Minh Dũng
Nhật Bản hiện có thể cung cấp thiết bị và công nghệ quốc phòng cho Việt Nam theo một thỏa thuận được ký vào ngày 11/9, khi hai bên tăng cường hợp tác quân sự trong bối cảnh lo ngại về ảnh hưởng quân sự ngày càng tăng của chế độ ĐCS Trung Quốc.
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Nobuo Kishi cho biết thỏa thuận này nâng quan hệ đối tác quốc phòng của hai bên “lên một tầm cao mới” và Nhật Bản và Việt Nam có kế hoạch làm sâu sắc hơn mối quan hệ quốc phòng thông qua các cuộc tập trận chung đa quốc gia và các biện pháp khác. Chi tiết về việc chuyển giao các thiết bị cụ thể, bao gồm cả tàu hải quân, sẽ được thảo luận trong các cuộc đàm phán tiếp theo.
Cuộc gặp của ông Kishi với người đồng cấp Việt Nam, Phan Văn Giang, tại Hà Nội trùng với chuyến thăm hai ngày đến thủ đô Việt Nam của Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị. Ông Nghị kết thúc chuyến thăm của mình khi thông báo rằng chính quyền Trung Quốc có kế hoạch viện trợ 3 triệu liều vắc-xin Covid-19 cho Việt Nam.
Thỏa thuận này được đưa ra hai tuần sau khi Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris công du Việt Nam để tăng cường quan hệ với quốc gia Đông Nam Á này. Trong chuyến công du, bà Harris kêu gọi các nước đứng lên chống lại “sự bắt nạt” của Trung Quốc ở Biển Đông.
Bộ Quốc phòng Nhật Bản cho biết trong một tuyên bố rằng ông Kishi và ông Giang đã nhất trí về tầm quan trọng của việc duy trì tự do hàng hải và hàng không ở khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, cũng như hợp tác trong các lĩnh vực quốc phòng khác nhau bao gồm cả an ninh mạng.
Tokyo thường xuyên phản đối sự hiện diện của lực lượng tuần duyên của Trung Quốc gần quần đảo Senkaku do Nhật Bản kiểm soát, mà Trung Quốc cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là quần đảo Điếu Ngư. Các quan chức Nhật Bản cho biết các tàu Trung Quốc thường xuyên vi phạm lãnh hải Nhật Bản xung quanh các đảo, đôi khi còn đe dọa các tàu đánh cá của nước này.
Trong cuộc hội đàm, ông Kishi bày tỏ sự phản đối mạnh mẽ của Nhật Bản đối với “bất kỳ nỗ lực đơn phương nào nhằm thay đổi hiện trạng bằng cách ép buộc hoặc bất kỳ hoạt động nào làm leo thang căng thẳng”, khi ám chỉ hoạt động ngày càng hung hăng của Trung Quốc ở Biển Đông và Biển Đông, nhưng không nêu đích danh nước nào.
Việt Nam là đối tác thứ 11 mà Nhật Bản ký kết thỏa thuận chuyển giao công nghệ và thiết bị quốc phòng. Tokyo đang tìm cách mở rộng hợp tác quân sự ngoài đồng minh lâu năm là Mỹ và đã ký các thỏa thuận tương tự với Anh, Australia, Philippines và Indonesia.
Minh Dũng