Nhóm đối lập Belarus tiết lộ câu chuyện nội bộ về việc Nga và Belarus mua các bộ phận, linh kiện từ Nhật Bản và Đài Loan thông qua Trung Quốc, và thông qua Georgia để lách các lệnh trừng phạt.
Theo báo cáo của Nikkei hôm 23/2, sau khi Nga bắt đầu tấn công toàn diện vào Ukraine vào tháng 2/2022, những người có liên quan đến chính phủ đồng minh của Nga là Belarus đã thành lập một công ty ở Quảng Đông, Trung Quốc, để lách lệnh trừng phạt và cung cấp linh kiện cho nhà sản xuất vũ khí của Nga. Mỹ và Anh nhận thức được tình trạng này và có thể tăng cường trừng phạt.
Theo thông tin của nhóm đối lập lưu vong Belarus “Belpol” có được từ các cộng tác viên của các công ty vũ khí nước này, Nga mua các bộ phận và linh kiện từ Nhật Bản và Đài Loan thông qua Trung Quốc. Thông tin hiển thị các hợp đồng, hồ sơ giao dịch và thanh toán thông qua các tổ chức tài chính liên quan đến các công ty ở Nga, Belarus, Trung Quốc và các quốc gia khác.
Báo cáo cho thấy một người có quan hệ với chính phủ của Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko đã thành lập Công ty Đổi mới Công nghệ cao 5G Thâm Quyến (Shenzhen 5G High-Tech Innovation) tại tỉnh Quảng Đông của Trung Quốc vào năm 2022, sau đó bắt đầu mua động cơ, cảm biến và các linh kiện chính xác khác cần thiết để chế tạo xe tăng và các loại vũ khí.
Các bộ phận và linh kiện được công ty này mua bao gồm những bộ phận được sản xuất bởi Metrol (nhà sản xuất cảm biến định vị chính xác ở Tachikawa, Tokyo), Oriental Motor (nhà sản xuất động cơ chính xác nhỏ ở Tokyo) và nhà sản xuất máy công cụ lớn ở tỉnh Aichi của Nhật Bản. Công ty 5G Thâm Quyến cũng được cho là đã mua linh kiện có sẵn từ các công ty Trung Quốc khác.
Công ty 5G Thâm Quyến gửi những bộ phận này cho nhà sản xuất vũ khí Belarus SALEO và Phòng thí nghiệm công nghệ phụ gia LLC (LLC Laboratory of Additive Technologies). Tất cả các đơn vị này đều nằm dưới sự kiểm soát của chính phủ của ông Lukashenko. Ví dụ vào tháng Năm năm nay, các linh kiện cảm biến do Metrol của Nhật Bản sản xuất đã được xuất khẩu sang sang công ty SALEO với giá 16.035 nhân dân tệ (tương đương 2.228 USD) một chiếc.
Theo ông Uladzimir Zhyhar, đại diện nhóm đối lập Belpol của Belarus, những bộ phận này được gửi đến nhà sản xuất xe tăng UralVagonZavod của Nga để sử dụng trong sản xuất T-72, T-90 và các xe tăng chủ lực khác của Nga.
Nhưng Metrol, nhà sản xuất cảm biến định vị chính xác ở Tachikawa, Tokyo, nói với Nikkei rằng công ty chưa bao giờ làm việc trực tiếp với Công ty 5G Thâm Quyến. Công ty cho biết sẽ yêu cầu khách hàng không bán lại cảm biến của mình cho 5G Thâm Quyến và có thể ngừng cung cấp nếu khách hàng từ chối hợp tác.
Oriental Motor nói với Nikkei rằng họ không có giao dịch trực tiếp với Công ty 5G Thâm Quyến và cho biết: “Chúng tôi hoàn toàn tuân thủ luật kiểm soát xuất khẩu”.
Tính đến thứ Năm, cả 5G Thâm Quyến và công ty SALEO của Belarus đều chưa hồi đáp các câu hỏi của Nikkei.
Đĩa từ mã hóa Đài Loan
Tài liệu do Belpol, một nhóm đối lập bên ngoài Belarus cung cấp, cũng cho thấy Phòng thí nghiệm LLC đã bắt đầu mua đĩa mã hóa trực tiếp từ nhà sản xuất dụng cụ chính xác Đài Loan Attoptic vào năm 2022.
Bộ mã hóa này được sử dụng trong tầm nhìn toàn cảnh trên xe tăng T-72 và các xe tăng khác. Công ty Peleng của Nga, bị Mỹ và Anh trừng phạt, đã mua được 600 bộ mã hóa từ Đài Loan với giá 108.864 Euro (117.818 USD).
Phòng thí nghiệm LLC đã 4 lần cố gắng chuyển tiền cho Công ty Attoptic của Đài Loan, nhưng mọi nỗ lực đều bị chặn do lệnh trừng phạt của Mỹ. Công ty đã nhiều lần thông báo bằng văn bản cho công ty Peleng của Nga về việc giao hàng chậm trễ, nói rằng “gặp khó khăn trong việc thanh toán các bộ phận do lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ. Thanh toán qua ngân hàng nước ngoài và trực tiếp đến Đài Loan đều bị chặn”.
Lỗ hổng Georgia
Cuối cùng, LLC Labs đã lách các lệnh trừng phạt và chuyển tiền thông qua một tổ chức tài chính ở Georgia vào tháng 6/2023. Tháng tiếp theo, đĩa từ cũng được gửi từ Đài Loan đến Phòng thí nghiệm LLC qua Georgia.
Georgia, giáp biên giới với Nga và không tham gia các lệnh trừng phạt chống lại Nga kể từ khi Nga xâm lược Ukraine, được cho là điểm nóng của việc phá bỏ các lệnh trừng phạt. LLC Labs được cho là đang sử dụng Georgia làm kênh trung gian thanh toán và hậu cần.
Báo cáo cho biết Đài Loan đã đạt được thỏa thuận với nhóm G7 để áp dụng các biện pháp hạn chế thương mại với Nga và Belarus. Nhưng đại diện Cục Quản lý Thương mại Quốc tế thuộc Bộ Kinh tế Đài Loan nói với Nikkei: “Về cơ bản, các đĩa mã hóa và các công ty phòng thí nghiệm LLC này không nằm trong danh sách hạn chế xuất khẩu. Vì vậy, họ không vi phạm lệnh trừng phạt Nga”.
Đại diện này cho biết thêm, phạm vi hạn chế của Đài Loan đối với việc xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao sang Nga phù hợp với quy định của các đồng minh như Mỹ, Liên minh châu Âu, Anh và Nhật Bản. Nếu các đồng minh quốc tế thêm LLC vào danh sách kiểm soát xuất khẩu của họ trong tương lai, “chúng tôi sẽ cấm các nhà sản xuất Đài Loan xuất khẩu cho công ty này”.
Người phát ngôn của Attoptic Đài Loan từ chối bình luận. Người phát ngôn của Phòng thí nghiệm LLC phủ nhận việc công ty có giao dịch trực tiếp với Công ty Attoptic của Đài Loan và cho biết: “Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với một tổ chức Trung Quốc”.
Nikkei lưu ý rằng chính quyền Mỹ và Anh gần đây đã biết rằng 5G Thâm Quyến được sử dụng để lách các lệnh trừng phạt và công ty có thể sớm bị hạn chế. Nhưng vì Nga chắc chắn sẽ thành lập thêm một công ty giả mạo khác ở nước thứ ba nên việc đóng cửa các tuyến cung cấp đối với tất cả các sản phẩm công nghệ cao bị hạn chế sẽ là điều vô cùng khó khăn.
Trí Đạt (theo Nikkei)