Đại sứ quán Mỹ tại Manila ra tuyên bố liên quan đến việc 220 tàu dân binh của Trung Quốc lén lút, nhưng ngang nhiên dàn hàng gần đá Ba Đầu (Whitsun) thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam vào ngày 7/3, bị Philippines phát hiện.
“Chúng tôi chia sẻ quan ngại từ đồng minh Philippines của chúng tôi. [CHND Trung Hoa] dùng dân quân biển dọa dẫm, khiêu khích và đe dọa các nước khác, tình trạng này làm suy yếu hòa bình và an ninh trong khu vực”, Đại sứ quán Mỹ tại Manila nhấn mạnh trong tuyên bố hôm nay 23/3, theo báo Philippine Daily Inquirer.
“Các tàu Trung Quốc thả neo ở khu vực này trong nhiều tháng với số lượng gia tăng chưa từng có, bất chấp thời tiết. Chúng tôi đứng về phía Philippines, đồng minh ký hiệp ước phòng thủ lâu nhất của chúng tôi ở châu Á”, Đại sứ quán Mỹ cho hay trong tuyên bố, theo báo Thanh Niên.
Trước đó, hôm 22/3, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh biện hộ rằng các tàu Trung Quốc xuất hiện ở đá Ba Đầu (Whitsun) thuộc cụm Sinh Tồn trong quần đảo Trường Sa là “tàu cá” đang trú ẩn trong điều kiện thời tiết xấu.
Trong khi đó, theo Lực lượng chuyên trách biển Tây Philippines (NTF-WPS), dù thời tiết quang đãng nhưng những tàu đó của Trung Quốc vẫn không tham gia hoạt động đánh bắt, mà chỉ bật nhiều đèn màu sáng trắng lên vào ban đêm.
Hôm 21/3, Philstar dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Philippines, Delfin Lorenzana cho biết: “Chúng tôi kêu gọi Trung Quốc ngừng cuộc xâm nhập này và thu hồi ngay lập tức các tàu vi phạm quyền hàng hải và xâm phạm vào lãnh thổ thuộc chủ quyền của chúng tôi”.
Trong khi đó, Lực lượng Vũ trang Philippines (AFP) đã ra lệnh điều động lực lượng Không quân và Hải quân tiến hành các cuộc tuần tra chủ quyền trên không và trên biển trong khu vực tàu Trung Quốc neo đậu.
Năm ngoái, hàng trăm tàu dân binh Trung Quốc cũng hiện diện tại đá Ba Đầu và Én Đất, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.