Samuel Paty, 47 tuổi, là giáo viên lịch sử và địa lý tại trường trung học Conflans-Sainte-Honorine, ngoại ô Paris. Đầu tháng này, trong khóa học về đạo đức, quyền và bổn phận của công dân, Paty cho học sinh xem tranh biếm họa nhà tiên tri Mohammed – vấn đề gây nhiều tranh cãi ở Pháp kể từ khi tòa soạn tạp chí Charlie Hebdo bị tấn công vì đăng tranh như vậy năm 2015.
Tuy nhiên, bài giảng của ông làm dấy lên cuộc tranh cãi mới, dẫn đến một tội ác làm rung chuyển nước Pháp – quốc gia chịu nhiều vết thương từ làn sóng bạo lực Hồi giáo.
Nordine Chaouadi, phụ huynh của một học sinh 13 tuổi, cho biết trước khi cho học sinh xem tranh biếm họa, Paty đã cảnh báo rằng các học sinh Hồi giáo có thể cảm thấy bức tranh phản cảm và họ có thể giơ tay để xin ra ngoài thay vì ở lại xem tranh.
Chaouadi cho biết con trai ông, một học sinh Hồi giáo, cho rằng thầy giáo có lòng tốt và tôn trọng đức tin của họ. “Anh ấy làm vậy để bảo vệ bọn trẻ, không làm chúng bị sốc”, Chaouadi nói.
Tuy nhiên, không phải phụ huynh nào cũng nghĩ vậy, cha của một học sinh khác rất phẫn nộ nên đã yêu cầu đuổi việc giáo viên trong một cuộc họp với ban lãnh đạo nhà trường. Ông cũng mở một chiến dịch trên mạng xã hội để chỉ trích thầy giáo.
Người đàn ông công bố tên của giáo viên và địa chỉ trường học trên mạng xã hội, nhấn mạnh rằng đã đến lúc “dừng lại”, bài đăng này được một nhà thờ Hồi giáo ở Paris chia sẻ. Ông còn cùng con gái đến đồn cảnh sát để nộp đơn tố cáo Paty.
“Gã khốn này không nên ở trong hệ thống giáo dục quốc gia, không nên dạy con chúng ta nữa. Hắn nên tự giáo dục lại mình”, phụ huynh nói trong đoạn ghi âm đăng trên mạng xã hội.
Ngày 16/10 vừa qua, Paty bị chặt đầu vào lúc 5 giờ chiều khi đang trên đường từ trường về nhà. Nghi phạm Abdullakh Anzorov, 18 tuổi. Anzorov sinh ở Moscow, nguyên quán ở Chechnya, đến Pháp cùng gia đình khi 6 tuổi với tư cách là người tị nạn. Nghi phạm là gương mặt xa lạ với cộng đồng tình báo Pháp. Sau giết chết thầy Paty, Anzorov đã post hình ảnh xác chết của thầy Paty lên Twitter và gói Tống thống Macron và người Pháp là những kẻ phản bội và là “đồ chó”.
Sau đó khi cảnh sát tiến đến gần, anh ta đã bắn cảnh sát và cảnh sát Pháp đã bắn thủ phạm chết tại chỗ. Một con dao dài 30cm được tìm thấy gần đó.
Theo công tố viên chống khủng bố Jean-Francois Ricard, bằng chứng ban đầu cho thấy hung thủ đã lảng vảng bên ngoài trường học vào chiều 16/10 và hỏi các học sinh nơi anh ta có thể tìm thấy nạn nhân. Phụ huynh đã yêu cầu sa thải thầy giáo là một trong 10 người bị bắt vì liên quan đến cuộc tấn công.
Nhiều học sinh và phụ huynh đã tập trung vào cuối tuần này để đặt hoa tưởng niệm giáo viên. “Thầy ấy rất tuyệt, rất sẵn sàng giúp đỡ học trò và là một người biết lắng nghe”, học sinh cũ Hugo nói.
“Mọi người đều được đưa ra ý kiến của mình trong lớp học của thầy ấy, điều đó thật tuyệt vời, bây giờ chúng ta phải tiếp tục, chúng ta không được nhượng bộ”, một sinh viên giấu tên cho biết.
Các nhà lập pháp và liên đoàn giáo viên đã ca ngợi lòng dũng cảm của Paty khi sẵn sàng đề cập đến những điều bị coi là cấm kỵ trong xã hội Pháp. Họ cho rằng tự do ngôn luận là nguyên lý cốt lõi của nền dân chủ.
“Nếu chúng ta không thể nói về tranh biếm họa của Charlie Hebdo trong trường học, chúng ta đang chối bỏ thực tế. Ở Pháp, đất nước của tự do ngôn luận, điều này không được phép xảy ra”, nhà lập pháp trung hữu Antoine Savignat nói.
Cảnh sát Pháp cho biết rất có thể hành động giết người này có liên quan đến các tổ chức Hồi Giáo cực đoan.
Nước Pháp sẽ làm lễ tưởng niệm thầy Samuel Paty vào thứ Tư 21 tháng 10.
Việt Luận (Theo AFP/Reuters)