- Như Ngọc
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Sáu (29/5) đã nói rằng ông sẽ chính thức chấm dứt mối quan hệ của Hoa Kỳ với Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Ông Trump mạnh mẽ lên án thể chế đa phương này là công cụ của chế độ Trung Quốc.
Tổng thống Trump từ gần hai tuần trước đã cảnh báo WHO rằng Hoa Kỳ sẽ cắt tài trợ vĩnh viễn cho tổ chức này nếu họ không thực hiện những bước đi đáng kể để chứng minh sự độc lập với chế độ Trung Quốc.
“Trung Quốc đã kiểm soát hoàn toàn Tổ chức Y tế Thế giới, cho dù họ chỉ chi trả cho tổ chức này 40 triệu USD mỗi năm”, ông Trump nói và lưu ý thêm rằng đóng góp của Hoa Kỳ cho WHO là gần 450 triệu USD mỗi năm.
“Các quan chức Trung Quốc đã phớt lờ trách nhiệm báo cáo với Tổ chức Y tế Thế giới và đã gây áp lực buộc WHO phải thông tin sai lệch cho thế giới”, ông Trump đề cập tới vấn đề Trung Quốc xử lý sai đại dịch virus corona Vũ Hán.
Tổng thống Trump tuyên bố tại cuộc họp ở Vườn Hồng, Tòa Bạch Ốc hôm 29/5: “Chúng tôi đã nêu chi tiết các cải cách mà họ phải thực hiện và đã liên lạc trực tiếp với họ nhưng họ đã từ chối hành động. Vì họ đã không thực hiện các cải cách theo yêu cầu và rất cần thiết này, nên hôm nay chúng tôi sẽ chấm dứt mối quan hệ với Tổ chức Y tế Thế giới và điều chuyển ngân sách tài trợ cho tổ chức này sang các nhu cầu sức khỏe toàn cầu khẩn cấp, và xứng đáng nhận hỗ trợ”.
Trước đó, vào hôm 18/5, Tổng thống Trump đã gửi một bức thư tới Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom, trong đó vạch rõ hàng loạt các bước đi có vấn đề mà tổ chức này đã thực hiện liên quan tới đại dịch virus corona Vũ Hán. Chẳng hạn như, WHO đã chỉ trích lệnh cấm đi lại với Trung Quốc từ sớm của ông Trump. WHO cũng đã nhắc lại các tuyên bố của Trung Quốc rằng không có bằng chứng về virus corona có thể lây nhiễm từ người sang người. Tổng giám đốc Tedros Adhanom nhiều lần ca ngợi “sự minh bạch” của Trung Quốc trong xử lý đại dịch virus.
“Thế giới cần câu trả lời từ Trung Quốc về virus corona. Chúng ta phải có sự minh bạch”, ông Trump nói.
Tổng thống Trump thông báo hủy mối quan hệ với WHO cùng với một loạt các hành động khác nhắm vào Trung Quốc. Ông Trump cho biết ông sẽ ban hành lệnh cấm nhập cảnh đối với một số công dân Trung Quốc nhất định và sẽ ký một tuyên bố về việc bảo vệ nghiên cứu học thuật trong các trường đại học tại Hoa Kỳ. Tổng thống cũng chỉ đạo các quan chức trong chính quyền của ông nghiên cứu về hành vi của các công ty Trung Quốc đang niêm yết trên thị trường chứng khoán Hoa Kỳ với mục đích bảo vệ các nhà đầu tư Mỹ.
Cũng trong cuộc họp báo hôm 29/5, Tổng thống Trump đã thông báo Hoa Kỳ sẽ tước bỏ vị thế thương mại ưu đãi của Hồng Kông. Ông Trump cũng mạnh mẽ lên án chế độ Trung Quốc đã và đang “làm xói mòn quyền tự do của Hồng Kông”.
“Trung Quốc đã thay thế lời hứa của họ về mô hình ‘một quốc gia, hai chế độ’ bằng ‘một quốc gia, một chế độ’”, ông Trump nhấn mạnh. Tổng thống Hoa Kỳ nói thêm rằng luật mới nhất của Bắc Kinh “sẽ giảm bớt vị thế lâu đời và rất đáng tự hào của Hồng Kông”.
“Đây là bi kịch cho người dân Hồng Kông, cho người dân Trung Quốc và cũng thực sự là bi kịch cho người dân thế giới”, ông Trump nói.
Như Ngọc