Ngọc Mai
Ngoại trưởng Nhật Bản Toshimitsu Motegi kêu gọi Mỹ ủng hộ sự ổn định ở khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương bằng cách tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Động thái này được đưa ra sau khi Trung Quốc chính thức nộp đơn xin tham gia hiệp định thương mại, theo trang Nikkei.
Ông Motegi phát biểu qua một sự kiện trực tuyến được tổ chức hôm thứ Bảy (ngày 23/10) rằng, “Điều quan trọng là Hoa Kỳ phải tham gia vào việc tạo ra trật tự kinh tế khu vực, bao gồm cả việc quay trở lại [bàn đàm phán] CPTPP”.
Hoa Kỳ ban đầu đóng vai trò trung tâm trong việc thành lập khối, nhưng dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump, Washington đã ra khỏi khối vào năm 2017.
Cả Trung Quốc và Đài Loan nộp đơn gia nhập CPTPP vào tháng 9. Ông Raymond Greene, đại sứ lâm thời của Hoa Kỳ tại Tokyo, cho biết Washington kỳ vọng các nước thành viên sẽ cân nhắc các hành vi thương mại phi thị trường của Trung Quốc và việc sử dụng các hành vi ép buộc kinh tế gây tổn hại cho người lao động và doanh nghiệp trên toàn thế giới khi xem xét liệu có cho Trung Quốc gia nhập CPTPP hay không.
Nhưng ông Greene ủng hộ Đài Loan tham gia CPTPP. Ông nói: “Hồ sơ của Đài Loan với tư cách là một thành viên có trách nhiệm của WTO và sự ủng hộ mạnh mẽ các giá trị dân chủ của nước này cũng cần được xem xét”. Ông không bình luận về việc liệu Hoa Kỳ có xem xét lại việc tham gia hiệp ước hay không.
Trong sự kiện trực tuyến hôm thứ Bảy, ông Motegi nhắc lại thông điệp của Thủ tướng Fumio Kishida trước đó cùng ngày nói rằng liên minh Nhật Bản-Hoa Kỳ là “nền tảng” của hòa bình và thịnh vượng quốc tế. Ngoại trưởng Motegi cũng nhấn mạnh rằng các nhà lãnh đạo của Nhật Bản, Hoa Kỳ, Úc và Ấn Độ cam kết với hiệp ước quốc phòng “Bộ Tứ” của họ và Tokyo sẽ “thúc đẩy mạnh mẽ hợp tác cụ thể với các nước khác bao gồm ASEAN và châu Âu trong tương lai”.
Về lập trường đối với Trung Quốc, ông Motegi cho biết Nhật Bản “sẽ không từ bỏ các giá trị và nguyên tắc cơ bản như dân chủ, pháp quyền và thương mại tự do”, trong khi làm việc với Bắc Kinh trong các lĩnh vực mà Nhật có thể hợp tác.
Ông Motegi nói thêm: “Điều quan trọng là phải khuyến khích Trung Quốc hoàn thành trách nhiệm của mình với tư cách là một cường quốc lớn. Ông kêu gọi cộng đồng quốc tế tiếp tục theo dõi liệu các dự án trong khuôn khổ Sáng kiến Vành đai và Con đường của Trung Quốc có “thực hiện theo cách đáp ứng được các tiêu chuẩn quốc tế, công khai, minh bạch, hiệu quả kinh tế về chi phí vòng đời và tính bền vững của nợ hay không”.