Hôm thứ Ba (21/5), Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) một lần nữa chỉ trích bài phát biểu nhậm chức của tân Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức là “đầy thù địch và khiêu khích”, đồng thời tuyên bố sẽ có biện pháp trừng phạt, chúc mừng của Mỹ vi phạm “nguyên tắc Một Trung Quốc”.
Tân Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức đã tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20/5. Nhân vật chính trị hàng đầu Đài Loan bị ĐCSTQ coi là “người cổ vũ Đài Loan độc lập” đã hứa trong bài phát biểu nhậm chức rằng sẽ bảo vệ quyền lợi và nền dân chủ của Đài Loan trước đe dọa từ Trung Quốc Đại Lục. Ông Lại Thanh Đức thẳng thắn cho hay, tự do dân chủ là giá trị mà người Đài Loan không thể nhượng bộ, ĐCSTQ hãy chấm dứt đe dọa dùng quân sự thôn tính phá bỏ tự do dân chủ Đài Loan.
AFP đưa tin đặc biệt chú ý đến phát biểu của tân Tổng thống Đài Loan “trực tiếp đề cập đến áp lực ngày càng tăng của ĐCSTQ đối với Đài Loan trong những năm qua và nguy cơ chiến tranh”.
Ông Lại phát biểu: “Tôi cũng muốn kêu gọi Trung Quốc dừng các đe dọa quân sự và chính trị đối với Đài Loan, và cùng Đài Loan chia sẻ trách nhiệm toàn cầu trong việc duy trì hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan cũng như khu vực xung quanh, để thế giới không phải lo sợ về việc bùng nổ chiến tranh. Chúng tôi cũng muốn tuyên bố điều này với thế giới: Đài Loan không nhượng bộ về mặt dân chủ và tự do. Hòa bình là lựa chọn duy nhất, và sự thịnh vượng là mục tiêu của chúng tôi [trong việc] giữ gìn hòa bình và ổn định lâu dài.”
Ông Lại cho rằng mọi người cần phải thực tế về mối đe dọa từ Trung Quốc và Đài Loan phải thể hiện quyết tâm tự vệ.
“Hỡi người dân [Đài Loan], chúng ta có lý tưởng để theo đuổi hòa bình, nhưng chúng ta không được phép mơ mộng. Trước khi Trung Quốc từ bỏ việc sử dụng vũ lực để xâm chiếm Đài Loan, người dân phải hiểu điều này: Ngay cả khi chúng ta chấp nhận mọi yêu cầu của Trung Quốc và từ bỏ chủ quyền, tham vọng thôn tính Đài Loan của họ vẫn sẽ không biến mất”, trích lời ông Lại.
AFP dẫn thông cáo báo chí từ Bộ Ngoại giao ĐCSTQ cho biết, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị hôm thứ Ba nói rằng, “Hành vi phản bội tổ quốc và tổ tiên của ông Lại Thanh Đức là đáng khinh bỉ”. Ông Vương Nghị cho hay khi tham dự Hội nghị Ngoại trưởng của Tổ chức Hợp tác Thượng Hải: “Những người ly khai đòi độc lập ở Đài Loan sẽ bị đóng đinh vào cột ô nhục của lịch sử… Dù họ có cản trở thế nào cũng không ngăn được Trung Quốc thôi thể hiện thống nhất hoàn toàn, nhất định Đài Loan sẽ trở về vòng tay quê hương”.
Về bài phát biểu nhậm chức của ông Lại Thanh Đức, vào tối thứ Ba, phát ngôn viên Văn phòng Vấn đề Đài Loan của ĐCSTQ là Trần Bân Hoa (Chen Binhua) chỉ trích rằng “Toàn bài phát biểu chứa đầy sự thù địch và khiêu khích, dối trá và lừa dối. Lập trường độc lập của Đài Loan đã trở nên cực đoan hơn, thúc đẩy mạnh mẽ cái gọi là chủ quyền, độc lập và hai bên eo biển không phụ thuộc nhau”, “Cố gắng thúc đẩy quốc tế hóa vấn đề Đài Loan, tiếp tục dựa vào nước ngoài để thúc đẩy độc lập…”.
Ông Trần Bân Hoa tuyên bố cho rằng “các nhà lãnh đạo Đài Loan” không những “chối bỏ vấn đề cơ bản về bản chất quan hệ xuyên eo biển [Đài Loan – Trung Quốc], còn cố gắng thay đổi nó, đây là khiêu khích nghiêm trọng đối với nguyên tắc ‘Một Trung Quốc’ .”
Thông cáo báo chí bằng văn bản này từ Văn phòng Vấn đề Đài Loan của ĐCSTQ đã gọi ông Lại Thanh Đức là “Lãnh đạo khu vực Đài Loan” [của Trung Quốc], và tuyên bố: “Chính quyền Dân tiến (DPP) đã cấu kết với các thế lực bên ngoài để tìm kiếm độc lập và khiêu khích, chúng ta phải có biện pháp trừng phạt họ”.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken đã chúc mừng ông Lại Thanh Đức, khẳng định Hoa Kỳ mong muốn được cùng ông “thúc đẩy các lợi ích và giá trị chung của chúng ta, khắc sâu thêm mối quan hệ không chính thức lâu đời của chúng ta cũng như duy trì hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan”.
Hôm thứ Ba (21/5), người phát ngôn Bộ Ngoại giao ĐCSTQ Uông Văn Bân thể hiện bất bình và phản đối gay gắt, cho biết hành động của ông Blinken đã “vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc một Trung Quốc và tinh thần của Ba thông cáo chung Trung-Mỹ, đồng thời gửi một tín hiệu sai lầm nghiêm trọng tới các lực lượng thúc đẩy Đài Loan độc lập”.
Mộc Vệ (t/h)