Ngày 5/6, Đại học Khoa học Công nghệ Thượng Hải đặc biệt đăng tải bức thư ngỏ ngày 31/5 của ông Giang Miên Hằng, con trai cả của cựu lãnh đạo Giang Trạch Dân, “Gửi giáo viên, sinh viên và nhân viên của trường”. Bức thư được cho là đang ngầm chỉ trích ông Tập Cận Bình.
Bức thư mở đầu bằng việc cho biết, ông Giang Miên Hằng sẽ thôi giữ chức hiệu trưởng sau khi hoàn thành 2 nhiệm kỳ và đã gia nhập nhóm “hậu 70” (trên 70 tuổi), nên cần có “lực lượng mới” tham gia vào nhóm lãnh đạo.
Tuy nhiên, điều mà cư dân mạng bàn tán sôi nổi nhất là lời mở đầu của Giang Miên Hằng đề cập đến việc “ra đi sau 2 nhiệm kỳ”, “nhiệm kỳ 10 năm”, “gia nhập nhóm sau 70 (nghĩa là những người sinh vào thập niên 70 phải nghỉ hưu)”, “lực lượng mới”, “tập thể lãnh đạo”… Những lời này dường như đang nhắm tới ông Tập Cận Bình, lãnh đạo hiện tại của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ).
Ông Tập Cận Bình, người sinh vào những năm 1970, đã thông qua sửa đổi hiến pháp năm 2018, bãi bỏ giới hạn 2 nhiệm kỳ, 10 năm đối với chức vị chủ tịch nước. Tại Đại hội toàn quốc lần thứ 20 vào tháng 10/2022, ông Tập Cận Bình bắt đầu tái tranh cử.
Giờ đây, ông Tập đang có những bước tiến dài hướng tới nhiệm kỳ thứ 3 và có thể hướng tới nhiệm kỳ thứ 4 hoặc thứ 5. Giang Miên Hằng hiện đã công khai kêu gọi ông Tập hãy rời đi sau 2 nhiệm kỳ 10 năm.
Các trường đại học công lập Trung Quốc quy định hiệu trưởng chỉ được giữ chức vụ trong 2 nhiệm kỳ. Ông Giang Miên Hằng giữ chức hiệu trưởng đầu tiên của Đại học Khoa học Công nghệ Thượng Hải từ năm 2014 tới nay đã 10 năm.
Ông từng được coi là có một sự nghiệp đầy hứa hẹn, nhưng đã bị đình trệ kể từ khi ông Tập Cận Bình lên nắm quyền. Từ chức vào thời điểm nhạy cảm trước Phiên họp toàn thể lần thứ 3 của Ban Chấp hành Trung ương ĐCSTQ, sự nghiệp chính thức của ông sẽ chấm dứt.
Một lý do khác khiến ngoại giới chú ý đến là vì ông là con trai cả của cố lãnh đạo ĐCSTQ Giang Trạch Dân. Giang Trạch Dân đã lợi dụng tham nhũng để cai trị đảng, quân đội và đất nước. Ông ta bán lãnh thổ của quốc gia, dung túng cho tham nhũng, thành lập đảng phái vì lợi ích cá nhân, dâm loạn, tàn sát người dân, hủy hoại đạo đức và văn hóa. Nạn tham nhũng của gia tộc họ Giang rất nghiêm trọng.
Năm 2019, truyền thông đưa tin, một người nước ngoài tiết lộ, tài sản quốc gia do gia tộc họ Giang kiểm soát lên tới ít nhất 1000 tỷ USD và số tiền đã rửa lên tới 500 tỷ USD.
Về phía Giang Miên Hằng, truyền thông đã vạch trần việc ông có liên quan đến các vấn đề như không trung thành và tham nhũng trong quân đội, quân sự, công nghệ, hàng không vũ trụ và các lĩnh vực khác.
Tại Đại hội toàn quốc lần thứ 18, ông Tập bắt đầu chống tham nhũng có chọn lọc. Một lượng lớn quan chức cấp cao do phe Giang Trạch Dân, Hồ Cẩm Đào thăng chức đã bị cách chức. Đến trước Đại hội 20, chính phủ và quân đội đều nằm dưới sự kiểm soát của gia đình ông Tập.
Trong thời kỳ ông Đặng Tiểu Bình nắm quyền, để bảo vệ đảng, không một cải cách chính trị nào được thực hiện, nhưng nhiệm kỳ suốt đời của các nhà lãnh đạo quốc gia đã bị bãi bỏ.
Ông Đặng Tiểu Bình nhận ra sự nguy hiểm của chế độ cai trị một người và tôn sùng cá nhân, nên đề xuất trẻ hóa lãnh đạo và lãnh đạo tập thể. Ông Tập Cận Bình lại bãi bỏ hệ thống nhiệm kỳ đối với chức vị chủ tịch nước, mở đường cho nhiệm kỳ không giới hạn của mình.
Ông Myron Rush, một học giả người Mỹ, tác giả cuốn sách “Vấn đề kế vị của Khrushchev”, viết trong tất cả các chế độ độc tài hay chuyên chế cá nhân, có một điều chắc chắn là cuối cùng sẽ có một cuộc khủng hoảng kế nhiệm xuất hiện, phủ bóng đen lên thời kỳ độc tài dự kiến.
Tuyên bố hoàn thành 2 nhiệm kỳ của ông Giang Miên Hằng vốn là một tuyên bố thông thường. Sở dĩ nó trở nên nhạy cảm là vì ông ấy đang lợi dụng dư luận và di sản chính trị của ông Đặng Tiểu Bình để buộc tội ông Tập sửa đổi hiến Pháp.
Ông Giang Miên Hằng dùng nhiều lời lẽ ngấm ngầm mỉa mai và buộc tội ông Tập đã hoàn thành 2 nhiệm kỳ, nhưng vẫn không rời đi, mà muốn làm hoàng đế vô thời hạn.
Ông Viên Hồng Băng (Yuan Hongbing), một học giả ở Úc, đã tiết lộ độc quyền với tờ Epoch Times vào ngày 12/3 rằng tham nhũng trong quân đội của ĐCSTQ, biểu tượng là sự tham nhũng của Quân chủng Tên lửa, vẫn đang mở rộng và liên quan đến ông Giang Miên Hằng.
Ông Giang Trạch Dân từng dính líu đến lợi ích trong ngành công nghiệp quân sự. “Chỉ huy Lực lượng chi viện chiến lược Cự Càn Sinh (Ju Gansheng) và cựu Chính ủy Quân chủng Tên lửa Từ Trung Ba (Xu Zhongbo) đã thú nhận rằng vụ án này có liên quan trực tiếp đến Giang Miên Hằng.”
Ông Viên Hồng Băng cho biết, chính quyền ĐCSTQ cho rằng những người nói trên trong quân đội và Giang Miên Hằng đã cấu kết thành lập một băng nhóm chính trị dựa trên tham nhũng kinh tế, giao dịch quyền – tiền. Trong các sự kiện riêng tư, họ công kích ông Tập Cận Bình vì sự kém cỏi trong việc điều hành đất nước.
Bình Minh