Hải Lam
Thủ tướng Cộng hòa Litva Ingrida Šimonyte hôm thứ Ba (28/12) tuyên bố, đất nước bà không có ý định thay đổi chính sách của mình đối với Đài Loan.
Bà Šimonyte nói: “Chúng tôi không từ bỏ bất kỳ thỏa thuận quốc tế nào đã ký với Trung Quốc, từ việc công nhận nguyên tắc ‘một Trung Quốc’, còn chuyện văn phòng đại diện của Đài Loan bắt đầu làm việc tại Litva không đáng bị áp dụng các biện pháp trả đũa như chúng ta đang thấy. Không ai có quyền ra lệnh cho chúng tôi phải theo đuổi chính sách đối ngoại nào”.
Người đứng đầu chính phủ Litva cho rằng cách phản ứng của CHND Trung Hoa đối với mối quan hệ Litva-Đài Loan mang tính tuyên truyền.
Bà Simonyte phát biểu: “Kiểu tuyên truyền này không có gì đáng ngạc nhiên, nhưng tôi tin rằng đằng sau kiểu tuyên truyền này vẫn còn đủ không gian cho các bước xây dựng”.
Mối quan hệ giữa Litva và Trung Quốc xấu đi rõ rệt do văn phòng đại diện của Đài Loan được mở tại Vilnius. Trung Quốc bày tỏ phản đối việc văn phòng và triệu hồi đại sứ của họ từ Vilnius, đồng thời đề nghị Litva cũng làm như vậy.
Vào ngày 21 tháng 11, chính phủ CHND Trung Hoa đã đưa ra quyết định hạ thấp quan hệ ngoại giao với Litva. Vào ngày 26 tháng 11 Bắc Kinh đã gửi một công hàm về việc thay đổi cơ quan đại diện ngoại giao Trung Quốc tại Vilnius, hạ mức từ đại sứ quán xuống thành văn phòng đại diện của CHND Trung Hoa.
Bắc Kinh cũng sử dụng đòn bẩy kinh tế để gây sức ép lên Litva. Chính phủ Trung Quốc đã cho đình chỉ vận chuyển hàng hóa bằng đường sắt đến Litva, giảm hạn mức tín dụng cho các công ty Litva hoạt động tại thị trường Trung Quốc.
Vào đầu tháng 12, CHND Trung Hoa đã loại Litva với tư cách là một quốc gia từ cơ sở dữ liệu của hệ thống hải quan của nước này. Do đó, các nhà xuất khẩu Litva không thể đăng ký hợp pháp hàng hóa được giao cho CHND Trung Hoa. Một tuần sau, Litva xuất hiện trở lại trong hệ thống hải quan của Trung Quốc.
Bắc Kinh cũng cảnh báo các công ty quốc tế rằng họ không chào đón các sản phẩm được sản xuất với sự tham gia của các đối tác Litva.