Sau khi Tổng thống Joe Biden chấm dứt việc tranh cử, Phó Tổng thống Harris đã tuyên bố sẽ nỗ lực đánh bại đối thủ Donald Trump. Dẫu vậy, đó sẽ là một chặng đường chỉ còn ít ỏi thời gian cùng những khó khăn không hề nhỏ.
Trong một biến động có một không hai trên chính trường Mỹ, Tổng thống Joe Biden cho biết ông sẽ không tham gia tranh cử vào tháng 11 và thay vào đó ông ủng hộ Phó Tổng thống Kamala Harris trở thành ứng cử viên của đảng Dân chủ.
Bà Harris đã làm nên lịch sử khi trở thành nữ Phó Tổng thống da màu đầu tiên trong lịch sử nước Mỹ. Tuy nhiên, bà vẫn đang đối mặt với những lo ngại về khả năng đánh bại ứng cử viên Đảng Cộng hòa, cựu Tổng thống Donald Trump.
Bà Kamala Harris, 59 tuổi, sinh ra ở Oakland, California, là con gái của người mẹ gốc Ấn Độ và cha là người Jamaica. Bà theo học tại Đại học Howard ở Washington, DC trước khi lấy bằng luật tại Đại học Luật California, San Francisco.
Bà Harris trở thành công tố viên quận San Francisco vào năm 2003. Sau đó, năm 2010, bà được bầu làm Tổng chưởng lý bang California, cơ quan thực thi pháp luật hàng đầu của bang, và tái đắc cử 4 năm sau đó.
Bà Harris đắc cử vào Thượng viện năm 2016 và trở thành người chỉ trích mạnh mẽ nhằm vào Tổng thống Trump khi đó, đặc biệt là về chính sách nhập cư của ông.
Bà Kamala Harris ban đầu tranh cử vào Nhà Trắng trong cuộc bầu cử năm 2020, nhưng nhanh chóng dừng cuộc đua ở giai đoạn bầu cử sơ bộ, sau những màn tranh luận mờ nhạt. Khi ông Biden củng cố vị trí dẫn đầu vào năm 2020, ông tuyên bố sẽ chọn một phụ nữ làm người đồng hành. Việc ông lựa chọn bà Harris được coi là một nỗ lực nhằm thu hút cử tri da đen và tiếp thêm sinh lực cho các nền tảng cử tri của đảng.
Thành tích thực thi pháp luật và cách tiếp cận trung dung của bà Harris cũng được coi là điểm mạnh có thể thu hút những cử tri còn do dự đang muốn rời xa ông Trump, mặc dù bà cũng có lịch sử đã từng làm rung chuyển phe tiến bộ trong đảng Dân chủ.
Trong sự nghiệp của mình, bà Harris trở thành người phụ nữ da màu đầu tiên nắm giữ những vai trò như: chưởng lý quận San Francisco, tổng chưởng lý bang California, thượng nghị sĩ bang California và phó tổng thống. Bà cũng là con gái đầu tiên của một người nhập cư được bầu làm phó tổng thống.
Bà ủng hộ các chính sách đặc trưng của chính quyền Tổng thống Biden, bao gồm luật về cơ sở hạ tầng, nhập cư, kiểm soát súng và nỗ lực bảo vệ quyền phá thai. Đặc biệt, Harris được giao nhiệm vụ dẫn đầu các nỗ lực nhằm ngăn chặn làn sóng di cư từ Trung Mỹ.
Giáo sư Jennifer Victor tại Đại học George Mason nói: “Mức độ nổi tiếng của bà Harris không quá cao, bà cũng không được báo chí đưa tin nhiều. Bà đã không trở thành tâm điểm chú ý của các cuộc thảo luận chính trị trong vài năm qua… nhưng tôi nghĩ những gì chúng ta sắp chứng kiến sẽ là một sự gia tăng mạnh mẽ”.
Mặc dù ông Biden đã ủng hộ bà Harris nhận đề cử, nhưng điều đó không có nghĩa là bà sẽ nhận được sự ủng hộ từ Đảng Dân chủ, khi chỉ còn chưa đầy một tháng nữa là đại hội đảng này bắt đầu.
Nhà báo Alan Fisher của tờ Al Jazeera, nhận định từ Washington DC, rằng: “Đảng Dân chủ có thể không muốn chiến đấu trên sàn hội nghị ở Chicago. Điều này có vẻ khó coi, và vì vậy họ có thể nhanh chóng tập hợp xung quanh Kamala Harris, sau đó tìm cách đề cử một liên danh phó tổng thống, người có thể sẽ giúp đỡ họ trong các lĩnh vực khác”.
Các cuộc thăm dò gần đây được thực hiện sau màn tranh luận kém nổi bật của ông Biden với ông Trump không cho thấy rằng bà Harris có nhiều khả năng đánh bại ứng viên đảng Cộng hòa hơn ông Biden vào tháng 11. Tuy nhiên, những người ủng hộ bà Harris cho rằng các kết quả thăm dò có thể thay đổi khi Tổng thống Biden rời khỏi cuộc đua.
Chẳng hạn, một cuộc thăm dò của Economist/YouGov công bố vào tuần trước cho thấy ông Biden sẽ thua Trump với tỷ lệ 41% so với 43%. Cuộc thăm dò này cho thấy bà Harris thua ông Trump với tỷ lệ 39% so với 44%.
Bà Harris tự mô tả mình là một “công tố viên cấp tiến”, nhưng bà lại ít tiếp cận được phe cấp tiến của đảng. Ngoài ra, từ lâu được ca ngợi là tương lai của Đảng Dân chủ, bà Harris cũng phải đối mặt với những lời chỉ trích rằng bà đã không đáp ứng được kỳ vọng. Những người chỉ trích cho rằng bà thiếu sức thu hút để tập hợp đảng.
Sau khi được Tổng thống Joe Biden đề cử, Phó tổng thống Kamala Harris đã hạ quyết tâm sẽ giành được đề cử của Đảng Dân chủ để đánh bại đối thủ Donald Trump.
Bà tuyên bố: “Tôi sẽ làm mọi thứ trong khả năng của mình để đoàn kết Đảng Dân chủ và đoàn kết đất nước chúng ta, để đánh bại ông Donald Trump và chương trình nghị sự cực đoan của Dự án 2025 của ông ta. Chúng ta còn 107 ngày nữa là đến ngày bầu cử. Cùng nhau, chúng ta sẽ chiến đấu. Và cùng nhau, chúng ta sẽ chiến thắng”.
Đến nay nhiều đảng viên hàng đầu của Đảng Dân chủ đã bày tỏ sự ủng hộ bà Harris, trong đó có cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton và vợ ông, bà Hillary Clinton, cùng với một số lượng lớn thượng nghị sĩ và hạ nghị sĩ cũng như nhóm nghị sĩ da màu tại quốc hội.
Các nhà tài trợ cũng bắt đầu đổ xô quyên góp. Số tiền quyên góp được là 30 triệu USD tính từ khi ông Biden tuyên bố rút lui đến tối cùng ngày. Một chiến lược gia cho biết đây có thể là “thời điểm gây quỹ lớn nhất trong lịch sử Đảng Dân chủ”.
Trong khi đó tổ chức Ủy ban hành động chính trị tự do ActBlue ước tính Đảng Dân chủ đã quyên góp 46,7 triệu USD trong vòng 7 giờ kể từ khi ông Biden thông báo rút lui. Đây là “ngày gây quỹ lớn nhất trong chu kỳ 2024”, tổ chức này cho biết trên mạng xã hội X.
Theo Reuters, bà Harris cũng đã nhanh chóng khởi động chiến dịch tranh cử tổng thống ngay sau khi ông Biden tuyên bố rút lui. Các quan chức chiến dịch tranh cử của bà Harris và các đồng minh đã gọi hàng trăm cuộc trong ngày 21/7, theo giờ địa phương, kêu gọi các đại biểu tham dự đại hội Đảng Dân chủ vào tháng tới bỏ phiếu đề cử bà làm ứng viên. Nhiều lãnh đạo đảng Dân chủ ở các bang đã ủng hộ bà Harris trong các cuộc điện thoại.
Trong khi đó, ứng cử viên tổng thống đảng Cộng hòa Donald Trump cho biết, Phó Tổng thống Kamala Harris sẽ dễ bị đánh bại hơn trong cuộc bầu cử vào tháng 11 so với Tổng thống Joe Biden. Ông Trump đưa ra nhận định này với kênh truyền hình CNN ngay sau khi ông Joe Biden công bố quyết định của mình.
Phan Anh