Reuters đưa tin Tòa án Hiến pháp Thái Lan hôm thứ Tư (ngày 14/8) đã bãi nhiệm Thủ tướng Srettha Thavisin và phán quyết ông “vi phạm nghiêm trọng” đạo đức khi bổ nhiệm một bộ trưởng từng bị tù. Động thái này của tòa làm dấy lên nỗi lo về sự đảo lộn chính trị và sự thay đổi trong liên minh cầm quyền. Phán quyết cũng đã làm nổi bật vai trò trung tâm của tòa án trong cuộc khủng hoảng chính trị tại đất nước này.
Ông trùm bất động sản Srettha là thủ tướng thứ tư trong 16 năm qua bị bãi nhiệm theo phán quyết của cùng một tòa án. Việc này nhấn mạnh vai trò trung tâm của ngành tư pháp Thái Lan trong cuộc khủng hoảng chính trị kéo dài của nước này. Chính tòa án này vào tuần trước đã giải tán Đảng Tiến bước (Move Forward) sau khi ra phán quyết rằng chiến dịch cải cách luật chống xúc phạm hoàng gia có nguy cơ làm suy yếu chế độ quân chủ lập hiến. Các nhà lập pháp còn lại của Đảng Tiến bước đã tập hợp lại vào ngày 9/8 dưới danh nghĩa một đảng mới.
Việc ông Srettha rời đi sau chưa đầy một năm nắm quyền có nghĩa là quốc hội Thái Lan phải bầu một thủ tướng mới vào thứ Sáu (ngày 16/8), với viễn cảnh bất ổn hơn ở đất nước vốn bị ám ảnh bởi các cuộc đảo chính và phán quyết của tòa án đã lật đổ nhiều chính phủ và đảng phái chính trị.
Đảng Pheu Thai của ông Srettha, đảng lớn nhất trong liên minh, đã hành động nhanh chóng để cố gắng củng cố liên minh của mình và cho biết họ sẽ họp vào sáng sớm thứ Năm (ngày 15/8) để chọn ứng cử viên cho chức thủ tướng trước phiên họp đặc biệt của quốc hội.
Đảng Pheu Thai và những người tiền nhiệm đã gánh chịu hậu quả nặng nề nhất của tình hình hỗn loạn ở Thái Lan, với hai chính phủ bị bãi nhiệm bằng các cuộc đảo chính trong cuộc chiến thù hằn dai dẳng giữa những người sáng lập đảng, gia đình tỷ phú Shinawatra và các đối thủ có ảnh hưởng của họ trong giới bảo thủ và quân đội bảo hoàng.
Các thẩm phán ra phán quyết 5-4 ủng hộ việc sa thải ông Srettha, cho rằng ông ta đã không hoàn thành nhiệm vụ của mình một cách chính trực.
Phó thủ tướng Phumtham Wechayachai dự kiến sẽ tạm thời đảm nhiệm chức vụ thủ tướng.
Quyết định trên của tòa án được đưa ra vào thời điểm khó khăn đối với nền kinh tế mà ông Srettha đã phải chật vật để thúc đẩy trong bối cảnh xuất khẩu và chi tiêu tiêu dùng yếu, nợ hộ gia đình cao ngất ngưởng và hơn một triệu doanh nghiệp nhỏ không thể tiếp cận các khoản vay.
Minh Vy