Đông Phương
Nga đã xâm lược Ukraine một cách toàn diện và ngọn lửa chiến tranh tiếp tục thiêu đốt thủ đô Kiev. Theo ông Yaita Akio, Giám đốc chi nhánh Đài Bắc của tờ Sankei Shimbun Nhật Bản, với tình hình chiến tranh hiện nay ở Ukraine, việc ông Putin có thể giành được thắng lợi trong một thời gian ngắn hay không dường như sẽ là một cuộc diễn tập cho cả Trung Quốc và Đài Loan. Và dự tính của ông Tập Cận Bình là, một khi tấn công Đài Loan, Bắc Kinh sẽ phải chịu áp lực càng lớn hơn từ các lệnh trừng phạt quốc tế.
Nhà báo, nhà bình luận thời sự Nhật Bản Akio Yaita viết trên Facebook vào ngày 25/2 rằng, quân đội Nga đã tấn công Ukraine toàn diện, nhưng vấp phải sự kháng cự ngoan cường của quân đội Ukraine, 13 lính biên phòng Ukraine đóng trên Đảo Rắn ở Biển Đen đã hy sinh vì đất nước; quân đội Ukraine đã bắn hạ nhiều chiến đấu cơ của Nga; Đại sứ Ukraine tại Mỹ cho biết, 1 trung đội lính Nga đã đầu hàng quân đội Ukraine. “Kẻ thù đã biến tôi thành mục tiêu số một, nhưng tôi sẽ ở lại thủ đô”, Tổng thống Ukraine nói qua video.
Bài viết cho rằng, tiến trình của quân đội Nga không được suôn sẻ cho lắm, quân đội Ukraine vẫn chưa bị đánh bại và đầu hàng, và vẫn đang chống trả một cách có tổ chức. Hoa Kỳ, Liên minh Châu Âu, Nhật Bản, v.v. đã ban hành một loạt lệnh cấm vận kinh tế đối với Nga, và Đài Loan cũng gia nhập hàng ngũ áp đặt lệnh trừng phạt lên Nga.
Rõ ràng, Nga đã phải trả giá đắt cho hành động của mình. Vào ngày 24/2, thị trường chứng khoán Nga đã trải qua một đợt sụt giảm như tuyết lở, từng giảm 50% trong phiên xuống 611 điểm; đồng Rúp Nga cũng mất giá gần 10% trong một ngày. Ngoài ra, ở nhiều vùng khác nhau của Nga, người dân đã phát động các cuộc biểu tình phản chiến và có hơn 1.700 người đã bị bắt giữ.
Nếu ông Putin không thể giành chiến thắng trong một thời gian ngắn, điều đó chắc chắn sẽ gây ra sự bất mãn lớn hơn trong nước, nền kinh tế sẽ trì trệ, dân chúng lầm than và những tiếng nói kêu gọi ông Putin từ chức chắc chắn sẽ ngày càng lớn hơn; ngay cả khi chiến thắng, Nga cũng sẽ bị cộng đồng quốc tế cô lập trong một thời gian dài, và hồi phục kinh tế sẽ là một công cuộc vô cùng gian nan.
Bài viết cho rằng, người chăm chú nhất đến những biến đổi hình thế trong nước Nga chắc chắn là ông Tập Cận Bình. Ông ta sẽ dự tính rằng, “Nếu tương lai tấn công Đài Loan, Trung Quốc chắc chắn sẽ phải chịu các lệnh trừng phạt kinh tế tương tự. Mà nền kinh tế Trung Quốc và xã hội quốc tế có mối liên hệ chặt chẽ hơn nhiều so với Nga, không biết liệu bản thân có thể chống đỡ được áp lực từ trong và ngoài nước không”.
Ông Akio Yaita nhấn mạnh rằng, cuộc chiến ở Ukraine ngày nay dường như là một cuộc diễn tập đối với cả Trung Quốc và Đài Loan. Chiến tranh càng kéo dài, Putin càng phải trả giá nhiều hơn và Tập Cận Bình sẽ càng e ngại hơn.
Ukraine thiếu cảnh giác với Nga, còn Đài Loan luôn cảnh giác cao độ với Trung Quốc
Cựu Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo sẽ thăm Đài Loan vào ngày 2/3. Ông Dư Mậu Xuân (Miles Yu), người từng là cố vấn chính về chính sách Trung Quốc tại Văn phòng Hoạch định Chính sách của cựu Ngoại trưởng Pompeo, cũng tham dự chuyến thăm này. Hiện ông Dư là giáo sư về Đông Á và lịch sử quân sự tại Học viện Hải quân Hoa Kỳ. Vào tối ngày 26/2, ông đã chỉ ra trong một cuộc phỏng vấn với ông Yaita Akio rằng, bắt đầu từ chính quyền Tổng thống Trump, chính sách của Mỹ đối với Đài Loan và Trung Quốc, thậm chí cả chính sách đối ngoại toàn cầu, đã trải qua những thay đổi mang tính cách mạng, “vai trò của Đài Loan thậm chí còn nổi bật hơn”.
Trong cuộc phỏng vấn, ông Dư cho rằng Ukraine có nhiều điểm yếu, và nước này cũng thiếu cảnh giác với Nga, không giống như các nước Đông Âu luôn có sự cảnh giác cần thiết; Đài Loan khác với Ukraine, Đài Loan luôn cảnh giác cao độ đối với Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), cộng thêm việc chính phủ bà Thái Anh Văn sát cánh cùng các nền dân chủ như Hoa Kỳ về mặt chiến lược, nên “Đài Loan an toàn hơn Ukraine”.
Về việc bảo vệ Đài Loan, ông Dư cho rằng các nước láng giềng có cảm nhận sâu sắc về chuỗi hành động xâm lược của Trung Quốc, các nhà lãnh đạo của Nhật Bản, Úc, v.v. cũng đã nói rõ rằng nếu Đài Loan bị đe dọa bằng vũ lực, họ sẽ đứng về phía Đài Loan. Mỹ cũng bày tỏ lập trường tương tự. Ông nhấn mạnh rằng bảo vệ Đài Loan là trách nhiệm chung của các nước dân chủ.
Ông Dư dẫn lời cựu Ngoại trưởng Pompeo rằng, khi qua lại với Trung Quốc phải “bắt đầu từ bất tín nhiệm trước tiên”. Cũng giống như việc người dân Đài Loan có mức độ bất tín nhiệm đối với ĐCSTQ cao nhất trên thế giới. Mối quan hệ Trung – Mỹ nên bỏ hẳn việc chỉ tập trung vào lợi ích chung chứ không xem xét đến các giá trị quan. Bản chất của mối quan hệ Mỹ – Trung – Đài là cuộc đấu tranh giữa dân chủ tự do và chế độ độc tài chuyên chế, điều này càng cho thấy tầm quan trọng của Đài Loan.
Đông Phương