WeHear
16-12-2025
Nếu chỉ 1-2 người thực hiện hành vi này thì không đáng nói. Nhưng khi nhiều người cùng tìm cách làm mờ biển số như vậy, thì đây có thể được coi như một dạng phản kháng thầm lặng của người dân trước hệ thống pháp luật và quản lý xã hội ngày càng hà khắc.
Cần nói rõ, công nghệ giám sát được triển khai theo hướng bảo vệ an ninh xã hội, an toàn cho người dân là tốt. Nhưng đường xá, hạ tầng giao thông phát triển không đồng bộ, cùng với đó là chỉ tập trung vô xử phạt hành chính nặng nề; mà không đưa ra các biện pháp xử lý phù hợp hơn so với thu nhập người dân. Khiến cho người chịu tác động trực tiếp (ở đây là tài xế mưu sinh từng cuốc xe) dễ rơi vào thế bị động, liên tục đối mặt với nguy cơ phạt nguội, truy thu, khóa tài khoản mà không có cơ chế khiếu nại hiệu quả.
Đặt trong bối cảnh thu nhập bấp bênh, chi phí sinh hoạt tăng cao như hiện nay, việc áp dụng AI phạt lỗi một cách máy móc nhưng thiếu linh hoạt càng tạo cảm giác nhà nước tìm cách thu tiền phạt hơn là bảo vệ người lao động.
Đồng thời những kênh phản ánh chính thức thì rất yếu hoặc không được lắng nghe. Thì tất yếu, những hành vi lách luật nhỏ lẻ sẽ xuất hiện như một cách tự vệ bản năng. Không đối đầu công khai, không biểu tình, mà “né” để tồn tại. Đó là thứ phản kháng không lời, phát sinh từ sự mất cân bằng quyền lực giữa người bị quản lý và hệ thống cầm quyền.
Hiện tượng này cũng là tín hiệu cảnh báo cho chế độ. Nếu luật lệ và công nghệ chỉ được thiết kế để tối đa hóa trừng phạt mà không song hành với minh bạch dữ liệu, chuẩn mực áp dụng công bằng và cơ chế hỗ trợ sinh kế, thì phản kháng ngầm sẽ còn tiếp diễn.
Khi người dân buộc phải che biển số để mưu sinh, vấn đề không chỉ nằm ở bã kẹo cao su, mà nằm ở khoảng cách niềm tin giữa nhà cầm quyền và xã hội. Về lâu dài, những cơn sóng ngầm này sẽ trở thành sóng thần.
__________
Tham khảo: