Hương Thảo
Nguy cơ an ninh quốc gia đến từ chương trình đào tạo cảnh sát cho Trung Quốc của Trường Cao đẳng Tư pháp British Columbia (JIBC) của Canada, cùng với việc Trung Quốc đang xâm nhập vào Canada bị phơi bày, là một lời cảnh tỉnh cho người dân xứ sở lá phong. Sở Giáo dục tỉnh British Columbia đã xác nhận với phóng viên Epoch Times rằng chính quyền tỉnh đang tiến hành thẩm tra lại dự án.
Trả lời phỏng vấn, dân biểu Kenny Chiu nói rằng bây giờ việc thẩm định lại là chưa đủ, mà cần phải có hành động. Canada nên từ bỏ ảo tưởng về ĐCSTQ.
Chỉ thẩm tra lại dự án là không đủ
Giám đốc Cơ quan Tình báo An ninh Canada, David Vigneault, gần đây đã công khai tuyên bố rằng chính quyền Đảng Cộng sản Trung Quốc là một mối đe dọa mang tính chiến lược. Ông tin rằng ĐCSTQ đang cố gắng đánh cắp công nghệ có giá trị của Canada và đang cố gắng loại bỏ những người tiếng nói chỉ trích Bắc Kinh.
Dân biểu Kenny Chiu cho biết: “Các cơ quan hữu quan của tỉnh cho đến ngày hôm nay mới đi thẩm tra, đó dường như là một nhận thức muộn màng. Khoảng từ thời điểm [Thủ tướng] Trudeau đến thăm Trung Quốc vào năm 2017, sau vụ bắt giữ Giám đốc tài chính Mạnh Vãn Châu của Huawei, và hai sự cố (Hai công dân Canada Michael Kovrig và Michael Spavor ngay lập tức bị giam giữ tại Trung Quốc để trả đũa). Trong vài năm qua, mối quan hệ Canada và Trung Quốc đã đi xuống. Vì vậy, nếu bây giờ chỉ thẩm tra lại dự án đào tạo cảnh sát Trung Quốc, tôi nghĩ rằng thực sự là chưa đủ”.
Ông đã xem một cuộc phỏng vấn với Kash Heed, cựu Bộ trưởng Tư pháp của Đảng Tự do British Columbia và là cựu cảnh sát trưởng Vancouver. “Tôi đồng ý với những gì ông ấy nói trong bản báo cáo. Quan hệ Canada-Trung Quốc ngày nay không nên cho phép loại chương trình đào tạo này tiếp tục. Sẽ là điều đáng tiếc nếu chính quyền tỉnh vẫn chưa có quyết định dứt khoát cho đến tận ngày hôm nay”.
Bản chất của ĐCSTQ chưa bao giờ thay đổi, Canada phải từ bỏ ảo tưởng
Dân biểu Kenny Chiu nói: “Đảng Tự do hơn 20 năm trước đã nói rằng họ muốn hòa hợp với Trung Quốc và để các quan chức tư pháp và công tố viên của họ đến Canada để tìm hiểu cách thức chúng ta thực hiện các vụ truy tố. Cho đến ngày nay, hệ thống tư pháp của Trung Quốc vẫn còn tỷ lệ kết án trên 99% (sau phiên tòa, số nghi can bị kết án theo lẽ thường nên là một phần tỷ lệ so với số vụ bị kiểm sát viên truy tố), nói cách khác, nếu họ bắt bạn thì gần như 100% sẽ thành án tích”.
“Những người được gọi là chuyên gia pháp lý mà chúng ta đã đào tạo cách đây hơn 20 năm, nhưng dưới hệ thống luật pháp và hệ thống tư pháp của Trung Quốc ngày nay, tỷ lệ kết án là hơn 99%, và chúng ta không thấy bất kỳ thay đổi nào. Họ chẳng phải đều đã phán quyết rất nhiều án oan, tù oan sao? Nhưng mà chúng ta đã từng huấn luyện họ. Ở một mức độ nào đó mà nói, điều đó chẳng phải là trợ Trụ vi ngược (tiếp tay cho chính quyền cộng sản ngược đãi người) sao? Nếu vẫn còn ảo tưởng về hệ thống tư pháp của chế độ này, thì thật quá ngây thơ”.
Ngược lại, ĐCSTQ muốn cải biến người dân thì quá dễ dàng. Kenny Chiu nói: “Bạn không cần nhìn đâu xa. Từ “Cảnh sát Hoàng gia” Hồng Kông quá độ lên “Cảnh sát đặc khu” Hồng Kông như hiện tại, chỉ trong khoảng thời gian ngắn như vậy, họ đều có thể tống khứ truyền thống tốt đẹp lương thiện, đối xử tốt với người dân trong hơn 150 năm qua của cảnh sát Hồng Kông chỉ vì áp lực chính trị. Vì vậy, nhiều lần tôi nghĩ liệu mình có thể kiên trì làm điều đúng đắn hay không? Đây mới là một câu hỏi lớn”.
Kenny Chiu tin rằng vấn đề Canada của chúng ta, về mặt lịch sử mà xét, là chúng ta luôn có một cái nhìn rất lãng mạn và hão huyền (Rosy Eyes), rằng thế giới là hoàn hảo, và quá lạc quan rằng đó là một nhà nước độc tài có thể được cải biến, và với sự trao đổi, với sự đối thoại song phương, họ có thể cải biến từ đó giảm bớt áp bức đối với công dân của mình và giảm bớt áp bức của họ đối với những người thuộc các tôn giáo khác nhau. Trên thực tế, những quốc gia độc tài này thường khá phức tạp và nguy hiểm.
“Đặc biệt là những nguyên lão của Đảng Tự do, từ những năm 1970 đã bắt đầu tương tác với Đảng Cộng sản. Khi chúng ta làm điều này, Trung Quốc lúc đó đang trải qua Cách mạng Văn hóa, rất nhiều người đã chết, nhưng chính phủ Canada lại đi thiết lập quan hệ ngoại giao với nó. Tại sao không làm điều đó để bảo vệ lợi ích của Canada?”
“Bạn cần biết rằng ĐCSTQ kiểm soát Trung Quốc, nói là hòa đồng với thế giới, nhưng đằng sau nó có một bộ phương pháp và tính toán riêng của bản thân nó. Khi bạn cởi mở với nó, nó sẽ lợi dụng mối quan hệ với bạn để có thể ra tay”.
Những người đáng trách là những chính khách và chính phủ này, những người lẽ ra cần phải bảo vệ an ninh quốc gia của chính họ. Vị dân biểu đặt câu hỏi: “Làm thế nào mà nó [dự án huấn luyện cảnh sát cho ĐCSTQ] vẫn có thể xảy ra khi họ bắt giữ hai công dân của Canada, đơn phương lập ra nhiều rào cản thương mại, trong bối cảnh còn có nhiều người khác ít nổi tiếng hơn cũng bị chính quyền ĐCSTQ bắt giữ. Mà không chỉ JIBC huấn luyện cảnh sát Trung Quốc, quân đội Canada còn giúp quân đội Trung Quốc huấn luyện chiến thuật sinh tồn trong mùa đông. Tại sao lại có thể vậy?”
Truy cầu lợi ích mà coi thường an ninh quốc gia thì cái được chẳng bõ cái mất
Khi các phương tiện truyền thông đưa tin rằng doanh thu từ dự án quốc tế của JIBC tăng từ 600.000 năm 2013 lên 2,3 triệu đô la vào năm 2018, nhiều người sẽ tự hỏi liệu có lợi ích gì trong quá trình hợp tác này hay không. Kash Heed cũng đặt câu hỏi liệu chính phủ có kiếm tiền thông qua JIBC hay không.
Dân biểu Kenny Chiu nói: “Tôi không biết liệu chính phủ của chúng ta có quá háo hức kiếm tiền hay không. Nhưng một điều có thể khẳng định là, đã được vận động hành lang ở một mức độ nào đó, tôi nghĩ rằng điều đó không sao cả. Liệu JIBC có phải vì dễ dàng kiếm tiền nhanh chóng mà yêu thích dự án này không? Tôi không biết nữa. Trước khi xem được bằng chứng nào, tôi vẫn nghĩ theo hướng chính diện. Đây có thể là sự ngây thơ và đơn thuần của tôi”.
“Nếu những hành vi này là sự thật, ngay cả khi chúng ta không thể nhìn ra chúng bây giờ, tôi cần tin rằng trong đất nước và xã hội cởi mở và minh bạch của chúng ta, dưới sự đưa tin của một số phương tiện truyền thông có trách nhiệm như các bạn, chúng sẽ luôn bị phơi bày. Một ngày nào đó, mặt trời cũng sẽ chiếu vào những nơi tối tăm. Đây là hy vọng mà chúng ta là những người Canada không nên từ bỏ”.
Kenny Chiu nói rằng ông không hiểu tại sao JIBC có thể hỗ trợ đào tạo nhân viên tư pháp và thực thi pháp luật của ĐCSTQ. “Việc đào tạo cảnh sát Trung Quốc là một dự án thiết kế riêng. Tuy nhiên, hai hệ thống tư pháp của chúng tôi hoàn toàn khác nhau. Của chúng tôi được gọi là Thông luật (Common Law). Nó rất khác với hệ thống Luật Dân sự (Civil Law) được thực thi ở Trung Quốc, và việc thực thi pháp luật của cảnh sát cũng rất khác. Hệ thống của Canada là mặc định rằng bạn vô tội (về bên tố cáo phải có trách nhiệm chứng minh bạn có tội), còn hệ thống của Trung Quốc là bạn (bị đơn) phải chứng minh rằng bạn vô tội”. Tức là ngược lại.
“Đối với những giáo viên huấn luyện nhân viên an ninh công cộng và an ninh quốc gia của ĐCSTQ tại JIBC, họ có thể không biết nhiều về thực tế về sự khác biệt giữa nền pháp quyền trên thế giới và pháp quyền của ĐCSTQ. Thật đáng tiếc”.
Chính phủ phải có biện pháp mạnh ngăn chặn sự xâm nhập sâu hơn của ĐCSTQ
Theo thông tin được tiết lộ bởi Cơ quan Tình báo An ninh Canada và các bộ phận liên quan khác, việc đào tạo cảnh sát ĐCSTQ đang đe dọa an ninh quốc gia của nước này. Kenny Chiu tin rằng:
“Trước hết, chính quyền cấp tỉnh không nên chỉ thẩm tra lại bây giờ. Còn cần thẩm tra lại cái gì nữa? Bây giờ là lúc phải hành động!
“Thứ hai, Ottawa nên nhấc điện thoại và gọi cho Thống đốc British Columbia. Vào thời khắc quan trọng này, thông điệp đối ngoại phải nhất trí. Bây giờ đang có đại dịch từ ĐCSTQ và hai trường hợp công dân Canada bị ĐCSTQ giam giữ. Đây là thời điểm tốt nhất. Dự án này nên bị đình chỉ đúng lúc”.
“Ngoài ra, các dự án loại này nên được đánh giá lại vài năm một lần. Các mục tiêu đã đạt được chưa? Hiệu quả của chúng như thế nào? Sau đó quyết định xem có nên tiếp tục hay không. Những việc này phải được thực hiện”.
“Có thể khi mới hình thành, tôi nghĩ rằng dự án này không gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia, nhưng sau đó Cơ quan Tình báo An ninh Quốc gia Canada (CSIS) và Cảnh sát Miền núi Canada (RCMP) đã báo cáo rằng vấn đề này đe dọa đến an ninh quốc gia, hoặc đó là một vấn đề ngoại giao. Một số nhánh khác nhau phải được điều chỉnh”.
Theo báo cáo, dự án giúp Quân đội Trung Quốc tiến hành huấn luyện mùa đông đã bị Bộ Quốc phòng Canada hủy bỏ, nhưng điều này xảy ra sau khi hai con tin Canada liên quan đến vụ Mạnh Vãn Châu bị bắt giữ. Sau khi quân đội hủy bỏ dự án này, Bộ Ngoại giao đã gây sức ép rất lớn đối với quân đội, và những người trong phủ thủ tướng cho rằng không nên làm vậy. Kenny Chiu tin rằng chính phủ không nên phản ứng một cách yếu ớt trước các vấn đề liên quan đến an ninh quốc gia.