Thùy Dương
Đại dịch Covid-19, kéo theo đó là các biện pháp đóng cửa biên giới, phong tỏa kéo dài … đang đẩy ngành du lịch Pháp vào cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất trong lịch sử. Với “một nỗ lực chưa từng có”, chính phủ Pháp hôm 14/05/2020 đã quyết định huy động 18 tỉ euro từ ngân sách Nhà nước để giúp « ngành công nghiệp xanh » thoát hiểm.
Thủ tướng Philippe cũng thông báo dân chúng có thể đi du lịch vào tháng 07-08. Người dân Pháp được kêu gọi ưu tiên du lịch trong nước vào mùa hè để chung tay cứu ngành du lịch vốn đóng góp 170 tỉ euro/năm cho GDP đất nước và tạo ra khoảng 2 triệu việc làm.
“Những gì tốt cho ngành du lịch thường tốt cho nước Pháp”
Nước Pháp là một trong những điểm đến du lịch hàng đầu thế giới, mỗi năm thu hút tới 90 triệu du khách tới từ khắp nơi trên toàn cầu. Phát biểu từ phủ thủ tướng ngày 14/05, thủ tướng Edouard Philippe nhấn mạnh đến vai trò của ngành du lịch đối với nền kinh tế Pháp: “Chúng ta hãy nghĩ đến các con số trong đầu. Ngành du lịch, với các sự kiện thể thao, văn hóa mang lại gần 2 triệu việc làm trực tiếp và gián tiếp tại Pháp, gần 8% DGP đất nước. Du lịch Pháp có vị trí đứng đầu thế giới là điều không cần phải tranh cãi. Tôi đã nói với các vị đó (các quan chức Pháp có mặt trong buổi họp với thủ tướng) là với 90 triệu du khách nước ngoài đến thăm Pháp trong năm ngoái, những gì tốt cho du lịch thường là cũng tốt cho nước Pháp”.
Cứu ngành du lịch là một ưu tiên quốc gia. Đó chính là lý do chính phủ Pháp quyết định đầu tư số tiền cao chưa từng có, 18 tỉ euro, để vực dậy ngành du lịch, vốn « bị tê liệt hoàn toàn » kể từ 17/03 khi nước Pháp bị đặt trong tình trạng phong tỏa chống dịch Covid-19. Nhưng thực ra, trước đó, từ đầu năm, khi dịch bùng phát ở Trung Quốc và Bắc Kinh ra lệnh cấm người dân du lịch theo đoàn ra nước ngoài, du lịch Pháp, nhất là Paris và vùng phụ cận, đã điêu đứng vì khách Trung Quốc hủy phòng hàng loạt.
Những tháng hè là mùa du lịch cao điểm thường niên, nhưng nếu cứ theo đà này, theo ông Didier Arino, giám đốc của Pro Tourisme, văn phòng nghiên cứu về du lịch, thì chỉ tính riêng tháng 07-08 tới đây, ngành du lịch Pháp sẽ thất thu khoảng 50 tỉ euro. Cho dù trước khi có lệnh phong tỏa, số chuyến đi du khách đăng ký trước cho hai tháng 07-08 đã tăng 7% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng từ khi có lệnh phong tỏa đến trước ngày 10/04, theo giám đốc cua Pro Tourisme, số người đăng ký du lịch mùa hè chỉ đạt 5% mức trung bình cùng kỳ.
Không chỉ thất thu do vắng khách, các nhà làm du lịch còn một mối lo khác là chi phí phát sinh để bảo đảm an toàn vệ sinh, sức khỏe cho du khách và nhân viên các khu du lịch, khách sạn sẽ tăng, chẳng hạn chi phí mua dung dịch sát trùng tay, nhiệt kế đo thân nhiệt, khẩu trang, tấm chắn giọt bắn, giấy ướt diệt khuẩn, chi phí thuê thêm nhân viên dọn dẹp vệ sinh, chăm sóc sức khỏe …
Nước Pháp là điểm đến ưu tiên của dân Pháp trong mùa hè?
Trong bối cảnh những tháng tới đây dịch bệnh vẫn còn nhiều bất trắc khó đoán định, thủ tướng Pháp khuyên người dân nên thận trọng khi chọn đi nghỉ hè tại nước ngoài. Thông thường, có khoảng 9 triệu dân Pháp đi nghỉ hè ở nước ngoài. Ngày 19/04, thủ tướng cho rằng việc người dân hình dung sẽ sớm được đi du lịch xa ở nước ngoài là không hợp lý lắm, nhất là trong bối cảnh giao thông hàng không sẽ chưa sớm hoạt động lại trong những điều kiện tốt, các điều kiện nhập cảnh đến các nước khác cũng như trở lại nước Pháp sau kỳ nghỉ ở nước ngoài sẽ có thể rất chặt chẽ.
Ngoài ra, theo các nhà hoạt động trong lĩnh vực du lịch, chắc chắn lượng du khách ngoại quốc đến Pháp trong mùa hè sẽ giảm, nên người dân Pháp được khuyến khích đi nghỉ hè trong nước để chung tay cứu ngành du lịch nước nhà. Ý thức được về tầm quan trọng của du khách trong nước, ngay từ ngày 14/04, quốc vụ khanh Du Lịch đã kêu gọi người dân Pháp nên coi “nước Pháp là điểm đến ưu tiên”.
Chính quyền và các nhà làm du lịch đang hy vọng du khách Pháp « sẽ ở lại với nước Pháp » vào mùa hè để bù đắp doanh thu thiếu hụt do vắng khách ngoại quốc, cho dù chỉ được phần nào, vì thông thường có tới 17 triệu du khách ngoại quốc đến Pháp trong tháng 07-08 so với con số 9 triệu người Pháp đi du lịch nước ngoài trong cùng kỳ. Nhưng dẫu sao, “ít vẫn còn hơn không” ! Và điều này không phải không có cơ sở, bởi trên thực tế, có tới 22 triệu dân Pháp, gần 1/3 dân số, chỉ đi du lịch vào kỳ nghỉ hè.
Sau khi thủ tướng thông báo người dân có thể đăng ký đi nghỉ vào tháng 07-08, số người vào trang AirBNB tìm hiểu đặt phòng trong nước Pháp đã tăng đột biến, nhưng dường như khách Pháp vẫn rất thận trọng, họ mới tìm hiểu thông tin chứ chưa đặt phòng ngay. Để « chắc ăn », có lẽ nhiều người sẽ chọn giải pháp « đợi đến phút chót » mới quyết định đi nghỉ hè, cho dù chi phí đi lại, đặt phòng có thể sẽ tăng. « Đăng ký du lịch bùng nổ vào phút chót » cũng là điều các nhà du lịch trông chờ, với hy vọng “vớt vát được chút nào hay chút đó”.
Nước Pháp hướng tới nền du lịch bền vững, số hóa sau khủng hoảng
Trong vài năm gần đây, ngành du lịch Pháp đã trải qua nhiều cơn địa chấn do nạn khủng bố, phong trào đấu tranh Áo Vàng và gần đây nhất là đợt đình công kéo dài chống dự án cải tổ chế độ hưu trí của chính quyền Macron.
Trong giai đoạn hậu Covid-19, liệu ngành du lịch Pháp cần có những thay đổi gì mới để thích nghi với thời cuộc? Trả lời phỏng vấn của đài France Info ngày 11/05, ông Olivier Sichel, phó tổng giám đốc CDC, cơ quan quản lý các quỹ đầu tư và phát triển, cũng là cơ quan đầu mối được chính phủ Pháp giao nhiệm vụ thực hiện kế hoạch đầu tư tái thiết ngành du lịch, giải thích:
“Tôi tin rằng chúng ta cần một nền du lịch mới sau khi ra khỏi cuộc khủng hoảng. Một lĩnh vực du lịch bền vững hơn, với sự tham gia đóng góp của nhiều tác nhân hơn, mang tính công nghệ số hơn. Tôi nói « bền vững hơn » là bởi vì người dân Pháp muốn có một dự án tôn trọng môi trường hơn. Chẳng hạn, với dự án phát triển công viên giải trí Futuroscope, chúng tôi muốn đó là một dự án tạo ra nhiều năng lượng hơn mức tiêu hao năng lượng, mức thải khí các-bon bằng 0. Và chúng tôi sẽ có những yêu cầu rất cao về chất lượng môi trường của các dự án.
Còn về kỹ thuật số, đây cũng là một điều kiện để mọi người dân Pháp dễ được tiếp cận dịch vụ hơn, và cũng là để tăng giá trị dịch vụ. Quý vị biết đấy, ngành du lịch tại Pháp đã biết đến rất nhiều thay đổi tiến bộ về kỹ thuật số. Chúng ta nghĩ đến những trang mạng của Mỹ như Trip Advisor, AirBNB, Booking.com. Những trang này đều không được tạo ra ở nước Pháp. Tôi nghĩ rằng bây giờ là dịp để ngành du lịch Pháp số hóa nhiều hơn để tạo ra nhiều giá trị hơn cho toàn nước Pháp và cho toàn bộ lĩnh vực du lịch. »
Nước Pháp cũng cần thay đổi quan điểm về khai thác du lịch, tránh tập trung chỉ theo mùa vụ. Ông Sichel giải thích thêm : « Trước tiên, đó là ý tưởng về nền du lịch bền vững hơn, tránh sự tập trung và nên dàn trải dịch vụ cung cấp trên khắp lãnh thổ. Tôi lấy ví dụ về lĩnh vực trượt tuyết. Quý vị biết đấy, chúng tôi là cổ đông của Compagnie des Alpes, một công ty rất tuyệt, nhưng chúng tôi nói với nhau là từ nay trở đi cần mang lại giá trị cho vùng núi quanh năm và tránh chỉ tập trung vào một giai đoạn, tức là tránh việc mọi người đến chỉ trong thời gian vài tuần để trượt tuyết.
Cần để họ khám phá vùng núi dưới những góc độ khác, điều này không nhất thiết là cần có những khoản đầu tư lớn với những hệ thống cáp treo lớn. Tốt hơn là nên khai thác giá trị của vùng núi với những hoạt động đạp xe đạp địa hình, đi bộ thăm thú thám hiểm, các sự hiện văn hóa. Tôi nghĩ đến những hoạt động lễ hội liên hoan vùng núi để núi non có người đến thăm thú quanh năm, có thể là ít người đến hơn nhưng tránh được việc tập trung quá nhiều chỉ vào một giai đoạn như chúng ta đã biết, gây nhiều cảnh tắc nghẽn giao thông và ô nhiễm môi trường”.
Cuộc khủng hoảng Covid-19 như một « cơn sóng thần » chưa từng có làm điêu đứng ngành du lịch Pháp. Nhưng ngược lại, đại dịch cũng là một khoảng lặng để các nhà làm du lịch suy ngẫm về tương lai của ngành du lịch, trước những thách thức về môi trường sinh thái và sự thay đổi chóng mặt của công nghệ số.