Huyền Anh
Những người tị nạn Ukraine đang nhận thực phẩm, quần áo tại nhà ga xe lửa chính Hauptbahnhof vào ngày 2/3/2022 ở Berlin, Đức. (Ảnh của Hannibal Hanschke / Getty Images)
Hơn một triệu người đã di tản khỏi Ukraine kể từ khi Nga xâm lược nước này vào tuần trước, theo Cao ủy Liên hợp quốc về người tị nạn Filippo Grandi. Đây là một cuộc di cư chưa có tiền lệ trong thế kỷ này vì tốc độ của nó
“Chỉ trong 7 ngày, chúng tôi đã chứng kiến cuộc di tản của 1 triệu người tị nạn từ Ukraine sang các nước láng giềng. Đối với nhiều triệu người khác đang ở trong lãnh thổ Ukraine, đã đến lúc tiếng súng im bặt để công tác hỗ trợ nhân đạo cứu người có thể diễn ra”, theo ông Filippo Grandi, Cao ủy Liên Hợp Quốc về người tị nạn viết trên Twitter tối 2/3.
Một triệu người Ukraine tị nạn sau 7 ngày
Theo AP, số liệu thống kê từ đại diện cơ quan tị nạn của Liên Hợp Quốc tương đương hơn 2% dân số Ukraine đã bị buộc phải rời khỏi đất nước trong vòng chưa đầy một tuần kể từ khi Nga tấn công.
Cuộc di tản quy mô lớn có thể thấy rõ ở Kharkiv, nơi những người dân tuyệt vọng đang tìm chỗ trú ẩn trước các đợt “mưa bom”, pháo kích trút xuống thành phố. Ga tàu ở trung tâm Kharkiv chật cứng người và ai cũng cố gắng lên được các chuyến tàu dù họ không phải lúc nào cũng biết chúng sẽ đi về đâu. Người tị nạn từ Ukraine đến Ga xe lửa phía Tây từ Zahony sau khi băng qua biên giới tại Zahony-Csap vào ngày 02/3/2022 tại Budapest, Hungary. (Ảnh của Janos Kummer / Getty Images)
Người tị nạn đã chạy trốn về phía tây khỏi các vùng chiến sự ở Ukraine với tốc độ hơn 100.000 người mỗi ngày kể từ khi Nga bắt đầu cuộc xâm lược. Gần một nửa đã đến Ba Lan. Hầu hết những người còn lại đã vượt qua Slovakia, Hungary, Romania và Moldova.
Đại đa số người Ukraine bỏ trốn là phụ nữ và trẻ em vì nam giới từ 18 đến 60 tuổi bị hạn chế rời khỏi đất nước cho đến khi có thông báo mới.
Khoảng 44 triệu người sống ở Ukraine trước khi Nga xâm lược.
BBC đưa tin, những người tị nạn đang tìm cách vượt qua biên giới Ukraine đến các nước láng giềng ở phía tây như Ba Lan, Romania, Slovakia, Hungary và Moldova.
Sự chung tay của cộng đồng quốc tế
Ngày 2/3, Ủy ban châu Âu (EC) đã đề xuất một chương trình bảo vệ tạm thời cho những người rời khỏi Ukraine tránh xung đột, bao gồm việc cấp giấy phép cư trú, tiếp cận việc làm và phúc lợi xã hội tại các nước thuộc Liên minh châu Âu (EU).
Nhằm ứng phó với tình trạng người tị nạn ồ ạt đổ đến các nước EU, dự luật mới trên sẽ được áp dụng ở tất cả các quốc gia thành viên EU. Nếu được thông qua, chương trình bảo vệ tạm thời sẽ ngay lập tức bắt đầu được áp dụng cho những người tị nạn Ukraine trong 1 năm và có thể kéo dài tới 3 năm.
Liên minh châu Âu (EU) ước tính, có tới 4 triệu người ở Ukraine có thể đang tìm kiếm cơ hội được sơ tán. EU đã nới lỏng các quy định về người tị nạn, đồng thời khẳng định các nước thành viên liên minh sẽ chào đón những người trốn chạy chiến tranh từ Ukraine với “vòng tay rộng mở”.
Chính phủ Ba Lan đang cung cấp cho những người tị nạn Ukraine đi lại miễn phí trên một số chuyến tàu điện ngầm liên tỉnh, dịch vụ trung chuyển, chăm sóc y tế cơ bản và nơi trú ẩn.
Trong khi Moscow tuyên bố lực lượng của họ không bắn vào các mục tiêu dân sự, các video đăng trên mạng xã hội cho thấy các tòa nhà dân cư bị đổ vỡ và các cuộc tấn công bằng tên lửa vào cơ sở hạ tầng dân sự.
Hiệp hội Chữ thập đỏ và Trăng lưỡi liềm đỏ quốc tế (IFRC) cho biết, cuộc chiến ở Ukraine đang trở thành “một trong những tình huống khẩn cấp nhân đạo lớn nhất ở châu Âu trong nhiều năm tới”.
Để đối phó với cuộc khủng hoảng leo thang, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc António Guterres đã viện trợ nhân đạo 20 triệu USD khẩn cấp cho Ukraine vào tuần trước.
Văn phòng Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc ước tính rằng, tính đến Chủ nhật, 102 thường dân Ukraine đã thiệt mạng, trong đó có 7 trẻ em. Các nhà chức trách Ukraine ước tính số dân thường thiệt mạng là 352 người thiệt mạng, trong đó có 14 trẻ em. Nga khẳng định rằng các lực lượng của họ không nhắm vào các khu vực dân sự.
Các con số về số lượng thương vong của quân đội khác nhau rất nhiều tùy thuộc vào nguồn tin. Lần đầu tiên kể từ cuộc xâm lược, mà Moscow gọi là “hoạt động quân sự đặc biệt”, Nga đã công bố số lượng thương vong vào hôm thứ Tư. Người phát ngôn của Bộ Quốc phòng Nga cho biết 498 binh sĩ Nga đã thiệt mạng kể từ khi cuộc xung đột bắt đầu. Cùng ngày, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy cho biết hơn 9.000 binh sĩ Nga đã thiệt mạng.
Nhật Bản chào đón người tị nạn Ukraine
Thủ tướng Nhật Kishida Fumio ngày 2/3 cũng tuyên bố, nước này sẽ đón nhận những người tị nạn Ukraine như “sự thể hiện tình đoàn kết với người dân Ukraine vào một thời điểm cấp bách như hiện tại”.
Theo tờ Guardian, động thái là sự thay đổi lớn vì đất nước mặt trời mọc lâu nay thường chỉ chấp thuận vài chục trường hơn xin tị nạn mỗi năm.
“Tuy nhiên, chúng tôi sẽ không dừng lại ở đó và sẽ phản hồi các trường hợp đăng ký tị nạn khác từ góc độ nhân đạo. Tình hình Ukraine đang căng thẳng, người tị nạn ngày càng đông. Chúng tôi sẽ chuẩn bị để xử lý tình huống này trong thời gian sớm nhất”, Thủ tướng Nhật cho biết thêm.
Theo nhà chức trách Nhật, những người tị nạn Ukraine sẽ không bị tính vào con số 5.000 người, bao gồm cả các công dân Nhật hồi hương, được phép nhập cảnh vào đất nước mỗi ngày theo các hạn chế biên giới để phòng chống Covid-19.
Huyền Anh