- Đức Trí
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Ba (23/6) loan báo ông đã ủy quyền cho phép các cơ quan liên bang bắt và bỏ tù tới 10 năm những người phá hoại tượng đài tại Mỹ.
Người biểu tình vòng dây thừng để chuẩn bị kéo đổ tượng Cố Tổng thống Andrew Jackson
“Tôi đã ủy quyền cho Chính phủ Liên Bang bắt bất kỳ ai làm hư hỏng hoặc phá hoại bất kỳ một tượng đài, đài kỷ niệm hoặc bất kỳ tài sản Liên bang nào tương tự ở Mỹ với án phạt lên tới 10 năm tù, theo Đạo Luật Bảo Tồn Tượng Đài Cựu Chiến binh, hoặc bất kỳ một luật lệ nào phù hợp khác”, ông Trump viết trên Twitter hôm 23/6.
“Mệnh lệnh này có hiệu lực ngay lập tức, nhưng nó cũng còn có thể sử dụng đối với những hành động phá hoại, phá hủy từ trước. Sẽ không có bất kỳ ngoại lệ nào!”, ông Trump viết trong dòng tweet kế tiếp.
Một ngày trước đó, nhiều người biểu đã cố kéo đổ bức tượng cưỡi ngựa nổi tiếng của ông Andrew Jackson, vị tổng thống thứ bảy của Hoa Kỳ, đặt trong công viên Lafayette gần Tòa Bạch Ốc. Họ viết “tên sát nhân cặn bã” trên bệ bức tượng và chuẩn bị dùng dây thừng kéo đổ tượng đài thì cảnh sát can thiệp.
Nỗ lực bất thành nhằm kéo sập bức tượng nổi tiếng của tổng thống Jackson trên lưng ngựa là cố gắng mới nhất của những người biểu tình (một số coi là phá hoại trá hình) để phá hủy các tượng đài vinh danh các nhân vật lịch sử bị coi là phân biệt chủng tộc hoặc gây chia rẽ xã hội.
Trên Twitter, Tổng thống Trump nói nhiều người đã bị bắt về “tội phá hoại đáng xấu hổ” tại Công viên Lafayette và bôi bẩn bức tường bên ngoài Nhà thờ St. John.
Tổng Thống Mỹ cảnh báo: “Nhiều người đã bị bắt ở DC vì hành vi phá hoại đáng hổ thẹn đối với Bức tượng hùng vĩ của Andrew Jackson tại Công viên Lafayette, cộng với việc bôi bẩn Nhà thờ St. John ở bên kia đường. 10 năm tù theo luật Bảo tồn Tượng đài Cựu chiến binh. Hãy coi chừng!”
Đạo luật này được thông qua năm 2003, tuyên bố một cá nhân “ngoan cố làm hại hoặc phá hủy, hoặc âm mưu làm thiệt hại, phá hủy bất kỳ kết cấu, tấm biển, tượng hoặc tượng đài trên tài sản công để tưởng nhớ sự phục vụ của một hay nhiều người trong lực lượng vũ trang Hoa Kỳ sẽ bị phạt theo luật này, bị phạt tù không quá 10 năm, hoặc cả hai”.
Đạo luật được lưỡng đảng đồng thuận thông qua sau làn sóng phá hoại nhiều khu nghĩa trang cựu chiến binh.
Vào buổi chiều hôm thứ Hai, hàng chục người khẩu trang đã phá vỡ một hàng rào cao 1m8 dựng lên trong những ngày gần đây xung quanh bức tượng đặt giữa công viên thủ đô Hoa Kỳ. Một số người trèo lên bức tượng. Họ vòng dây thừng quanh đầu bức tượng tạc Tổng thống Jackson và đầu con ngựa, đổ sơn màu vàng lên bệ đá cẩm thạch trước khi đám đông ở dưới tìm cách kéo sập bức tượng khỏi bệ của tượng đài. Ngay lúc đó, hàng chục nhân viên do Cảnh sát Công viên Hoa Kỳ dẫn đầu đã xông vào quảng trường, vung dùi cui và xịt hơi cay để giải tán người biểu tình. Trước khi trời tối, cảnh sát đã đến và kiểm soát được đám đông người biểu tình trong khu vực chung quanh.
Cuối tuần trước, Tổng thống Trump chỉ trích cảnh sát thủ đô Washington DC sau khi người biểu tình kéo đổ và phóng hỏa vào bức tượng tướng Liên minh Miền Nam Albert Pike, vốn được dựng từ năm 1901.
“Cảnh sát DC không làm nhiệm vụ của mình khi họ đứng nhìn một bức tượng bị kéo đổ và đốt cháy. Những người này nên bị bắt ngay. Một sự nhục nhã cho đất nước chúng ta!”, ông Trump tweet.
Lãnh đạo Phe thiểu số Hạ viện Kevin McCarthy gọi hành động tấn công nhà thờ của người biểu tình là “một thông điệp sởn gai ốc rằng tín ngưỡng và tự do là kẻ thù trong mắt những kẻ vô chính phủ trên đường phố”, và nói thêm rằng những kẻ gây ra việc này “phải bị truy tố”.
Các bức tượng và tượng đài nhân vật lịch sử Mỹ đã trở thành đối tượng bị phá hoại trong các cuộc biểu tình sau cái chết của George Floyd trong khi bị cảnh sát ghì lên cổ hồi cuối tháng Năm.
Tối thứ Hai, ông Trump nói với phóng viên rằng ông có kế hoạch ký một lệnh hành pháp để buộc các thành phố phải bảo vệ tượng đài của họ.
“Chúng tôi đang cân nhắc án tù dài hạn cho những kẻ phá hoại, du côn, vô chính phủ và những kẻ kích động này, bạn gọi chúng với tên nào cũng được”, ông Trump nói. “Một số người không thích những từ đó, nhưng những kẻ này chính là như vậy. Họ là kẻ xấu. Họ không yêu nước ta. Và họ sẽ không thể giật đổ tượng đài của chúng ta được, tôi xin nói rõ điều đó”.
Thượng nghị sĩ Tom Cotton Đảng Cộng hòa cũng kêu gọi Bộ Tư pháp áp dụng luật pháp để trừng phạt những kẻ tham gia vào nỗ lực kéo đổ các bức tượng ở Mỹ. Hôm thứ Hai, ông viết một bức thư gửi Tổng Chưởng lý William Barr, nói rằng “Đã quá muộn để ngăn chặn bọn côn đồ này, những kẻ phá hoại này cần phải bị truy tố ở mức độ cao nhất của luật pháp”.
Đức Trí