Bắc Kinh đang chuẩn bị trở thành nước nhập khẩu nhiên liệu hạt nhân lớn nhất của Nga trong năm nay. Trước đó, Moskva đã ra lệnh cấm xuất khẩu uranium làm giàu sang Hoa Kỳ để trả đũa cho các hạn chế có chọn lọc của Washington.
Theo dữ liệu hải quan do hãng thông tấn RIA Novosti của Nga phân tích, trong mười tháng qua, Trung Quốc đã mua 849 triệu USD uranium làm giàu từ Nga – tăng gấp 3,2 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Chỉ riêng trong tháng Mười, lượng nhập khẩu uranium từ Nga của Trung Quốc đã tăng gấp đôi so với tháng Chín, đạt 216 triệu USD.
Hàn Quốc cũng đã tăng lượng mua lên 650 triệu USD trong cùng kỳ, trở thành nước nhập khẩu nhiên liệu hạt nhân lớn thứ hai từ Nga.
Hoa Kỳ, là khách hàng chính của Nga vào năm ngoái, đã giảm lượng mua xuống gần một phần ba, nhập khẩu 574 triệu USD nhiên liệu hạt nhân của Nga trong chín tháng, tụt xuống vị trí thứ ba.
Đầu năm nay, Washington đã công bố lệnh cấm mua uranium được làm giàu thấp của Nga, nhưng cho phép Bộ Năng lượng cấp miễn trừ cho đến năm 2028 trong trường hợp không có lựa chọn thay thế hoặc nếu các lô hàng được coi là “vì lợi ích quốc gia của Hoa Kỳ“.
Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ, năm 2022, Nga là nhà cung cấp nước ngoài hàng đầu của Hoa Kỳ, cung cấp gần một phần tư lượng uranium được làm giàu, dùng làm nhiên liệu cho các lò phản ứng hạt nhân thương mại của Hoa Kỳ.
Tuần trước, để đáp trả các hạn chế của Washington, Moskva đã cấm xuất khẩu uranium được làm giàu sang Hoa Kỳ, bao gồm cả các lô hàng đến các quốc gia khác theo các thỏa thuận thương mại nước ngoài với các thực thể đã đăng ký trong phạm vi quyền tài phán của Hoa Kỳ. Các trường hợp ngoại lệ sẽ chỉ được thực hiện đối với các nguồn cung cấp theo giấy phép một lần do Cơ quan Kiểm soát Kỹ thuật và Xuất khẩu Liên bang phê duyệt và chỉ khi chúng phù hợp với lợi ích quốc gia của Nga.
Nga là nơi có tổ hợp làm giàu uranium lớn nhất thế giới, chiếm gần một nửa công suất toàn cầu. Thị phần uranium được làm giàu của Moskva ước tính vào khoảng 40%, với giá trị xuất khẩu là 2,7 tỷ USD.
Tổng thống Vladimir Putin đã phát biểu tại một cuộc họp của chính phủ vào tháng Chín, rằng một số quốc gia đang may mắn tích trữ tài nguyên và hàng hóa của Nga trong khi áp đặt các hạn chế đối với Nga. Ông Putin đề xuất hạn chế xuất khẩu một số nguyên liệu thô có tầm quan trọng chiến lược, bao gồm uranium, ra thị trường toàn cầu để đáp trả các nỗ lực của phương Tây nhằm ngăn chặn Nga tiếp cận các sản phẩm do nước ngoài sản xuất.
Phạm Duy (T/h)