Ngày 10/7, Trung Quốc và Quần đảo Solomon đã ký một thỏa thuận về hợp tác cảnh sát như là một phần của việc nâng cấp quan hệ của họ lên “quan hệ đối tác chiến lược toàn diện”, bốn năm sau khi quốc gia Thái Bình Dương rút khỏi quan hệ với Đài Loan và chuyển sang bắt tay với Trung Quốc.
Hiệp ước hợp tác cảnh sát nằm trong số 9 thỏa thuận được ký kết sau khi Thủ tướng Quần đảo Solomon Manasseh Sogavare gặp Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường tại Bắc Kinh, nhấn mạnh sự thay đổi chính sách đối ngoại của quốc gia ông.
Ông Sogavare đã đến Trung Quốc hôm 9/7 trong chuyến thăm đầu tiên kể từ khi hai nước đạt được hiệp ước an ninh vào năm ngoái, trước sự báo động của Hoa Kỳ và các nước láng giềng bao gồm Úc.
“Chỉ trong 4 năm, mối quan hệ giữa Trung Quốc và Quần đảo Solomon đã phát triển nhanh chóng, và giờ đây chúng tôi có thể nói rằng nó rất hiệu quả,” Thủ tướng Lý Cường nói với ông Sogavare.
Đáp lại, ông Sogavare cảm ơn Trung Quốc vì vai trò của nước này trong việc giải quyết các thách thức toàn cầu bao gồm hòa bình và phát triển bền vững. Ông nói thêm rằng đất nước của ông có “rất nhiều điều để học hỏi” từ kinh nghiệm của Trung Quốc.
Trước động thái này, người phát ngôn của Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ cho biết, Washington “tôn trọng khả năng các quốc gia đưa ra các quyết định có chủ quyền vì lợi ích tốt nhất cho người dân của họ” đồng thời khuyến khích các bên “công bố các văn bản này ngay lập tức để tăng tính minh bạch và thông báo cho các cuộc thảo luận về tác động của các thỏa thuận này về an ninh khu vực.”
Quan chức này lưu ý thêm, Hoa Kỳ cam kết duy trì mối quan hệ bền chặt với khu vực và củng cố mối quan hệ lâu dài với người dân Quần đảo Solomon.
Thủ tướng Sogavare đã chuyển quan hệ ngoại giao từ Đài Loan sang Bắc Kinh khi ông lên nắm quyền vào năm 2019.
Tháng trước, ông Sogavare đã kêu gọi xem xét lại hiệp ước an ninh năm 2017 với Úc, quốc gia có lịch sử cung cấp hỗ trợ cảnh sát cho Quần đảo Solomon, bao gồm cả việc triển khai nhanh cảnh sát vào năm 2021 để dập tắt bạo loạn, mặc dù Trung Quốc đã tăng cường đào tạo cảnh sát ở đó.
Trung Quốc cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ Quần đảo Solomon để tăng cường năng lực thực thi pháp luật, theo một tuyên bố chung do hãng thông tấn chính thức của Trung Quốc Tân Hoa Xã công bố.
Truyền hình nhà nước Trung Quốc đưa tin, Thủ tướng Sogavare cũng đã gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào chiều ngày 10/7 và hai nhà lãnh đạo đã đồng ý thiết lập quan hệ đối tác chiến lược toàn diện.
“Trung Quốc và các quốc đảo Thái Bình Dương đều là những nước đang phát triển và nên tăng cường hỗ trợ lẫn nhau trong khuôn khổ hợp tác Nam-Nam,” ông Tập phát biểu trong cuộc họp.
Trung Quốc từ lâu đã ủng hộ cái gọi là hợp tác Nam-Nam, đề cập đến sự hợp tác giữa các quốc gia đang phát triển một cách bình đẳng vì lợi ích chung.
Mô tả hai nước là “những người bạn đáng tin cậy và những người anh em đáng tin cậy”, ông Tập nhận định mối quan hệ giữa Trung Quốc và Quần đảo Solomon đã nêu “một ví dụ điển hình về tình đoàn kết và hợp tác” giữa các quốc gia có quy mô khác nhau và giữa các quốc gia đang phát triển.
Ông Tập khẳng định với ông Sogavare, Trung Quốc ủng hộ nhiều công ty của họ đầu tư vào Quần đảo Solomon và sẽ tiếp tục cung cấp hỗ trợ kinh tế và kỹ thuật “không kèm theo ràng buộc chính trị”.
Gã khổng lồ viễn thông Trung Quốc Huawei hiện đã xây dựng một mạng di động ở Quần đảo Solomon, được tài trợ bởi khoản vay ngân hàng EXIM trị giá 66 triệu USD của Trung Quốc. Một công ty nhà nước Trung Quốc cũng sẽ tái phát triển cảng ở thủ đô Honiara.
Ông Tập còn cam kết ủng hộ Chiến lược 2050 cho Lục địa Thái Bình Dương Xanh, đề cập đến một kế hoạch chi tiết lớn đã được các quốc gia Thái Bình Dương nhất trí về việc thúc đẩy các mục tiêu chiến lược của khu vực trong ba thập kỷ tới.
Hai quốc gia cũng đã đạt được các thỏa thuận về hàng không dân dụng, thương mại, kinh tế, công nghệ và thể thao, bao gồm thỏa thuận về “Dự án hỗ trợ kỹ thuật thể thao” khi Honiara đăng cai tổ chức Đại hội Thể thao Thái Bình Dương vào tháng 11.
Minh Ngọc (Theo Reuters)