NSM khá nhỏ gọn với chiều dài 3,96 m, tầm bắn tối đa khoảng 185 km. Na Uy vẫn đang tiếp tục nghiên cứu để nâng tầm bắn của loại tên lửa này lên tới gần 300 km. Tên lửa NSM có trọng lượng phóng tối đa 400 kg, mang theo đầu đạn nặng 125 kg được nhồi thuốc nổ cực mạnh và tận dụng cả động năng đủ để xuyên thủng lớp giáp dày trên các chiến hạm. NSM cũng là tên lửa chống hạm đầu tiên trên thế giới được trang bị đầu dò hồng ngoại cùng camera chuyên dụng có khả năng phân biệt và nhận dạng được từng hình dáng của tàu chiến riêng lẻ, nó có một biến thể tên lửa tấn công liên hợp với tên gọi JSM.
Các nguồn tin quốc hội cho hay một lựa chọn khác là Na Uy sẽ tặng NSM cho Ukraine, một ý kiến được các thành viên quốc hội Na Uy ủng hộ. Bộ Quốc phòng Na Uy từ chối bình luận về những đóng góp bổ sung vũ khí và thiết bị quốc phòng mà họ có thể cân nhắc cung cấp cho Ukraine.
Tất cả các yêu cầu về vũ khí của Hoa Kỳ như Harpoons và NSM sẽ phải được Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ chấp thuận, nhận chỉ thị từ Nhà Trắng.
Một loại vũ khí khác nằm cao trong danh sách mua sắm của Ukraine là Hệ thống Phóng nhiều Tên lửa (MLRS) như M270 do Tập đoàn Lockheed Martin sản xuất, có thể tấn công mục tiêu cách xa 70 km hoặc hơn nữa, tăng gấp ba lần so với nhiều loại lựu pháo hiện nay.
Trong những tuần gần đây, chính quyền ông Biden đã quyết định gửi pháo M777 có thể được triển khai nhanh hơn và vận chuyển với số lượng lớn hơn, hai quan chức Mỹ cho biết.
Hai quan chức Mỹ cho biết, M270 hoặc hệ thống tương tự như M142 HIMARS sẽ được xem xét chuyển tới Ukraine một khi quốc hội Mỹ thông qua dự luật tài trợ bổ sung 40 tỷ USD cho Ukraine.
Lam Giang
Theo Reuters