Thủ tướng Úc Anthony Albanese bắt đầu chuyến viếng thăm chính thức Việt Nam trong bối cảnh Hà Nội tố cáo các tàu của Trung Quốc xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam.
Thủ tướng Úc Anthony Albanese được tiếp đón bởi Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Việt Nam Trần Văn Sơn. (Ảnh: baochinhphu.vn)
Ngày 3/6, chuyên cơ chở Thủ tướng Úc Anthony Albanese đã đến sân bay Nội Bài (TP. Hà Nội).
Chuyến thăm của Thủ tướng Úc Anthony Albanese diễn ra trong hai ngày 3/6 và 4/6, theo lời mời của Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính.
Dự kiến, ông Albanese sẽ gặp gỡ tất cả các nhà lãnh đạo chủ chốt của Việt Nam trong chuyến thăm đầu tiên của ông tới Việt Nam kể từ khi nhậm chức.
Trước cuộc gặp với các lãnh đạo chế độ Hà Nội, thủ tướng Albanese đã tuyên bố với các phóng viên rằng Việt Nam và Úc có cùng quan điểm là các luật lệ hàng hải quốc tế cần phải được tôn trọng tại vùng Biển Đông. Ông khẳng định: “Chúng ta cần phải tôn trọng chủ quyền của các quốc gia trong khu vực và trên khắp thế giới”.
Trước chuyến thăm của thủ tướng Úc, Hà Nội cáo buộc tàu khảo sát Hướng Dương Hồng 10 của Trung Quốc và các tàu hải cảnh, tàu cá xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Một phát ngôn viên của bộ Ngoại Giao Việt Nam đã yêu cầu tàu khảo sát của Trung Quốc rút khỏi vùng biển Việt Nam.
Ngoài trọng tâm là Biển Đông, chuyến thăm của thủ tướng Albanese còn nhằm thắt chặt quan hệ về thương mại và đầu tư giữa Úc và Việt Nam. Hiện Úc là đối tác thương mại đứng hàng thứ 12 của Việt Nam.
Cũng trong ngày 3/6, thủ tướng Albanese còn nhấn mạnh đến tầm quan trọng của quan hệ song phương trong lĩnh vực đại học. Hiện đang có khoảng 26.400 sinh viên Việt Nam đang du học tại Úc và trước đây đã có hàng trăm ngàn sinh viên đến học tại Úc.
Theo nhật báo The Sydney Morning Herald, tổ chức nhân quyền Human Rights Watch đã thúc giục thủ tướng Albanese nhân chuyến thăm Việt Nam kêu gọi trả tự do cho công dân Úc gốc Việt Châu Văn Khảm bị kết án 12 năm tù vào năm 2019 vì bị cáo buộc có liên hệ với Việt Tân, một tổ chức bị Hà Nội xem là “khủng bố”.
Về vấn đề này, ông Albanese tuyên bố: “Úc vẫn nêu các vấn đề nhân quyền cho các công dân Úc và chúng tôi nêu những vấn đề đó một cách thích hợp và theo cách ngoại giao để cố đạt được một kết quả tích cực.”
Phía Việt Nam cho biết Úc là một trong những nước cung cấp Hỗ trợ Phát triển Chính thức (ODA) không hoàn lại lớn nhất cho Việt Nam. Trong vòng 50 năm kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao, Australia đã hỗ trợ ODA Việt Nam tổng cộng 3 tỷ AUD (khoảng 47.000 tỷ đồng), theo trang tin của Chính phủ Việt Nam.
Chuyến thăm của Thủ tướng Albanese diễn ra vào thời điểm hai nước kỷ niệm 50 năm (1973-2023) thiết lập quan hệ ngoại giao.
Việt Nam và Úc thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện năm 2009, Đối tác toàn diện tăng cường năm 2015 và nâng cấp lên Đối tác chiến lược năm 2018. Phía Việt Nam cho biết lãnh đạo hai bên đã đồng ý về việc sẽ nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện vào thời điểm thích hợp.
Khánh Vy