Tuần trước, cựu Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence cảnh báo rằng nếu lực lượng Nga không bị đẩy lùi ở Ukraine, thì các quân nhân Mỹ có thể sẽ phải tham chiến.
“Tôi tin chắc rằng nếu quân đội Ukraine không ngăn chặn và đẩy lùi cuộc xâm lược của Nga, thì chẳng bao lâu nữa, quân đội Nga sẽ vượt qua biên giới mà những người đàn ông và phụ nữ trong bộ quân phục của chúng ta sẽ phải ra trận và chiến đấu theo Hiệp ước NATO của chúng ta”, ông Pence nói trong cuộc phỏng vấn với chương trình NewsNation tại tòa thị chính hôm 13/9.
“Tôi thực lòng tin vào điều đó. Tôi không chắc đó là Estonia, Latvia, Lithuania hay… Ba Lan”.
Ông Pence, người đang tranh cử cho đề cử tổng thống của Đảng Cộng hòa năm 2024, đã đưa ra nhận định trên cho một câu hỏi mở về việc ông sẽ chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine như thế nào nếu đắc cử.
Phía Tây Ukraine giáp với Ba Lan, Slovakia, Hungary và Romania; tất cả đều là thành viên của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Ba nước Estonia, Latvia và Litva cũng tạo thành rìa phía đông của liên minh NATO và giáp trực tiếp với biên giới Nga.
Điều 5 của hiệp ước NATO quy định rõ rằng nếu một quốc gia thành viên bị tấn công, các thành viên khác sẽ coi cuộc tấn công đó là một cuộc tấn công chống lại toàn bộ liên minh và sẽ thực hiện bất kỳ hành động nào mà họ cho là phù hợp để hỗ trợ quốc gia thành viên mục tiêu.
Cựu Tổng thống Donald Trump, người đang tái tranh cử với tư cách ứng cử viên Đảng Cộng hòa, tuyên bố rằng ông có thể giải quyết cuộc chiến giữa Nga và Ukraine trong vòng 24 giờ. Tuy nhiên, trong cuộc phỏng vấn tại tòa thị chính hôm 13/9, ông Pence, người từng là bạn đồng hành của Tổng thống Trump vào năm 2016 và 2020, đã bác bỏ quan điểm đó.
Ông nói: “Cách duy nhất để chấm dứt chiến tranh Ukraine trong 24 giờ là trao cho [Tổng thống Nga Vladimir Putin] mọi thứ mà ông ta muốn”.
Trong suốt cuộc chiến Nga – Ukraine, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố rằng binh lính của ông có mặt ở Ukraine để phi quân sự hóa đất nước và bảo vệ phe ly khai thân Nga ở phía đông nước này.
Tổng thống Nga đã tuyên bố trong suốt cuộc chiến rằng lực lượng của ông có mặt ở Ukraine để phi quân sự hóa đất nước và bảo vệ phe ly khai thân Nga ở phía đông đất nước. Ông cũng cho biết ông muốn Ukraine tuyên bố trung lập và không gia nhập liên minh quân sự NATO. Mặt khác, ông Pence tuyên bố rằng ông Putin “đã nói rất rõ ràng rằng tham vọng của ông là giành lại phạm vi ảnh hưởng của Liên Xô cũ ở Đông Âu”.
Kế hoạch hòa bình của ông Pence: Tăng cường vũ trang cho Ukraine
Ông Pence tuyên bố rằng việc tiếp tục cung cấp vật tư quân sự cho Ukraine sẽ là cách tốt nhất để kiểm soát cuộc khủng hoảng và cuối cùng cho phép phía Ukraine đẩy lùi hoàn toàn lực lượng Nga.
Ông nói: “Hãy cung cấp cho [lực lượng Ukraine] những nguồn lực họ cần để chiến đấu và giành chiến thắng, đồng thời đẩy lùi quân đội Nga. Bởi vì đó là lợi ích của chúng ta và tôi tin rằng cuối cùng điều đó cũng mang lại lợi cho hòa bình và an ninh toàn cầu”.
Giao tranh chủ yếu diễn ra ở phía đông Ukraine trong 18 tháng kể từ khi lực lượng Nga xâm chiếm nước này. Hoa Kỳ và các đồng minh NATO không ngừng tiếp viện các loại vũ khí cho Ukraine như: bệ phóng chống tăng và phòng không, pháo phản lực, hệ thống pháo tên lửa, tên lửa chính xác, máy bay không người lái, xe tăng và các phương tiện chiến đấu bọc thép khác. Trong những tháng gần đây, liên minh NATO cũng cam kết cung cấp máy bay chiến đấu cho phía Ukraine.
Ông Pence lập luận rằng dưới sự lãnh đạo của Tổng thống Joe Biden, viện trợ quân sự cho Ukraine chỉ được thực hiện một cách “nhỏ giọt”.
Ông Pence cho biết ngay cả khi Nga giành chiến thắng một phần ở Ukraine, dù ông Putin đạt được một số mục tiêu của mình, thì ông Putin có thể khuyến khích Trung Quốc thực hiện tham vọng lãnh thổ bành trướng của riêng mình.
Ông Pence nói: “Nếu ông Putin bằng cách nào đó giành được toàn bộ hoặc một phần những gì ông ấy muốn ở Ukraine, tôi nghĩ điều đó sẽ thúc đẩy tham vọng quân sự của Trung Quốc ở Châu Á Thái Bình Dương”.
Ông Pence đặc biệt quan ngại về việc Trung Quốc có thể tìm cách xâm chiếm Đài Loan. Trong khi Đài Loan là một nước cộng hòa dân chủ tự trị, Trung Quốc tuyên bố hòn đảo này là một phần lãnh thổ của mình. Các nhà lãnh đạo của Trung Quốc đã nói rõ rằng họ muốn “thống nhất” hòn đảo với Trung Quốc đại lục dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Ông Pence tuyên bố: “Hòa bình đạt được nhờ sức mạnh. Bằng cách phân bổ 3% ngân sách quốc phòng để hỗ trợ quân đội Ukraine, chúng tôi có thể giúp họ đẩy lùi người Nga. Tôi tin rằng điều đó sẽ ngăn cản tham vọng quân sự của Trung Quốc ở Châu Á Thái Bình Dương, đặc biệt là liên quan đến Đài Loan”.
Ông Pence cũng cho rằng việc Mỹ giảm bớt sự ủng hộ đối với Ukraine, trong đó có nhiều cử tri và ứng cử viên Đảng Cộng hòa, là do thiếu tin tưởng vào khả năng lãnh đạo của Tổng thống Biden hơn là thiên về cách tiếp cận theo chủ nghĩa biệt lập hoặc tâm lý không can thiệp.
Lam Giang biên dịch