Chính phủ Hoa Kỳ đã bổ sung thêm 2.65 ngàn tỷ USD vào nợ quốc gia vào năm 2023.
Nợ quốc gia của Hoa Kỳ đã ghi nhận “thành tích đáng buồn” thứ ba trong 12 tháng qua khi lần đầu tiên vượt mốc 34 ngàn tỷ USD tính đến thời điểm kết thúc năm 2023, theo dữ liệu nợ “Debt to the Penny” mới nhất của Bộ Ngân khố.
Hôm 29/12/2023, khoản nợ đã tăng khoảng 90 tỷ USD trong vòng một ngày, khiến tổng số nợ vượt quá con số 34.001 ngàn tỷ USD. Hoa Thịnh Đốn đã mất khoảng ba tháng để thêm 1 ngàn tỷ USD vào tổng nợ liên bang và sáu tháng để tích lũy được 2 ngàn tỷ USD.
Chỉ trong vòng một năm, tổng nợ công của chính phủ liên bang đã tăng vọt thêm khoảng 2.65 ngàn tỷ USD. Để so sánh, Hoa Kỳ phải mất hơn 200 năm để vượt mốc 1 ngàn tỷ USD vào tháng 10/1981.
Bà Maya MacGuineas, chủ tịch của tổ chức bất vụ lợi Ủy ban Ngân sách Liên bang Có trách nhiệm (CRFB), cho rằng đây “thực sự là một ‘thành tích’ đáng buồn.” Ad
“Mặc dù mức nợ của chúng ta là nguy hiểm cho cả nền kinh tế và an ninh quốc gia, nhưng Hoa Kỳ không thể ngừng vay mượn,” bà nói trong một tuyên bố. “Không có một lý do kinh tế nào để tăng thêm khoản nợ với tỷ lệ lãi suất hiện tại mà chúng ta đang có, nhưng thật đáng buồn là các nhà lãnh đạo chính trị của chúng ta không sẵn lòng thực hiện những thay đổi cần thiết để xoay chuyển tình hình tài khóa.”
Theo Quỹ Peter G. Peterson, đất nước này đang ngập chìm trong số nợ lớn hơn tổng quy mô của các nền kinh tế của Trung Quốc, Đức, Ấn Độ, Nhật Bản, và Vương quốc Anh cộng lại.
“Hành động vô trách nhiệm với ngân sách của chúng ta chỉ đơn giản là không công bằng đối với con cháu chúng ta, những người sẽ phải kế thừa khoản nợ này,” một báo cáo của tổ chức cố vấn tài khóa theo khuynh hướng bảo tồn truyền thống trên cho biết.
Rất nhiều dự báo ngắn hạn và dài hạn cho thấy tình trạng thâm hụt tài khóa sẽ trở nên nghiêm trọng hơn trong nhiều năm. Ad
Trong những tháng tới, Bộ Ngân khố dự báo sẽ vay khoảng 1 ngàn tỷ USD để bù đắp thâm hụt ngân sách cao hơn và quản lý chi phí lãi vay ngày càng tăng. Văn phòng Ngân sách Quốc hội (CBO) dự kiến vào mùa hè vừa qua rằng nợ quốc gia sẽ tăng gần gấp đôi và chiếm 183% tổng sản phẩm quốc nội của Hoa Kỳ vào năm 2053.
Cơ quan giám sát phi đảng phái này viết trong báo cáo Triển vọng Ngân sách Dài hạn năm 2023: “Nợ cao và ngày càng tăng như vậy sẽ làm chậm tốc độ tăng trưởng kinh tế, đẩy các khoản thanh toán lãi cho các chủ nợ ở ngoại quốc của Hoa Kỳ lên cao, và gây rủi ro đáng kể cho triển vọng tài khóa và kinh tế; đồng thời cũng có thể khiến các nhà lập pháp cảm thấy bị hạn chế hơn trong các lựa chọn chính sách của họ.”
Theo ngân sách năm 2024 của Tổng thống Joe Biden, thâm hụt liên bang dự kiến sẽ lên tới gần 1.9 ngàn tỷ USD trong năm nay. Thâm hụt ngân sách hàng năm được dự đoán sẽ vẫn ở mức trên 2 ngàn tỷ USD sau năm 2030.
Chính phủ Hoa Kỳ đã vay hơn 380 tỷ USD trong hai tháng đầu năm của năm tài khóa 2024.
Phản ứng ở Hoa Thịnh Đốn
Dân biểu David Schweikert (Cộng Hòa-Arizona), Phó Chủ tịch Ủy ban Kinh tế Liên hợp, dự đoán rằng nợ quốc gia sẽ tăng vọt lên tới 36 ngàn tỷ USD vào cuối năm tài khóa 2024.
“Theo tính toán của tôi, mọi chuyện sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn,” ông Schweikert viết trên X, trước đây là Twitter. “Chúng ta đang vay hơn 106,000 USD mỗi giây trong năm tài khóa này. Với tốc độ này, chúng ta sẽ kết thúc năm tài khóa 24 với khoản nợ quốc gia vượt quá 36 ngàn tỷ USD. Các bánh xe tài chính đã bị trật.”
Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng Hòa-Louisiana) cho biết nợ quốc gia vẫn là “mối đe dọa lớn nhất đối với an ninh quốc gia của Hoa Kỳ,” đồng thời cho biết mức chi tiêu hiện tại là “không thể nào mà duy trì được.”
Ông viết trên X: “Các nhà lập pháp của cả hai đảng đều phải có trách nhiệm giảm chi tiêu và cuối cùng đưa nước Mỹ tới con đường tài khóa lành mạnh.”
Dân biểu Lauren Boebert (Cộng Hòa-Colorado) đã gọi khoản nợ quốc gia ngày càng phình to là “gánh nặng treo quanh cổ mọi công dân Hoa Kỳ.”
Những người khác, bao gồm Dân biểu Eric Burlison (Cộng Hòa-Missouri) và Dân biểu Tim Burchett (Cộng Hòa-Tennessee), đã yêu cầu thay đổi cách chính phủ Hoa Kỳ quản lý tiền của người đóng thuế.
Ông Burchett nói, “Việc này đã vượt quá tầm kiểm soát. Quốc hội cần thực hiện một số thay đổi NGHIÊM TÚC về cách chúng ta quản lý tiền của đất nước này, và thời hạn thông qua ngân sách lại sắp đến gần.”
Tổng thống Biden đã nhiều lần tuyên bố ông đã cắt giảm một nửa nợ quốc gia trong hai năm đầu đương chức. Ad
Chính phủ đương nhiệm đã đề nghị nhiều biện pháp khác nhau để tăng thêm doanh thu liên bang. Trong năm qua, các quan chức Tòa Bạch Ốc đã thảo luận về mức thuế 25% dành cho tỷ phú mà họ cho rằng sẽ thu về 440 tỷ USD trong thập niên tới.
Nhóm truyền thông xã hội của Tổng thống Biden viết trên X, “Hãy tưởng tượng chúng ta có thể làm gì nếu bắt các tỷ phú phải đóng thuế như bao người khác.”
Các nhà phê bình đã nêu lên thực tế rằng chính phủ liên bang sẽ ghi nhận mức thâm hụt tích lũy 17 ngàn tỷ USD trong khoảng thời gian này, vì vậy doanh thu tiềm năng từ khoản thuế đó sẽ không đủ.
Chuẩn bị cho việc đóng cửa chính phủ
Các nhà lập pháp đang phải đối mặt với hai thời hạn nửa đêm trong tháng tới để thông qua tài trợ cho ngân sách của các bộ liên bang: ngày 19/01 và ngày 02/02 năm 2024. Ad
Thời hạn đầu tiên là hạn chót để phê chuẩn một dự luật phân bổ tài trợ cho một số bộ, bao gồm Bộ Nông nghiệp, Bộ Năng lượng, Bộ Gia cư và Phát triển Đô thị, và Bộ Cựu chiến binh. Thời hạn thứ hai liên quan đến dự luật phân bổ ngân sách để tài trợ cho Bộ Quốc phòng, Bộ An ninh Nội địa, và Bộ Nội vụ, cũng như các chương trình hoạt động đối ngoại của tiểu bang.
Nếu các quan chức bỏ lỡ những thời hạn này, thì chính phủ Hoa Kỳ có nguy cơ sẽ phải đóng cửa một phần hoặc toàn bộ, có thể làm gián đoạn các dịch vụ không thiết yếu và gây ra sự chậm trễ trong thanh toán.
Công chúng dự đoán phổ biến rằng Hoa Thịnh Đốn sẽ tránh được việc chính phủ đóng cửa, với xác suất đóng cửa thủ đô của quốc gia ở vào khoảng 15%.
Nhật Thăng biên dịch