Tác giả: Ian Ward
Biên dịch: Việt Báo
12-9-2025
LGT của Việt Báo: Charlie Kirk là một thiên tài lôi cuốn quần chúng. Tại sao phe tả không thể có một người có tài xách động như thế? Bài viết sau đây của Ian Ward, trên báo Politico, nhan đề “Why Charlie Kirk Had No Counterpart on the Left” hôm thứ Sáu, ngày 12 tháng 9 năm 2025.
Charlie Kirk hiểu rõ — có lẽ hơn bất kỳ ai khác, ngoại trừ chính Donald Trump — cách quyền lực thực sự vận hành trong phong trào MAGA.
Như vô số lời tri ân dành cho Kirk trong ngày kể từ khi ông qua đời đã ghi lại, ông đảm nhận một loạt chức năng đáng kinh ngạc trong vũ trụ Trumpian rộng lớn hơn: Một nhà hoạt động và tranh luận đầy nhiệt huyết; một nhân vật truyền thông lớn giám sát một đế chế kỹ thuật số rộng lớn; người đứng đầu bộ máy chính trị trị giá hàng triệu đô la tại Turning Point USA; người phổ biến các xu hướng tư tưởng của giới trẻ và cánh hữu trực tuyến; đôi khi là cố vấn cho Trump và những người thân cận nhất của ông; và là bạn thân thiết với nhiều cư dân quyền lực nhất của Nhà Trắng và Mar-a-Lago.
Kirk không có đối xứng thực sự nào bên cánh tả (LND: Counterpart là đối xứng, không phải đối thủ, vì đối thủ thì có nhiều, nhưng đối xứng là đối thủ tương đương. Thí dụ, counterpart của Trump là Tập Cận Bình). Một sự xấp xỉ thô sơ của một Kirk nghiêng về cánh tả sẽ bắt đầu với sự kết hợp của nhà hoạt động kiểm soát súng David Hogg, người từng là quan chức của DNC (Ủy ban Dân chủ Toàn quốc), với tiếng nói đồng thuận của nhóm Pod Save America, bổ sung thêm sự sắc sảo trực tuyến của streamer cánh tả Hasan Piker và sức mạnh xây dựng thể chế của tỷ phú George Soros.
Tuy nhiên, một nhân vật như vậy ở cánh tả có lẽ là không thể. Sự lôi cuốn siêu nhiên và khả năng gây quỹ phi thường của Kirk chắc chắn đã đóng một vai trò quan trọng trong sự trỗi dậy của ông: Trong những ngày đầu xây dựng Turning Point USA, những câu chuyện lan truyền về các nhà tài trợ lớn hoài nghi đã viết séc năm con số chỉ sau những cuộc gặp gỡ ngắn ngủi với Kirk, khi đó mới 18 tuổi.
Nhưng một nhân vật như Kirk có lẽ chỉ có thể tồn tại trong bối cảnh độc đáo của Đảng Cộng hòa dưới thời Trump. Trong suốt sự nghiệp của mình, siêu năng lực thực sự của Kirk là khả năng trực giác – và khéo léo khai thác – sự rỗng tuếch về thể chế của Đảng Cộng hòa dưới thời Trump. Bắt đầu từ năm 2016, ông đã xây dựng một cách có hệ thống các tổ chức chính trị để thực hiện các chức năng từng được đảm nhiệm bởi cơ sở hạ tầng đảng mà Trump đã phá hủy.
Thay vì các nhóm sinh viên yếu ớt như College Republicans, Kirk đã xây dựng Turning Point USA thành một tổ chức cơ sở mạnh mẽ với các chi nhánh tại hơn 800 trường đại học. Thay vì các hoạt động vận động cử tri do đảng điều hành, ông đã mở rộng cánh hoạt động của tổ chức, Turning Point Action, thành một bộ máy vận động cử tri trị giá hàng triệu đô la. Ông đưa các podcast và sự hiện diện trên mạng xã hội của mình vào khoảng trống mà các thông điệp truyền thống của đảng và các sáng kiến truyền thông để lại. Khi Đảng Cộng hòa ngày càng trở thành một vỏ bọc rỗng tuếch với Trump – và chỉ một mình Trump – là trung tâm, Kirk đã tạo ra những trụ cột thể chế mới để giữ cho cấu trúc lung lay này gắn kết xung quanh nhà lãnh đạo của nó.
Ông ta đã nói rõ về tham vọng biến Turning Point USA thành một loại thay thế cho tất cả các diễn viên chính thức cũ của cánh hữu. “Chúng tôi muốn trở thành một tổ chức ở đất nước này nổi tiếng và quyền lực như The New York Times, Harvard và các công ty công nghệ“, Kirk gần đây nói với Deseret News. “Và chúng tôi tin rằng chúng tôi đang tạo ra điều đó.”
Ông ấy không hoàn toàn thành công, nhưng thành công mà ông ấy đạt được đã mang lại cho ông quyền lực chính trị thực sự trong Đảng Cộng hòa. Năm 2021, ông đã xác định ứng cử viên JD Vance khi đó là một nhân vật đang lên trong phong trào MAGA và giới thiệu Vance với những người có quyền lực trong thế giới của Trump. Theo một số báo cáo, nỗ lực vận động cử tri của Turning Point USA ở các tiểu bang chiến trường như Arizona và Wisconsin đã giúp làm nghiêng cán cân cuộc bầu cử năm 2024 có lợi cho Trump, giúp Kirk có vai trò âm thầm nhưng đầy quyền lực trong nỗ lực chuyển giao của Trump và có đường dây trực tiếp đến Phòng Bầu dục.
MAGA là một không gian tư tưởng có phần bất ngờ đối với Kirk. Lớn lên ở một vùng ngoại ô giàu có của Chicago, Kirk bắt đầu sự nghiệp của mình khi còn là học sinh trung học với khuynh hướng tự do rõ rệt, niềm đam mê với Rush Limbaugh và sự quan tâm đang nảy nở đến chính trị của Đảng Trà (Tea Party). Sau khi thành lập Turning Point USA vào năm 2012 để thách thức những gì ông coi là sự chính thống tiến bộ trong các khuôn viên trường đại học (mặc dù bản thân không học đại học), ông đã có phần chậm trễ trong việc ủng hộ Trump: Năm 2016, ông ủng hộ Thống đốc Scott Walker của Wisconsin và sau đó là Thượng nghị sĩ Ted Cruz, trước khi tham gia chiến dịch tranh cử của Trump với vai trò điều phối lịch trình và truyền thông xã hội cho Donald Trump Jr.
Trong tám năm tiếp theo, Kirk đã xây dựng Turning Point USA và cánh hoạt động của nó, Turning Point Action, trở thành hai trong số các nhóm thanh niên bảo thủ mạnh nhất quốc gia — và là những công cụ thiết yếu của phong trào MAGA. Trong cùng thời kỳ đó, ông đã trải qua một sự chuyển đổi tư tưởng tinh tế của riêng mình: Ông dần từ bỏ chủ nghĩa tự do thời Tea Party để ủng hộ chủ nghĩa dân túy quốc gia mang phong cách Trump, dựa trên ý tưởng rằng những người bảo thủ đang tham gia vào một cuộc chiến để “cứu nền văn minh phương Tây”, như gần đây ông đã nói với Deseret News, khỏi các thế lực phá hoại của chủ nghĩa tiến bộ.
Trong đại dịch, ông đã theo đạo Cơ đốc bảo thủ và bắt đầu tổ chức các hội nghị kết hợp chủ nghĩa dân túy Trump với các ý tưởng dân tộc Cơ đốc giáo rõ ràng hơn. Trong suốt thời gian đó, ông hoàn thiện phương pháp truyền giáo chính trị hiệu quả hơn của mình: Cuộc tranh luận trực tiếp, tại chỗ trong khuôn viên các trường đại học, nơi ông sẽ tranh luận với sinh viên về sự thức tỉnh (wokeness: Lý thuyết của phe tả, nói rằng có bất công, có kỳ thị sắc tộc trong guồng máy văn hóa, kinh tế, chính trị Mỹ), chủng tộc, chính trị nhập cư, đức tin, gia đình và bất kỳ cuộc xung đột văn hóa nào khác trong ngày.
Ngay cả trong lĩnh vực ý tưởng, Kirk cũng khai thác bối cảnh ý thức hệ mà việc Trump làm suy yếu Đảng Cộng hòa đã để lại. Một đảng không có cấu trúc thể chế vững mạnh cũng thiếu bất kỳ sự kiểm soát ý thức hệ nào có ý nghĩa, một đảng mà ranh giới giữa trí tuệ dòng chính và lề ý thức hệ của nó – nếu có ranh giới đó – là cực kỳ mong manh. Kirk đã khéo léo tận dụng sự “xốp” này để xây dựng thương hiệu của mình, dao động giữa sự chân thành “chỉ hỏi cho biết” có vẻ tốt bụng và sự khoan dung thực sự – thậm chí là sự thèm muốn – đối với những ý tưởng cực đoan.
Kirk đã ngồi hàng giờ để tranh luận với những sinh viên đại học theo chủ nghĩa tự do, sau đó lại tìm đến những nhân vật có tư tưởng cánh hữu mà ngay cả nhiều người trong phong trào MAGA cũng coi là không thể chấp nhận được – những người như mục sư Doug Wilson theo chủ nghĩa thần quyền công khai, người mà Kirk đã mời đến hội nghị thượng đỉnh về đức tin của Turning Point USA vào năm 2024, hoặc nhà văn theo chủ nghĩa quân chủ Curtis Yarvin, người từng là khách mời trong podcast của Kirk. Trong một hơi thở, ông tuyên bố – và thường sống theo – cam kết với cuộc tranh luận tự do (với chữ “l” nhỏ) trong thị trường ý tưởng kiểu cũ; ngay sau đó, ông lại tán tỉnh những ý tưởng ngầm chống tự do và chống dân chủ, bao gồm cả hư cấu rằng cuộc bầu cử năm 2020 đã bị đánh cắp.
Tuy nhiên, sức mạnh thực sự của Kirk không bao giờ nằm ở trí tuệ hay lý thuyết – ông có xu hướng phản ánh các xu hướng tư tưởng cánh hữu hơn là tạo ra chúng – mà là ở việc xây dựng thể chế trong một bối cảnh nơi tất cả các thể chế đã bị phá hủy. Và điều đó, một phần, giúp giải thích tại sao ông vẫn chưa có đối xứng thực sự nào ở cánh tả.
Kirk xuất hiện trên chính trường Đảng Cộng hòa vào thời điểm các tổ chức bảo thủ đã bị Trump và đồng minh của ông làm suy yếu. Bắt đầu từ những nền tảng bị tàn phá này, ông đã có thể xây dựng con đường của mình vào mọi ngóc ngách của Đảng Cộng hòa dưới thời Trump. Đảng Dân chủ ngày nay đang phải đối mặt với sự trống rỗng của chính mình, nhưng các cơ cấu hiện có của đảng vẫn tồn tại – dù tốt hay xấu. Như Kirk đã hiểu rõ, bạn không thể trở thành New York Times, Harvard và Meta gộp lại thành một nếu các tổ chức đó vẫn còn có ảnh hưởng.