- Xuân Lan
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hiện vẫn đang trong quá trình tập hợp các chuyên gia để điều tra về nguồn gốc của COVID-19 và khẳng định lần này đội ngũ của họ sẽ đến Vũ Hán – tâm chấn ban đầu của đại dịch – để tiến hành công việc, tuy nhiên thời gian cụ thể chưa được xác định.
Trả lời các câu hỏi của SCMP trong cuộc họp báo hôm thứ Năm (27/5), ông Mike Ryan, Giám đốc chương trình khẩn cấp của WHO xác nhận nhóm tiền trạm gồm hai thành viên đã không đến Vũ Hán mà thay vào đó chuẩn bị các điều kiện cần thiết cho nhóm chuyên gia sau này.
Ông Ryan tường trình rằng nhóm tiền trạm đã phải trải qua hai tuần cách ly bên ngoài Bắc Kinh và chỉ có một tuần trong thủ đô, tham dự các cuộc họp và hội nghị trực tuyến với các quan chức và chuyên gia Trung Quốc. Nhóm cũng đã nói chuyện với đại diện từ Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ của Trung Quốc, và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc khi ở Bắc Kinh.
WHO đã giữ im lặng về danh tính của hai chuyên gia tiền trạm đến Trung Quốc hồi tháng 7 và cho đến nay vẫn chỉ đưa các thông tin mơ hồ về hành trình của nhóm này, mặc dù trước đó họ đã khẳng đinh rằng các chuyên gia sẽ bắt đầu điều tra ngay tại Vũ Hán.
Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cho biết nhóm tiền trạm không có ý định đến Vũ Hán vào tháng Bảy. “Họ không có ý định bắt đầu nghiên cứu ở Vũ Hán và họ không có kế hoạch đi đến Vũ Hán,” ông nói, bổ sung rằng đó là việc của các chuyên gia sau này.
“Các chuyên gia quốc tế đang được tập hợp và tất nhiên họ sẽ đến Vũ Hán bởi vì đó là nơi xuất hiện ca nhiễm đầu tiên,” ông Tedros nói.
Cả ông Tedros và Ryan đều không cho biết khi nào nhóm điều tra chính này thực sự sẽ bắt đầu công việc, cũng như quy mô nhóm và các thành phần tham gia trong nhóm là như thế nào. Hiện cũng chưa rõ liệu nhóm có phải trải qua hai tuần kiểm dịch trước khi công việc bắt đầu hay không.
Ông Ryan tiết lộ rằng nhiều quốc gia đã bày tỏ sự quan tâm đến việc tham gia vào nhóm điều tra chính này, và WHO cũng đang liên hệ với các đối tác của mình trong mạng lưới phản ứng toàn cầu để tìm kiếm chuyên gia tham gia nhóm.
Ông Ryan cho biết ông Tedros đã viết thư cho Ma Xiaowei, người đứng đầu Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc, về chương trình dự kiến của nhóm, gồm hai giai đoạn: Giai đoạn 1 sẽ tập trung vào nghiên cứu dịch tễ học và chuỗi lây truyền ở Vũ Hán. Giai đoạn 2 sẽ liên quan đến nhiều chi tiết hơn về khía cạnh động vật – con người, ông Ryan cho hay.
Ông cũng nói rằng khi ở Bắc Kinh, nhóm tiền trạm đã tổ chức một hội nghị truyền hình với các đại diện từ Viện Virus Vũ Hán. Điều này cũng sẽ nằm trong chương trình của nhóm điều tra.
Viện Virus Vũ Hán chính là trọng điểm trong cáo buộc của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump rằng chủng virus corona mới đã bị rò rỉ từ phòng thí nghiệm P4 tại đây. Tuy nhiên, cáo buộc này đã bị Trung Quốc bác bỏ quyết liệt.
Chuyến đi của các chuyên gia quốc tế của WHO sẽ được giám sát chặt chẽ sau khi các chính trị gia và phương tiện truyền thông phương Tây chỉ trích cơ quan Liên Hợp Quốc là “thân Trung Quốc,” một cáo buộc được ông Trump viện dẫn để ngăn Mỹ tài trợ cho tổ chức này.
Tuy vậy, phía Trung Quốc khẳng định nhóm chuyên gia quốc tế của WHO sẽ chỉ “hỗ trợ” công việc của các nhà khoa học Trung Quốc thay vì tiến hành điều tra về các công việc của đất nước họ.
Xuân Lan (theo SCMP)