Ngày 22/5, Đảng Tiến lên của Thái Lan và bảy đồng minh chính trị của họ đã ký một biên bản ghi nhớ (MOU) để khẳng định một thỏa thuận chung nhằm thúc đẩy 23 chương trình nghị sự sau khi chính phủ liên minh của họ được thành lập.
Biên bản ghi nhớ trên, được ký kết sau chiến thắng bất ngờ của Đảng Tiến lên trong cuộc tổng tuyển cử ngày 14/5, nhằm mục đích tạo cơ sở cho việc thành lập chính phủ tiếp theo của Thái Lan, và xác định hướng làm việc chung giữa tám đảng thành viên trong liên minh.
Anh Pita Limjaroenrat, lãnh đạo Đảng Tiến lên và là ứng cử viên thủ tướng, cho biết: “Đây là tập hợp các chương trình nghị sự mà chúng tôi đã nhất trí với nhau và sẵn sàng đưa ra thông qua các cơ chế của chính phủ và quốc hội.”
“Điều này cũng cho thấy trách nhiệm chung của các đảng sẽ cùng nhau thành lập chính phủ.”
Trong số các nhiệm vụ quan trọng là soạn thảo hiến pháp mới, hợp pháp hóa hôn nhân đồng tính, đưa cần sa trở lại danh sách các chất gây nghiện bị cấm và thay thế việc nhập ngũ bắt buộc bằng tuyển dụng tự nguyện trong thời bình.
Anh Pita cam kết: “Tất cả các đảng đã nhất trí rằng mọi nhiệm vụ mà chính phủ đưa ra không được ảnh hưởng đến tình trạng của nhà nước theo chế độ quân chủ lập hiến hoặc địa vị bất khả xâm phạm của quốc vương.”
Liên minh hiện bao gồm Đảng Tiến lên, Đảng Pheu Thai, Đảng Prachachat, Đảng Tự do Thái Lan, Đảng Thai Sang Thai, Đảng Fair, Đảng Plung Sungkom Mai và Đảng Pue Thai Rumphlang. Liên minh chiếm tổng cộng 313 ghế trong Hạ viện với 500 thành viên.
Việc ký kết MOU hôm 22/5 là một cử chỉ mang tính biểu tượng gợi nhớ lại thời điểm cuộc đảo chính do Thủ tướng đương nhiệm Prayut Chan-o-cha lãnh đạo đã làm gián đoạn chính trường Thái Lan cách đây 9 năm.
Ngày 22/5/2014, người đứng đầu quân đội Thái Lan khi đó đã chiếm lấy quyền từ chính phủ được bầu cử dân chủ của bà Yingluck Shinawatra. Chính quyền quân sự của ông đã cầm quyền Thái Lan trong gần 5 năm trước khi một cuộc tổng tuyển cử được tổ chức vào năm 2019 theo hiến pháp mới do một ủy ban được quân đội chỉ định soạn thảo.
Vào thời điểm đó, mặc dù Đảng Pheu Thai giành được đa số ghế trong Hạ viện, nhưng Đảng Palang Pracharat thân quân đội đã dàn xếp với các đồng minh chính trị của mình để thành lập chính phủ, dẫn đến việc Tướng Prayut trở thành thủ tướng Thái Lan.
Tướng Prayut đã tham gia cuộc đua bầu cử năm nay với hy vọng sẽ tiếp tục nắm quyền sau hơn tám năm tại vị. Tuy nhiên, đảng mới của ông United Thai Nation đã thua và đứng thứ năm.
Hôm 22/5, anh Pita ca ngợi: “Hôm nay là một ngày lịch sử và là một cột mốc tốt đẹp phản ánh sự thành công của xã hội Thái Lan trong quá trình chuyển đổi trở lại hệ thống dân chủ một cách hòa bình thông qua hệ thống nghị viện.”
Không bao gồm luật phỉ báng hoàng gia
Ngoài 23 chương trình nghị sự, tám đảng trong liên minh cũng nhất trí sẽ cùng nhau điều hành đất nước, đồng thời bảo vệ các quyền và tự do dân sự của công dân cũng như ưu tiên cho các lợi ích công chúng hơn lợi ích của bất kỳ đảng thành viên nào.
Lãnh đạo Đảng Tiến lên lưu ý: “Tất cả các đảng đều có quyền ủng hộ các chính sách bổ sung miễn là chúng không mâu thuẫn với các chính sách được đề cập trong biên bản ghi nhớ này.”
Điều này có thể được thực hiện thông qua quyền hành pháp được nắm giữ bởi các bộ trưởng đại diện cho các đảng tương ứng, hoặc quyền lập pháp của các đại diện từ bất kỳ đảng nào trong 8 đảng liên minh.
Mặc dù Biên bản ghi nhớ không đề cập đến chính sách của Đảng Tiến lên trong việc sửa đổi luật phỉ báng hoàng gia của Thái Lan, như anh Pita khẳng định đảng của anh sẽ tiếp tục thúc đẩy việc thay đổi luật pháp trong quốc hội.
Anh giải thích: “Tôi không nghĩ, khi thời điểm đến, Đảng Tiến lên sẽ đơn độc.”
Còn được gọi là luật khi quân, Mục 112 của Bộ luật hình sự Thái Lan quy định rằng bất kỳ ai phỉ báng, xúc phạm hoặc đe dọa nhà vua, hoàng hậu, hoàng thái tử hoặc nhiếp chính sẽ bị phạt tù từ ba đến 15 năm.
Tội khi quân liên qua trực tiếp với chế độ quân chủ và bản án tù khắc nghiệt, tương đương với tội ngộ sát không cố ý, đã khiến nó trở thành chủ đề cấm kỵ trong xã hội Thái Lan.
Gia Huy (Theo CNA)