Trong khi điện Kremlin đang sôi sục vì vụ 2 máy bay không người lái ám sát Tổng thống Vladimir Putin thì tổng thống Ukraine Zenlenskyy đang tới Hà Lan, nơi ông dự định sẽ đi thăm Toà án quốc tế The Hague, nơi đã kết tội và ban hành lệnh bắt ông Putin.
Theo hãng tin AP, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy đã có mặt ở Hà Lan hôm nay (ngày 4/5/2023). Tổng thống Zelenskyy dự định sẽ có chuyên thăm bất ngờ đến Toà án Hình sự Quốc tế Hague, nơi tổ chức ICC và cơ quan tư pháp hàng đâu của Liên Hợp Quốc, Toà án Công lý Quốc tế đã ra lệnh bắt Tổng thống Vladimir Putin của Nga vì tội ác chiến tranh.
Chuyến thăm bất ngờ của ông Zelenskyy diễn ra chỉ sau một ngày khi điện Kremlin tố cáo ông đã lệnh cho 2 máy bay không người lái tấn công vào dinh thự Tổng thống Nga với mục đích ám sát ông Putin trong đêm 3/5/2023.
Trong chuyến thăm Helsinki hôm thứ Tư (3/5), ông Zelenskyy nói với các phóng viên: “Chúng tôi không tấn công ông Putin. Chúng tôi để trách nhiệm đó cho toà án”, theo AP. Cũng theo hãng tin này, toà án quốc tế ICC chưa xác nhận chính thức chuyến viếng thăm của Tổng thống Ukraine. Tuy nhiên, nhân viên của ICC hôm nay đã treo cờ Ukraine bên cạnh lá cờ của tổ chức này trên toà nhà.
Ông Zelenskyy đến thăm Hà Lan trong bối cảnh Nga đang tấn công Ukraine tại nhiều khu vực. Bộ Tư lệnh Không quân Ukraine báo cáo rằng các cuộc tấn công của Nga dùng máy bay không người lái do Iran sản xuất. Thậm chí, có nhiều tiếng nổ và máy bay không người lái bị hạ gục ở thủ đô Kyiv, nơi Nga tưởng chừng Nga đã từ bỏ sau nhiều tháng nhắm vào Bakhmut.
ICC cho biết trong một tuyên bố ngày 18/3 rằng ông Putin “bị cáo buộc chịu trách nhiệm về tội ác chiến tranh trục xuất bất hợp pháp (trẻ em) và vận chuyển bất hợp pháp (trẻ em) từ các khu vực bị chiếm đóng của Ukraine sang Liên bang Nga”.
Tuy nhiên, bản án này mang tính biểu tượng và không có mấy khả năng thực thi. Lý do đơn giản vì ICC không có lực lượng cảnh sát thực thi mệnh lệnh. Ngoài ra, ICC có 123 quốc gia thành viên, nhưng ông Putin khó có thể tới 1 trong 123 quốc gia này. Ngoài ra, ngay cả khi đó là quốc gia thành viên của ICC, việc quốc gia đó có sẵn sàng thực thi lệnh của ICC hay không lại là một câu chuyện khác. Trong lịch sử kết án của ICC, nhiều chính khách từng bị ICC kết án nhưng các nước chủ nhà, nơi họ có chuyến công du, vẫn từ chối thực thi trách nhiệm bắt giữ của ICC vì nhiều lý do.
ICC không có thẩm quyền truy tố ông Putin tội xâm lược bất hợp pháp một quốc gia có chủ quyền khác. Chính phủ Hà Lan đã đề nghị tổ chức một tòa án có thể truy tố tội xâm lược và một văn phòng đang được thành lập để thu thập bằng chứng.
Cơ quan hợp tác tư pháp của Liên minh Châu Âu, Eurojust, cho biết vào tháng Hai, Trung tâm Quốc tế mới nơi có thể Truy tố Tội xâm lược sẽ đi vào hoạt động vào mùa hè, theo hãng tin AP.
Quang Nhật tổng hợp