Văn Thiện
Công ty mẹ của Facebook, Meta cho biết họ đã loại bỏ một mạng lưới tài khoản lớn của Nga mạo danh các hãng tin châu Âu để thúc đẩy quan điểm ủng hộ Điện Kremlin về cuộc chiến ở Ukraine, theo NPR.
Ngoài ra, gã khổng lồ truyền thông xã hội cho biết họ cũng đã gỡ xuống một mạng lưới có nguồn gốc từ Trung Quốc nhắm vào cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ của Mỹ và chỉ trích chính phủ Séc.
Ben Nimmo, trưởng nhóm tình báo về mối đe dọa toàn cầu của Meta, cho biết trong khi các chiến dịch của Nga và Trung Quốc không có sự liên kết với nhau, các cuộc triệt phá nhấn mạnh cách các nền tảng truyền thông xã hội tiếp tục trở thành mục tiêu chín muồi cho những nỗ lực định hình các câu chuyện xung quanh các sự kiện nổi tiếng.
Theo NPR, ông nói: “Có một cuộc chiến tranh nóng đang diễn ra ở Ukraine, có các cuộc bầu cử sắp diễn ra ở Mỹ. Và chúng tôi đang thấy các hoạt động ảnh hưởng đang nói về những điều đó”.
Meta cho biết hoạt động của Nga là lớn nhất và phức tạp nhất; và nó đã bị chặn đứng kể từ khi Tổng thống Vladimir Putin xâm lược Ukraine vào tháng Hai.
Nimmo nói: “Bạn thực sự có thể tóm tắt tất cả những gì họ nói trong vài từ: ‘Ukraine xấu. Nga tốt. Hãy dừng các lệnh trừng phạt. Ngừng cung cấp vũ khí”.
Hoạt động của Nga liên quan đến hơn 60 trang web giả danh là các tổ chức tin tức hợp pháp, nổi tiếng của châu Âu, bao gồm The Guardian và Daily Mail của Anh, Der Spiegel và Bild của Đức, và hãng thông tấn ANSA của Ý.
Nimmo cho biết, các trang web giả mạo được xây dựng một cách cẩn thận, theo học thuyết rõ ràng rằng việc bắt chước một thương hiệu nổi tiếng sẽ thu hút một lượng lớn khán giả. Họ sao chép bố cục của các trang web thực của các hãng tin và bắt chước địa chỉ web của họ. Trong một số trường hợp, họ đã sử dụng đường dẫn và ảnh của các nhà báo thực và chèn vào các liên kết đến các bài báo khác.
Nhưng Nimmo nói rằng chính mức độ chi tiết là yếu tố hủy diệt hoạt động thông tin sai lệch của Nga. Meta bắt đầu điều tra các trang web giả mạo sau khi các nhà báo, nhà nghiên cứu và công chúng gắn cờ các trang giả mạo vào mùa hè này.
Ông nói: “Họ đã làm quá. Nếu bạn giả làm Spiegel ở Đức trước một khán giả nơi Spiegel là một trong những thương hiệu nổi tiếng nhất trong nước, thì những gì bạn đang làm sẽ làm tăng nguy cơ ai đó thực sự sẽ soi xét bạn và nói, ‘Chờ một chút, đây không phải là đồ thật’”.
Các trang web giả mạo khác nhau đã đăng các bài báo bằng nhiều thứ tiếng với các bài tường thuật ủng hộ Điện Kremlin, bao gồm cáo buộc chính phủ và quân đội Ukraine tham nhũng và cảnh báo về những hậu quả nghiêm trọng từ các lệnh trừng phạt của châu Âu đối với Nga.
Phần lớn các trang tin tức giả mạo là của Đức, nhưng một số khác lại bắt chước các trang web ở Anh, Ý, Pháp, Ukraine và Latvia. Trong các giai đoạn trước đó, hoạt động này đã tạo ra các thương hiệu của riêng mình, đóng vai trò là các hãng tin tức, một số trong số đó đã được chia sẻ trên các trang Facebook chính thức của các đại sứ quán Nga.
Mạng này đã thúc đẩy các liên kết đến các trang web của mình bằng cách sử dụng các tài khoản giả mạo trên Facebook, Instagram, Twitter, Telegram và LiveJournal của Nga cũng như các trang web kiến nghị bao gồm Change.org. Nhiều tài khoản giả đã sử dụng ảnh hồ sơ do trí tuệ nhân tạo tạo ra và một số lượng lớn trong đó tuyên bố làm việc cho Netflix.
Nimmo nói: “Họ đang cố gắng thực hiện một cuộc tấn công đột nhập vào môi trường thông tin. Họ đang cố gắng tạo ra những thứ giả mạo này và phát tán chúng ra ngoài thật nhanh và nhiều đến mức chúng tiếp cận được với tài khoản thật trước khi bị bắt”.
Sử dụng tài khoản mạng xã hội giả để tăng lưu lượng truy cập đến các trang web bên ngoài đã trở thành một chiến thuật phổ biến trong các hoạt động gây ảnh hưởng, cũng được sử dụng bởi một chiến dịch ảnh hưởng riêng của Nga mà Meta đã loại bỏ trong những ngày đầu của cuộc xâm lược.
Facebook đã xóa hơn 2.300 tài khoản, trang và nhóm trên Facebook và Instagram, tổng cộng có khoảng 5.500 người theo dõi. Mạng đã chi khoảng 105.000 USD cho các quảng cáo thúc đẩy các liên kết đến các trang web giả mạo.
Meta cho biết, các chiến thuật quảng bá này rất thô thiển với nhiều bài đăng, tài khoản và quảng cáo đã bị hệ thống tự động của công ty phát hiện.
Văn Thiện