Theo một báo cáo mới của Pew, ngày càng nhiều người trưởng thành ở Hoa Kỳ thừa nhận rằng họ thường xuyên nhận tin tức trên TikTok. Báo cáo lưu ý, “Điều này trái ngược với nhiều trang truyền thông xã hội khác, nơi mà lượng tiếp nhận tin tức đã giảm hoặc không thay đổi trong những năm gần đây.”
Điều này sẽ khiến tất cả độc giả nào quan tâm đến Hoa Kỳ đều phải lo lắng. Như báo cáo này chứng minh rõ ràng, TikTok là một ứng dụng nguy hiểm đến mức không thể ngờ được, và rất có thể đang bị Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) vũ khí hóa. Cụ thể hơn, ứng dụng này đang được ĐCSTQ sử dụng để gây chia rẽ thêm cho một đất nước vốn đã bị chia rẽ một cách nguy hiểm rồi.
Báo cáo của Pew nêu rõ, kể từ năm 2020, tỷ lệ người trưởng thành ở Hoa Kỳ thường xuyên nhận tin tức từ TikTok “đã tăng hơn gấp bốn lần,” từ 3% trong ba năm trước lên 14% vào năm 2023. Các tác giả của báo cáo đáng suy ngẫm này cho biết thêm, hiện nay “43% người dùng TikTok cho hay họ thường xuyên nhận được tin tức trên trang này, tăng từ 33% trong năm 2022.”
Không hiếm khi các ký giả ở cả hai phe chính trị đồng ý về một vấn đề cụ thể. Tuy nhiên, với TikTok — từ New York Post đến New York Times, Washington Post đến Washington Examiner — mọi người dường như đều đồng ý rằng TikTok là một ứng dụng đầy phá hoại.
Điều này giải thích tại sao Nepal mới đây đã chọn cấm TikTok, cho rằng nền tảng này lan truyền nội dung ảnh hưởng tiêu cực đến “sự hòa hợp xã hội.” Ấn Độ, một nước láng giềng của Nepal, cũng đã cấm TikTok — vì lý do chính đáng.
Đầu năm nay, The Guardian đã xuất bản một bài viết, cho thấy một cách tỉ mỉ cách mà TikTok dường như là một phần trong “chiến dịch chiến tranh nhận thức” của ĐCSTQ.
TikTok là sự bổ sung mới nhất cho lĩnh vực nhận thức trong chiến dịch quân sự của ĐCSTQ. Nói tóm lại, tâm thức, trí óc con người là một chiến trường mới, và còn cách nào tốt hơn để chinh phục nó so với việc vũ khí hóa một ứng dụng hiện được 150 triệu người Mỹ sử dụng chứ?
Ông James Giordano, một chuyên gia về vũ khí hóa công nghệ, đồng ý với quan điểm trên. Là đồng giám đốc Chương trình Trung tâm Pellegrino-Viện O’Neill về Khoa học Não bộ và Luật và Chính sách Y tế Toàn cầu tại Đại học Georgetown, ông Giordano nói với tôi rằng ĐCSTQ xem TikTok là bánh răng then chốt trong tiến trình phát triển các Chiến dịch Tâm lý (PSYOP.)
Là người có nghiên cứu xoay quanh việc lạm dụng các kỹ thuật và công nghệ khoa học thần kinh trong y học, đời sống xã hội, và các ứng dụng quân sự, ông Giordano tin rằng “cả TikTok và các hình thức phức tạp hơn về trí tuệ/đánh giá và giao tiếp tâm lý chung sẽ ngày càng được sử dụng để thúc đẩy ảnh hưởng trong lối truyền đạt, ý nghĩa hình ảnh, và diễn giải theo ngữ cảnh.”
Theo ông Giordano, tác động của ứng dụng này đối với “truyền thông cá nhân và đại chúng” có thể sẽ tăng lên, đặc biệt là với cuộc bầu cử tổng thống — được cho là cuộc bầu cử quan trọng nhất nước Mỹ trong thế kỷ 21 — sẽ chỉ còn một năm nữa thôi.
Theo chuyên gia này, các chiến dịch tâm lý “tạo thành một lĩnh vực xác định trong ‘ba cuộc chiến [không bom đạn] của Trung Quốc.’” Lĩnh vực đầu tiên liên quan đến việc đánh giá tâm lý về niềm tin và mô hình nhận thức chung của đối thủ. Đây là một trong những lý do khiến TikTok trở nên nguy hiểm như vậy. Ứng dụng này có thể được sử dụng để đo “nhiệt độ” của chính trường Hoa Kỳ. Sau khi nhiệt độ đo được rồi, thì giai đoạn thứ hai liên quan đến việc kiểm soát các hãng truyền thông khác nhau, thông qua việc truyền thông điệp tâm lý cụ thể. Bước cuối cùng liên quan đến việc đưa ra lối truyền đạt ủng hộ ĐCSTQ hoặc sửa đổi lối truyền đạt có lợi cho Bắc Kinh. Ông Giordano cho rằng mục đích chính ở đây liên quan đến việc tạo ra “các chương trình gây ảnh hưởng và truyền thông điệp mang tính phá hoại nhằm tiếp cận và tác động đến các yếu tố dễ thay đổi về nhận thức, cảm xúc, và hành vi của Hoa Kỳ và phương Tây.”
Chúng ta nên lắng nghe khi một người có đủ tư cách như ông Giordano đây lên tiếng.
Suy cho cùng, chúng ta đang nói về Trung Quốc cộng sản, một quốc gia đã đánh cắp dữ liệu cá nhân của 80% người Mỹ trưởng thành. Rất có thể TikTok đang được sử dụng, không chỉ để tác động đến tâm thức người Mỹ, mà còn để đánh cắp dữ liệu cá nhân của họ.
Trong tháng Hai năm nay, Thượng nghị sĩ Michael Bennet (Dân Chủ-Colorado) đã kêu gọi Apple và Google loại bỏ ngay TikTok khỏi các cửa hàng tương ứng của mình, với lý do lo ngại về an ninh quốc gia. Là thành viên Đảng Dân Chủ trong Ủy ban Tình báo Thượng viện, ông Bennet đã viết một lá thư có lời lẽ mạnh mẽ, hỏi tại sao “các mệnh lệnh của Đảng Cộng Sản Trung Quốc lại có quyền thu thập dữ liệu sâu rộng như vậy về người dân Mỹ hoặc quản lý nội dung cho gần một phần ba dân số của chúng ta.” Câu hỏi này không những không được trả lời, mà TikTok vẫn có sẵn trên App Store của Apple và thông qua Google Play.
Điều này thật không ổn.
Hồi tháng Chín, một báo cáo phân tích của Microsoft về mối đe dọa đã phác thảo rõ ràng cách mà các chiến dịch gây ảnh hưởng và thông tin giả của ĐCSTQ, đang nhắm mục tiêu vào cả cử tri Mỹ và các ứng cử viên chính trị ở cả hai phía.
Theo báo cáo, “các hoạt động gây ảnh hưởng bí mật” có liên kết chặt chẽ với Bắc Kinh “hiện đã bắt đầu thu hút thành công khán giả mục tiêu trên mạng xã hội ở mức độ lớn hơn so với quan sát trước đây.”
Xét thấy TikTok thuộc sở hữu của Trung Quốc là ứng dụng truyền thông xã hội được sử dụng nhiều nhất ở Hoa Kỳ, có thể chắc chắn kết luận rằng ĐCSTQ đang tập trung vào việc gây ảnh hưởng đến nền tảng này nhiều hơn so với Instagram và Facebook.
Một dấu hiệu không mấy hay ho sắp xảy ra. Vì lý do nào đó, quá nhiều người trong chúng ta, từ chối hiểu. Điều này đã xảy ra trong nhiều năm.
Vào năm 2013, một chuyên gia về Trung Quốc tên là Dean Cheng, khi đó đang liên kết với Quỹ Di sản, đã cảnh báo độc giả rằng “Thời đại Thông tin mang đến khả năng chưa từng có là tác động đến cả các nhà lãnh đạo và người dân của một quốc gia.”
Giống như ông Giordano, ông Cheng nhấn mạnh rằng “cốt lõi của khái niệm tâm lý chiến của Trung Quốc là thao túng những khán giả đó, bằng cách tác động đến tiến trình suy nghĩ và khuôn khổ nhận thức của họ. Khi làm như vậy, Bắc Kinh hy vọng có thể giành chiến thắng trong các cuộc xung đột về sau mà không cần nổ súng — chiến thắng được thực hiện thông qua sự kết hợp giữa việc làm suy yếu ý chí của đối thủ và gây ra sự rối loạn tối đa.”
Hãy nhớ rằng cảnh báo này được đưa ra nhiều năm trước khi TikTok được tạo ra, một ứng dụng từng bước phá hủy cơ cấu xã hội Mỹ quốc.
Yến Nhi biên dịch