Cổ Nhuế
Từ đầu năm 2020 vì con Corona cắn dữ quá nhiều người trong chúng ta mãi lo mạng sống nên tạm gác chuyện nhà cửa qua một bên. Dù bị gác, nhà cửa vẫn là một những thứ thiết yếu trong đời sống của con người.
Khi con Corona làm loạn ở Úc, chính phủ ra lệnh cho người mua nhà không được bước vào những ‘open honse’ để ngắm nghía. Ngay đến, quây quần quanh nhân viên địa ốc để đấu giá nhà vào cuối tuần — như thói quen ở Úc — cũng không được. Dù vậy, nhà cửa ở Úc vẫn tiếp tục được chuyền tay nhau.
Thời sự hôm nay xin nhìn lại giá nhà xìu xìu ển ển trong năm 2020 và chép lại vài dự đoán cho rằng nhà ở Úc rục rịch lên giá khi năm mới 2021 lú dạng.
Càng sạnh con Corona, càng lên giá
Giá nhà ở Úc bắt đầu đi xuống kể từ tháng Giêng năm nay. Nhưng may mắn trong hai tháng gần đây con Corona bị uýnh văng khỏi các thành phố lớn ở Úc, nên trong tháng 10 và 11 giá nhà có phần nhích lên.
Dầu vậy, vẫn còn thê thảm ở Úc là giá nhà ở thành phố hai lần bị con Corona cắn: ở Melbourne , trong 12 tháng qua giá nhà nói chung đã xuống 0.9%. Ngôi nhà (house) ở Melbourne xuống 1.5%; căn nhà liền vách (unit, townhouse) chỉ nhích được 0.4%. Trong khi đó, ở thành phố nào sạch sẻ con Corona sớm hơn thì thị trường địa ốc khấm khá hơn. Sớm sạch sẻ con Corona ở Úc là hai lãnh thổ Thủ Đô và Bắc Úc. Chắc là nhờ thế trong năm 2020, nhà ở Canberra đã lên 7%, và ở Darwin đã lên 5.9%. Tiếp theo là giá nhà ở Hobart (lên 5.6%), Adelaide (lên 5.3%), Sydney (lên 3.7%) , Brisbane (lên 3.2%), và Perth (lên 0.8%).
Nói về giá thuê nhà …
Nói về giá thuê nhà, trong năm nay tiền thuê nhà không những không tăng mà có chiều đi xuống. Nhưng trong hai tháng gần đây, tiền cho thuê nhà bắt đầu nhích lên. Nhích mạnh nhất là các nhà cho thuê ở Perth, Tây Úc. Trong năm 2020, tiền thuê nhà ở thành phố phía Tây nước Úc đã lên 8.2%. Sau Perth, chủ nhà ở Darwin trong năm nay cũng được cười mím chi.
Dù đã thấy chút ánh sáng ở cuối đường hầm, người mua nhà cho thuê ở Perth và Dawin vẫn chưa lấy lại những mất mát từ mấy năm qua. Được biết: thị trường cho thuê nhà bị coi như sụp đổ tại Perth từ năm 2013 và tại Darwin từ năm 2014. Với một chút nhích lên trong năm 2021, giá cho thuê nhà ở Perth vẫn còn thấp hơn lúc lên cao nhất đến 11.7% và giá cho thuê nhà ở Darwin vẫn thấp hơn đỉnh đến 21.6%. Vì giá cho thuê nhà xuống thấp, nên từ lâu giới đầu tư nhà cửa đã bỏ qua Perth và Darwin. Hiện nay, trong số người mua nhà ở Perth, chỉ còn 16.2% là mua nhà để cho thuê. Tỷ lệ này còn thấp hơn nếu ta nhìn vào Darwin: Chỉ có 11.6% người mua nhà ở thủ phủ lãnh thổ Bắc Úc là để cho thuê.
Trong khi tiền cho thuê nhà nhích lên ở hai thành phố xa xăm thì tiền cho thuê nhà tại các nơi đông dân ở phía Đông nước Úc lại sụt xuống. Vào tháng 11 năm ngoái, tiền cho thuê một căn nhà liền vách ở Sydney thường ở mức $500 / tuần. Vào tháng 11 năm nay, giá ấy đã sụt xuống còn $480 / tuần. Chủ cho thuê nhà ở Sydney bị nạn nhưng chưa bị con Corona cắn đau bằng chủ nhà ở Melbourne. Con Corona đã hoành hành thành phố ngày bốn mùa này không phải một mà đến hai lần. Qua hai lần bị nạn, tiền cho thuê (nhà liền vách) ở Melbourne đã sụt xuống từ $430 / tuần còn lại $400.
Sở dĩ giá thuê nhà ở Sydney và Melbourne sụt xuống là vì thị trường cho thuê nhà tại hai thành phố lớn nhất Úc sống nhờ vào tầng lớp di dân mới tới và những người làm việc tự do. Trong năm nay, di dân không đến Úc nữa và người làm việc tự do như nghệ sỹ, tiếp viên lại bị mất việc.
Trong 5 năm trước đây, nhiều người đồ tiền xuống Hobart — thành phố lạnh teo của nước Úc — bởi vì tiền cho thuê nhà ở nơi đây đã liên tiếp lên đến 34.3%. Nhưng khi con Corona từ Vũ Hán bắn tung toé, hướng đi lên của mũi tên này không còn nữa. Hiện nay, chủ nhà ở Hobart chuyển sang cho thuê theo lối Airbnb. Hy vọng khi biên giới giữa Tasmania và đất liền mở trở lại, sẽ có nhiều khách du lịch và người làm viêc ngắn hạn thuê nhà Airbnb.
Housing Boom and Bust Report 2021
Khi năm 2020 tàn, con Corona cũng biến mất tại Úc. Ở đâu con Corona bị loại khỏi vòng chiến thì thị trường địa ốc nơi đó phục hồi mạnh hơn.
Theo tường trình có tên là ‘Housing Boom and Bust Report 2021’, trong năm mới giá nhà ở Úc sẽ dọt lên mạnh.
Mạnh nhất là ở thành phố viễn Tây, Perth. Thật vậy, theo tường trình này trong năm 2021 giá nhà ở các thành phố lớn ở Úc sẽ lên trung bình ít nhất từ 5 cho đến 9%. Trong số này, giá nhà ở Perth, Tây Úc được dự đoán dọt mạnh từ 8 cho đến 12%. Về nhì trên biểu đồ giá nhà là Sydney. Nhà ở Sydney được dự đoán sẽ lên từ 7 cho đến 11%. Ảnh hưởng mạnh nhất trên giá nhà ở Sydney khi chính phủ bỏ thuế con niêm (stamp duty) khi sang tên nhà để thay thế bằng thuế thổ trạch (land tax). Có thể lãnh huy chương đồng về khoản mục giá nhà lên mạnh trong năm mới là Adelaide, Nam Úc. Tường trình ‘Housing Boom and Bust Report 2021’ cho rằng trong năm 2021 giá nhà của thành phố thủ phủ Nam Úc có thể lên từ 6 cho đến 10%. Buồn cho chủ nhà tại Melbourne, trong năm nay chỉ thấy giá nhà nhích 0.7%, rồi sang năm chỉ thấy giá nhà lên từ 2 cho đến 6%. Nhà ở Melbourne không lên mạnh vì dân Úc tại các tiểu bang khác ngại về đây và làn sóng di dân không đổ người vào Úc nói chung, vào Melbourne nói riêng.
Ngoài bốn nơi kể trên, tường trình ‘Housing Boom and Bust Report 2021’ dự đoán sang năm giá nhà ở Darwin có thể lên từ 6 đến 9%, ở Canberra có thể lên từ 5 đến 9%, ở Brisbane có thể lên từ 4 đến 8%, và ở Hobart có thể lên 3 đến 7%.
Chỉ là dự đoán…
Trên đây là dự đoán tươi hồng nhất, nếu lãi suất chính thức vẫn giữ ở mức 0.1%, chính phủ chỉ trợ cấp JobKeeper cho tới tháng Chín 2020, và dân Úc được chích ngừa con Corona.
Ngoài ra, tường trình này còn đưa thêm ba dự đoán khác, nếu tình hình không được tươi hồng như vừa nói. Đen tối nhất là rủi khi năm 2021 đến mà dân Úc vẫn chưa sờ được vào thuốc ngừa con Corona, biên giới Úc vẫn đóng chặt và lãi suất chính thức sụt xuống dưới số 0. Trong tình trạng bi đát như vừa kể, giá nhà ở Úc sẽ tiếp tục xìu xìu ển ển như hiện nay. Nghĩa là khá nhất là giá nhà ở Darwin (lên từ 6 đến 9%). Kế tiếp là giá nhà ở Sydney (lên từ 4 đến 8%). Sau đó là giá nhà ở các thành phố khác được dự đoán như sau: ở Sydney và Adelaide lên từ 4 đến 8%, ở Perth và Brisbane lên từ 3 đến 6%, ở Canberra lên từ 2 đến 6%, ở Hobart lên từ 1 đến 3%. Thê thảm nhất là giá nhà ở Melbourne. Nếu tình hình bi đát nhất xảy ra cho nước Úc thì trong năm 2021 giá nhà ở Melbourne có thể chao đảo từ xuống 3% cho đến lên 3%.
Dù chuyện gì xảy ra cho toàn nước Úc trong năm 2021, dường như giá nhà ở bên trong nội thành hai thành phố lớn nhất tại Úc (Sydney và Melbourne) có thể chật vật. Chật vật vì nạn thất nghiệp vẫn ở mức cao nghệu mà lớp người di dân lại không đổ ào ạt vào đất nước phước đức này như các năm trước.
Cổ Nhuế