Lần đầu tiên tôi ‘viết văn chương – Hoài Duyên
Thời gian học trung học, môn mà tôi thích nhất và cũng kém nhất là Việt văn. Trong lớp có một anh học trò tên Đồng, anh này viết văn tuyệt vời. Cô giáo hay lấy bài luận văn của anh ra đọc cho cả lớp nghe. Tôi ngồi mê mẩn với nhiều xúc cảm trải dài trong lời văn nhẹ nhàng như mặt nước hồ thu. Sao anh chàng Đồng này lại viết hay quá vậy! Tôi phục hết sức. Tôi có thể ngồi hằng giờ nghe cô giáo đọc bài văn của Đồng, với giọng Huế êm đềm hòa với nhịp đập của con tim.
Trong lớp, tôi là trò cười của ‘thiên hạ’. Mỗi lần thầy cô gọi tên tôi lên để cho ý kiến về một bài thơ hay đoạn văn, tôi lúng túng, ấp ớ, mặt mày đỏ kè vì sự nhút nhát của mình, điều này càng làm mấy đứa bạn ‘quỷ sứ’ chọc quê tôi nhiều hơn.
Thế rồi vào năm học lớp đệ tam trung học (grade 10), tôi như ngọn đuốc sáng bất ngờ. Tự nhiên đứng dậy, xin phép thầy cho mình ‘address the class’. Mấy đứa bạn tưởng tôi điên, make a fool of myself, và thầy thì ngạc nhiên, không biết tại sao tôi liều như vậy, nhưng thầy cũng không muốn cản tôi…
Năm đó, tôi học Trường Trần Quốc Tuấn, Quảng Ngãi, cũng là năm có cuộc đảo chính Tổng Thống Ngô Đình Diệm của tướng big Minh và tướng Đính. Một số dân chúng và học trò đi biểu tình ngoài đường và trên sân trường để ‘ủng hộ cách mạng’. Thật ra lúc đó, mấy đứa học trò choi choi, không biết ‘cách mạng’ là gì, nhưng khoái hò hét với bạn bè cho ‘khoái chí’.
Thầy Hà Như Hy là hiệu trưởng vào thời đó. Thầy rất đam mê âm nhạc và thể thao, nên trường Trần Quốc Tuấn ‘vang bóng một thời’ về hai lãnh vực này. Học trò cưng của Thầy là ca sĩ Hồng Vân.
Thường thường học trò, cha mẹ, và đồng nghiệp rất kính trọng và nể thầy Hy. Nhưng vào ngày đảo chính đó, một số xem thầy như theo phe Tổng Thống Diệm, và muốn “lật đổ” thầy ra khỏi trường. Một số học trò ném đá và rác vào văn phòng thầy. Nhìn thầy ngồi yên, chịu đựng, không phản ứng trước sự nhục mạ của ‘đám con nít’. Tôi thấy nhói cả tim.
Lúc vô lớp, trước khi Thầy Thường giảng bài Việt văn, tôi đứng dậy, xin phép thầy cho tôi nói chuyện với cả lớp học. Cả lớp im lặng nghe tôi phát biểu… Tôi không biết chính trị, nhưng nhìn cảnh học trò cầm đá quăng vào thầy mình, là một điều phản giáo dục, thiếu nhân bản, xâm phạm tình cảm thiêng liêng trong tình thầy trò… và tôi thao thao bất tuyệt khoảng 20 phút.
Khi tôi dừng nói, cả lớp vỗ tay rầm rầm… không còn chế nhạo tôi như những năm qua… và tôi bắt đầu viết văn từ đó.
