- Thanh Thuỷ
Trưởng nhóm khoa học của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) Soumya Swaminathan dự đoán sẽ không có đủ vắc-xin COVID-19 để cuộc sống trở lại bình thường cho đến năm 2022.
Bà Swaminathan cho biết sáng kiến Covax của WHO – tức cơ chế tổng hợp nguồn lực để cung cấp khả năng tiếp cận vắc-xin công bằng cho các quốc gia có mức thu nhập khác nhau, sẽ chỉ có thể thu được khoảng hàng trăm triệu liều vào giữa năm tới, nghĩa là mỗi quốc gia trong số 170 quốc gia hoặc các nền kinh tế đã tham gia “sẽ nhận được một chút gì đó”.
Nhưng số lượng này vẫn là quá nhỏ để thay đổi sự cần thiết về giãn cách xã hội và đeo khẩu trang cho đến khi tăng sản lượng và đạt mục tiêu 2 tỷ liều vào cuối năm 2021.
“Cách mà mọi người đang hình dung là vào tháng Giêng, bạn có vắc-xin cho toàn thế giới và mọi thứ sẽ bắt đầu trở lại bình thường, nhưng mọi sự sẽ không như vậy,” bà nói.
“Đánh giá tốt nhất của chúng tôi (về việc triển khai vắc-xin) là giữa năm 2021 vì đầu năm 2021 là lúc mọi người sẽ bắt đầu thấy kết quả của một số thử nghiệm.”
Tuy nhiên, Trung Quốc đã đưa ra một mốc thời gian sớm hơn. Hôm thứ Ba (15/9), ông Wu Guizhen thuộc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc cho biết người dân Trung Quốc sẽ được tiếp cận với các loại vắc-xin do nước này sản xuất sớm nhất là vào tháng 11 hoặc tháng 12 năm nay.
Tổng thống Mỹ Donald Trump cũng đã cam kết rằng Mỹ sẽ sớm có vắc-xin.
Bà Swaminathan cho biết WHO đang có kế hoạch ban hành hướng dẫn về việc sử dụng vắc-xin khẩn cấp vào tuần tới.
Bà nói: “Tất cả các thử nghiệm đang diễn ra đều phải theo dõi trong ít nhất 12 tháng. Đó là thời gian cần thiết để đảm bảo rằng không có tác dụng phụ lâu dài sau vài tuần đầu tiên.”
“Những gì chúng tôi muốn thấy là tính hiệu quả, nhưng tôi nghĩ điều quan trọng hơn là sự an toàn.”
Bà cho biết Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ sẽ sớm ban hành hướng dẫn sử dụng trong trường hợp khẩn cấp.
Trung Quốc đã sử dụng ba loại vắc-xin cho người dân theo ủy quyền sử dụng khẩn cấp kể từ tháng Bảy và một loại vắc-xin cho quân đội kể từ tháng Sáu. Trong cuộc phỏng vấn vào tháng này, một quan chức cấp cao của một tập đoàn dược phẩm quốc doanh cho biết rằng hàng trăm nghìn người Trung Quốc đã được tiêm phòng.
Khi được hỏi về tình hình của Trung Quốc và Hoa Kỳ, bà Swaminathan cho biết “các cơ quan quản lý quốc gia có thẩm quyền làm như vậy trong lãnh thổ của họ.” Nhưng bà nói thêm rằng họ nên áp đặt thời hạn cho các công ty và giấy phép sử dụng khẩn cấp có thể bị thu hồi nếu giai đoạn thử nghiệm cuối cùng không đạt yêu cầu.
Trong khi đó, bà Marie-Ange Saraka-Yao, giám đốc điều hành của liên minh vắc-xin toàn cầu Gavi, cho biết các cuộc đàm phán đang tiếp tục giữa Trung Quốc và liên minh về việc gia nhập Covax. Ngày 18/9 tới đây là hạn chót để các nước ký kết tham gia.
Mặc dù Nhà Trắng đã thông báo rằng Mỹ sẽ không tham gia Covax, nhưng bà cho biết các cuộc đàm phán với Mỹ cũng vẫn đang tiếp tục.
Sự vắng mặt của Mỹ và Trung Quốc, hai nhân tố chính trong phát triển vắc-xin, đã đặt ra câu hỏi về khả năng tồn tại của dự án.
Cho đến nay, 84 nền kinh tế đã tham gia liên minh, trong số đó có 44 quốc gia có thu nhập cao và 39 quốc gia có thu nhập trên trung bình. Bà Saraka-Yao cho biết có 92 quốc gia thu nhập thấp đủ điều kiện nhận vắc-xin miễn phí do các nước giàu có và các nhà tài trợ trợ cấp.
Thanh Thuỷ (theo SCMP)