Chính quyền Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden đang lên kế hoạch gửi viện trợ vũ khí trị giá 500 triệu đô la cho Đài Loan bằng cách sử dụng quyền khẩn cấp, đã được áp dụng 35 lần cho Ukraine, một nguồn thạo tin tiết lộ với Reuters hôm 5/5.
Là một phần của ngân sách năm 2023, Quốc hội đã ủy quyền viện trợ vũ khí trị giá lên tới 1 tỷ đô la cho Đài Loan, thông qua việc sử dụng Cơ quan rút tiền của Tổng thống (PDA) – cơ quan xúc tiến hỗ trợ an ninh, cũng đã giúp gửi vũ khí cho Ukraine.
Cách rút tiền này, cho phép tổng thống chuyển các vật phẩm và dịch vụ từ kho dự trữ của Mỹ mà không cần sự chấp thuận của Quốc hội trong trường hợp khẩn cấp. Nếu triển khai, đây là lần đầu viện trợ vũ khí cho Đài Loan trong khoản ngân sách cho phép trị giá 1 tỷ USD.
Trung Quốc vẫn luôn coi Đài Loan là một phần lãnh thổ của mình và không ngừng gia tăng áp lực quân sự lên đảo quốc này trong ba năm qua. Bắc Kinh thậm chí còn tuyên bố sẽ thống nhất Đài Loan bằng mọi giá, kể cả việc sử dụng vũ lực.
Tháng trước, Trung Quốc đã tổ chức các cuộc tập trận xung quanh Đài Loan sau khi Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn có cuộc trò chuyện ngắn với Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Kevin McCarthy ở Los Angeles.
Hồi tháng Hai, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Lloyd Austin đã phát biểu trước Ủy ban Dịch vụ Vũ trang Thượng viện rằng, ông dự định sử dụng thẩm quyền rút tiền, một phát ngôn viên của Lầu Năm Góc cho biết hôm 5/5. Tuy nhiên, người phát ngôn này từ chối bình luận về việc liệu Hoa Kỳ có xúc tiến gói viện trợ 500 triệu USD hay không.
“Cách tiếp cận của chúng tôi vẫn phù hợp với chính sách lâu dài của Hoa Kỳ… Chúng tôi đang nỗ lực thực hiện các nghĩa vụ của mình theo TRA (Đạo luật Quan hệ Đài Loan) và chúng tôi sẽ tiếp tục làm như vậy,” phát ngôn viên cho hay.
Kể từ năm 1979, mối quan hệ Hoa Kỳ-Đài Loan được điều chỉnh theo Đạo luật Quan hệ Đài Loan, tạo cơ sở pháp lý cho Hoa Kỳ cung cấp cho Đài Loan các phương tiện tự vệ, nhưng không bắt buộc Hoa Kỳ phải hỗ trợ Đài Loan trong trường hợp đảo quốc bị tấn công.
Hiện chưa rõ gói viện trợ mới sẽ gồm các loại vũ khi nào và thời gian chuyển giao chính xác.
Kể từ năm ngoái, Đài Loan đã không ít lần phàn nàn về sự chậm trễ trong việc giao vũ khí của Hoa Kỳ, chẳng hạn như tên lửa phòng không Stinger, khi các nhà sản xuất chuyển nguồn cung sang Ukraine trong bối cảnh cuộc xâm lược của Nga vẫn không tiếp tục. Vấn đề này đã khiến một số nhà lập pháp Hoa Kỳ lo ngại.
Ngày 4/5, Bộ trưởng Quốc phòng Đài Loan Chiu Kuo-cheng lưu ý, việc giao 66 chiếc F-16V mới tiên tiến từ Hoa Kỳ đã bị trì hoãn do sự gián đoạn chuỗi cung ứng và Bộ đang nỗ lực để giảm thiểu thiệt hại cũng như “bù đắp những thiếu sót”.
Minh Ngọc (Theo Reuters)