Anh Tuấn
Ngày 24/10, ông Tập Cận Bình đã miễn nhiệm Bộ trưởng Quốc phòng Lý Thượng Phúc và thay thế Chánh án Tòa án Quân sự sau hơn một tháng vắng mặt. Có những phân tích cho rằng, khi thay đổi Chánh án Tòa án Quân sự, ông Tập sẽ gia tăng tốc độ xét xử các vụ án quân đội, và một số lượng lớn các tướng sẽ bị đưa vào tù
Ủy ban Thường vụ Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc Đảng Cộng sản Trung Quốc cùng ngày (24/10), đã thông qua nghị quyết bổ nhiệm Lưu Thiếu Vân (刘少云) làm Chánh án Tòa án quân sự. Ông Lưu Thiếu Vân từng giữ chức Phó Viện trưởng Viện Kiểm sát Quân sự. Trình Đông Phương (程东方), cựu Chánh án Tòa án Quân sự và thiếu tướng hải quân, đã bị cách chức vào ngày 1/9.
Lần thay thế chánh án tòa án quân sự này có vẻ bất thường khi ông Trình Đông Phương chỉ giữ chức chánh án Tòa án quân sự được 8 tháng. Ông trở thành người có thời gian đảm nhiệm chức vụ Chánh án Tòa án quân sự ngắn nhất khi bị cắt chức vào tháng trước. Tuy nhiên, chính quyền Trung Quốc không công bố lý do cách chức ông Trình Đông Phương và cũng không cho biết ông được điều chuyển đi đâu.
Điều đáng lưu ý, là thời điểm Trình Đông Phương bị hạ bệ là lúc ông Tập Cận Bình đang thanh trừng các quan chức quân sự hàng đầu. Có nhiều tin đồn rằng nhiều tướng lĩnh từ Lực lượng Tên lửa đến các hệ thống công nghiệp quân sự khác đều bị điều tra.Trong đó có Bộ trưởng Quốc phòng Lý Thượng Phúc. Vì vậy, dư luận cho rằng, ông Trình Đông Phương có thể buộc phải từ chức do lơ là nhiệm vụ nghiêm trọng.
Khương Duy Bình (姜维平), cựu phóng viên của tờ Văn Vị Báo (文汇报), người quen thuộc với câu chuyện nội bộ về quân sự và chính trị của ĐCSTQ đã phân tích rằng, lý do Trình Đông Phương bị miễn nhiệm có lẽ là do có điều gì đó không ổn trong quan điểm của ông ấy.
Nhà báo giải thích: “Vai trò của Chánh án Tòa án quân sự vô cùng quan trọng! Ông Tập Cận Bình đang phát động một cuộc thanh trừng lớn trong quân đội. Rõ ràng là ông Tập không thoải mái với lập trường chính trị của ông Trình Đông Phương”.
Ông Khương cho biết, lý do chính khiến ông Trình Đông Phương bị cách chức là vì vụ án cựu tướng không quân Lưu Á Châu (刘亚洲) đã bị trì hoãn. Cho đến nay, vụ án vẫn chưa mang lại kết quả mà ông Tập mong muốn.
Con rể cựu Chủ tịch Đảng Cộng sản Trung Quốc Lý Tiên Niệm – Tướng về hưu Lưu Á Châu bất ngờ được báo “mất tích” vào năm 2021 cho tới tận tháng ba năm nay. Sau đó báo chí mới dần đưa tin ông Lưu Á Châu phạm tội “tham nhũng nghiêm trọng” và sẽ bị kết án tử hình và bị treo trong hai năm. Kể từ đó, Vụ án Lưu Á Châu chưa được tiết lộ thêm thông tin mới.
Khương Vệ Bình nói: “Trình Đông Phương rõ ràng là ‘không nghe lời’, ông Tập Cận Bình hiện đang thanh lọc quân đội rất nhanh. Ông Tập đã cho bắt nhiều tướng lĩnh, ông Tập muốn nhanh chóng xét xử các vụ án theo hình thức độc đoán. Đã bao lâu rồi Trình Đông Phương chưa xét xử xong vụ án của Lưu Á Châu? Ông Tập sẽ không hài lòng với cách xử lý vụ việc kéo dài này”.
Tân chánh tòa án quân sự Lưu Thiếu Vân tuy không có nhiều thông tin cơ bản chính thức được công bố rộng rãi. Nhưng xét theo những tuyên bố công khai thì ông ấy chú ý nhiều hơn đến vị trí chính trị của mình và rất hoan nghênh ông Tập Cận Bình.
Tháng 7 năm nay, ông Lưu Thiếu Vân phát biểu khai mạc Hội thảo của các kiểm sát trưởng, ông nói cần phải “nắm chắc bản chất chính trị của Viện kiểm sát quân sự. Nhấn mạnh quan điểm chính trị trong mọi công việc, tập trung vào chính trị, giỏi quan sát, phân tích và tư duy các vấn đề về mặt chính trị, kiên quyết tránh lối suy nghĩ hạn hẹp chỉ xử lý vụ việc đơn thuần, luôn hành động theo tình hình chính trị tổng thể và tình hình chung của việc củng cố quân đội”.
Với việc Trình Đông Phương bị cách chức chánh án tòa án quân sự, dự kiến cuộc thanh trừng quân đội của ông Tập Cận Bình sẽ nhanh chóng bước vào giai đoạn xét xử pháp lý.
Ông Khương Vệ Bình dự đoán sau khi chánh án tòa án quân sự nhậm chức, sẽ đẩy nhanh việc xét xử các vụ án theo ý muốn của ông Tập và một số lượng lớn tướng lĩnh quân đội sẽ bị đưa vào tù.