Lý Hoài Quất
Nhân dịp ra mắt cuốn sách mới, Thống đốc cuối cùng của Hồng Kông, ông Chris Patten, đã nhận lời phỏng vấn của “The Guardian” và nói thẳng rằng các chính phủ phương Tây mắc sai lầm “vì lòng tham“, khiến chính quyền Tập Cận Bình thuận buồm xuôi gió.
Tháng 7 này đánh dấu kỷ niệm 25 năm chuyển giao chủ quyền Hồng Kông, ông Chris Patten sẽ xuất bản cuốn sách mới vào ngày 21/6 có tựa đề “The Hong Kong Diaries” (Nhật ký Hồng Kông), kể lại những năm tháng làm việc trong Chính phủ Hồng Kông thuộc Anh.
Theo kênh truyền thông trực tuyến Commons của người Hồng Kông ở hải ngoại đưa tin, ông Patten đã đề cập trong cuộc phỏng vấn của mình rằng khi các nhà lãnh đạo Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) hứa rằng Hồng Kông sẽ không thay đổi trong 50 năm, ông đã hỏi ngược lại ĐCSTQ: Rốt cuộc có hiểu lối sống vốn có ở Hồng Kông không? Ông nói rằng trong cuốn sách mới, ông đã nói về việc từng cố gắng giải thích cho Bắc Kinh hiểu thế nào là pháp trị, và “50 năm không thay đổi” không phải là “cai trị Hồng Kông theo luật”. Ông Patten nói tiếp, các nhà lãnh đạo Bắc Kinh chỉ nhìn ông một cách nghi ngờ, khái niệm pháp trị đối với họ mà nói là khó có thể hiểu được, trong mắt ĐCSTQ, Hồng Kông chỉ là một nơi làm giàu cho mọi người.
Ông Patten chỉ ra rằng từ những sự kiện xảy ra trong 10 năm qua, có thể thấy rằng quan niệm chủ nghĩa tự do của tự do thị trường và tự do chính trị đã bị lật đổ, và tình trạng này không chỉ diễn ra ở Trung Quốc. Ông cũng cho rằng các chính phủ phương Tây đã phạm sai lầm “vì lòng tham”, khiến cho chính quyền Tập Cận Bình “thuận buồm xuôi gió hơn” so với chính quyền Putin, ông lo lắng tình vở kịch này đang tái diễn tại Hồng Kông, từ bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga đến ông Lý Gia Siêu, “những ngôn từ họ sử dụng chính là những ngôn luận lạnh lùng của chủ nghĩa cộng sản”.
Ông Patten cũng nói về Đức Hồng Y Trần Nhật Quân là giám mục danh dự của Giáo phận Công giáo Hồng Kông và là 1 trong 4 người được ủy thác của “Quỹ Hỗ trợ Nhân đạo 612”, quỹ này đã ngừng hoạt động. Vào ngày 11/5 năm nay, cảnh sát đã tiến hành bắt giữ 4 người được ủy thác, trong đó có Hồng y Trần Nhật Quân, năm nay 90 tuổi. Cảnh sát cho biết 4 người bị bắt bị tình nghi phạm tội “âm mưu cấu kết với thế lực nước ngoài hoặc thế lực bên ngoài lãnh thổ gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia”, vi phạm Điều 29 của “Luật An ninh Quốc gia Hồng Kông”.
Ông Patten nói rằng ông cảm thấy bất an về việc ông Trần Nhật Quân bị bắt. Ông nói, ông quen biết ông Trần Nhật Quân khi ông ở Hồng Kông, ông cho rằng ông Trần Nhật Quân là người sôi nổi, cứng rắn, mục vụ và vui tính, nhưng đây chính là những điều chính quyền Bắc Kinh không ưa.
Ông Patten cũng đề cập rằng vào năm 2017, ông đã nhận lời mời của Hoàng Chi Phong phát biểu trước các sinh viên đang biểu tình. Vào thời điểm đó, ông tin rằng mọi người nên thúc đẩy đàm phán hơn là trực tiếp đòi độc lập, và sau đó có người đã hỏi trong phần vấn đáp: “Chúng tôi đã lắng nghe ông, nhưng nếu ông sai thì làm sao? Giả dụ ĐCSTQ bắt đầu bắt giữ chúng tôi, nhốt chúng tôi vào tù, vậy chuyện gì sẽ xảy ra?”
Vào thời điểm đó, ông Patten đã trả lời bằng cách trích dẫn câu nói nổi tiếng của cựu Tổng thống Nam Phi Mandela “bạn không thể đóng khung vào một tư tưởng” (you can’t lock up an idea). Hồi tưởng lại câu trả lời của mình hồi đó, ông Patten thở dài rằng nếu thời điểm đó câu nói này đã khó thuyết phục sinh viên, vậy thì vào năm 2019, khi cuộc trấn áp bạo lực người biểu tình của lực lượng cảnh sát Hồng Kông xảy ra liên tiếp, thì lại càng khó thuyết phục họ hơn.
Ông Patten là thống đốc cuối cùng của Hồng Kông, nhiệm kỳ của ông từ ngày 9/7/1992 đến ngày 30/6/1997. Tuy chỉ sống ở Hồng Kông 5 năm nhưng ông được người dân Hồng Kông vô cùng yêu mến. Sau khi rời nhiệm sở, ông Patten vẫn luôn chú ý đến Hồng Kông và liên tiếp lên tiếng cho Hồng Kông.
Vào tháng 7/2020, trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với CNBC tại Mỹ, ông Patten gọi Trưởng Đặc khu hành chính Hồng Kông Lâm Trịnh Nguyệt Nga (Carri Lam) là “một nhân vật kiểu nội gián gây thất vọng rất lớn” (a lamentable quisling figure) trong lịch sử Hồng Kông. Ông chỉ trích bà Lâm vì đã cưỡng chế thúc đẩy việc sửa đổi Dự luật Dẫn độ Hồng Kông, dẫn đến phong trào biểu tình phản đối dự luật.
Ông cũng chỉ trích rằng việc ĐCSTQ thực thi “Luật An ninh Quốc gia Hồng Kông” là đang hủy hoại Hồng Kông. Không có gì phải giấu giếm khi nói rằng “ĐCSTQ đã hủy hoại Hồng Kông ngay từ khi bắt đầu (thúc đẩy chuyển giao chủ quyền), và trong vài thập kỷ qua vẫn luôn rất thành công.”
Ông Patten nói rằng Hồng Kông là một trong những thành phố tự do nhất trên thế giới và là một trung tâm tài chính ở châu Á, người Hồng Kông hành động theo cách truyền thống, nhưng ĐCSTQ dùng sự sợ hãi để cai trị đất nước. Ông mô tả, “ĐCSTQ giống như một con mãng xà đang cheo leo trên đèn chùm. Bạn không thể biết khi nào nó sẽ rơi xuống, nhưng bạn nhận thức rõ ràng về mối nguy hiểm mà nó sẽ mang lại.” Đây chính là thủ đoạn mà ĐCSTQ hủy hoại các giá trị như pháp trị, độc lập tư pháp của Hồng Kông một cách toàn diện.
Lý Hoài Quất, Vision Times