Ngày 30/10, ứng cử viên của Đảng Lao động (PT) Luiz Inacio Lula da Silva đã giành chiến thắng tại vòng 2 cuộc bầu cử Tổng thống Brazil với 50,9% số phiếu ủng hộ. Ông gần như chắc chắn sẽ trở thành người kế nhiệm Tổng thống Jair Bolsonaro kể từ ngày 1/1/2023 với nhiệm kỳ kéo dài 4 năm.
Chiến thắng này đánh dấu sự trở lại ngoạn mục của ông Lula và kết thúc một chính phủ thiên cánh hữu nhất Brazil trong nhiều thập niên, theo hãng tin Reuters.
Tòa án Bầu cử Tối cao Brazil (TSE) đã tuyên bố ông Lula là Tổng thống tiếp theo của Brazil, với 50,9% phiếu bầu. Trong khi đó, ứng cử viên của đảng Tự do cực hữu và là đương kim Tổng thống Bolsonaro nhận được 49,2% số phiếu ủng hộ.
Lễ nhậm chức của ông Lula 76 tuổi được ấn định vào ngày 1/1/2023. Nhiệm kỳ của ông kéo dài 4 năm, từ 2023 đến 2027.
Theo tờ Reuters, kết quả bỏ phiếu phản ánh sự phản đối của cử tri đối với chủ nghĩa dân túy cực hữu bùng cháy của ông Bolsonaro. Theo đó, ông Bolsonaro đã mất đi sự ủng hộ khi Brazil phải hứng chịu những hậu quả tồi tệ của đại dịch Covid-19, với số người tử vong thuộc hàng cao nhất thế giới.
Ông Bolsonaro, 67 tuổi, người trong nhiều năm từng đưa ra tuyên bố rằng hệ thống bỏ phiếu của Brazil có xu hướng gian lận. Cho đến nay, ông vẫn im lặng về kết quả tổng tuyển cử cuối tuần qua.
Theo tờ Reuters, các cơ quan bầu cử Brazil đã chuẩn bị sẵn sàng phương án ứng phó trong trường hợp ông Bolsonaro phản đối kết quả bầu cử, đồng thời bố trí an ninh nếu những người ủng hộ ông đổ ra đường biểu tình.
Cựu Tổng Thống Lula được đám đông cuồng nhiệt chào đón tại một cuộc biểu tình trên đại lộ Paulista Avenue, thành phố Sao Paulo, trước khi ông đọc bài diễn văn chiến thắng.
Ông Lula cho biết trong một bài phát biểu rằng, ông sẽ đoàn kết một đất nước bị chia rẽ và đảm bảo người dân Brazil “hạ những thứ vũ khí mà đáng lẽ ra họ không bao giờ được dùng tới”.
“Tôi sẽ điều hành cho 215 triệu người Brazil, bao gồm cả những người không bỏ phiếu ủng hộ tôi”, ông Lula phát biểu tại trụ sở chiến dịch tranh cử của mình. “Không có hai Brazil. Chúng ta là một đất nước, một dân tộc, một quốc gia vĩ đại”.
Ông Lula da Silva năm nay 76 tuổi, là một chính trị gia kỳ cựu với nhiều dấu ấn đậm nét trong 2 nhiệm kỳ liên tiếp giữ chức Tổng thống Brazil từ năm 2003 đến 2010.
Cựu Tổng Thống Lula tuyên bố sẽ quay trở lại với các chính sách xã hội và tăng trưởng kinh tế do nhà nước thúc đẩy, từng giúp đưa hàng triệu người thoát khỏi đói nghèo trong giai đoạn cầm quyền trước đây của ông từ năm 2003 – 2010.
Ngoài ra, ông Lula cũng hứa hẹn sẽ chống lại sự tàn phá rừng nhiệt đới Amazon, vốn đang ở mức tồi tệ nhất trong 15 năm, và đưa Brazil trở thành quốc gia đi đầu trong các cuộc đàm phán về khí hậu toàn cầu.
Chiến thắng của ông Lula củng cố một “làn sóng hồng” mới ở Nam Mỹ, sau chiến thắng mang tính bước ngoặt trong các cuộc bầu cử ở Colombia và Chile, lặp lại sự thay đổi chính trị khu vực cách đây hai thập niên vốn đưa ông ra chính trường thế giới.
Các nhà lãnh đạo nước ngoài, từ Tổng thống Mỹ Joe Biden đến Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và người đồng cấp Argentina Alberto Fernandez đã gửi lời chúc mừng đến ông Lula. Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng chúc mừng ông Lula vì “các cuộc bầu cử tự do, công bằng và hợp pháp”.
Thủ tướng Canada cũng gửi lời chúc mừng đến ông Lula.
Trong một video lan truyền trên mạng xã hội, Phó Tổng thống mới đắc cử Geraldo Alckmin và các trợ lý chiến dịch vận động tranh cử đã nhảy lên reo hò và hô vang: “Đã đến lúc Jair phải rời đi!”.
Vào những năm 1970, ông Lula đã nắm giữ vai trò lãnh đạo công đoàn và tổ chức các cuộc đình công chống lại chính phủ quân nhân của Brazil. Hai nhiệm kỳ tổng thống của ông được đánh dấu bằng sự bùng nổ kinh tế Brazil và ông rời nhiệm sở với mức độ nổi tiếng kỷ lục.
Trong nhiệm kỳ thứ ba mới, ông Lula phải đối mặt với một nền kinh tế trì trệ, các ràng buộc ngân sách thắt chặt hơn và nhánh lập pháp thù địch hơn.
Sau cuộc tổng tuyển cử vào tháng này, các đồng minh của ông Bolsonaro đã trở thành khối lớn nhất trong Quốc hội Brazil.
Lam Giang