Ngoại trưởng Hoa Kỳ Antony Blinken cho biết hôm Chủ nhật (6/3) rằng Hoa Kỳ đang “tích cực làm việc” trong một thỏa thuận với Ba Lan để cung cấp máy bay phản lực cho Ukraine nhằm chống lại quân Nga xâm lược.
Theo các báo cáo, thỏa thuận có thể liên quan đến việc Ba Lan chuyển giao các máy bay MIG-29 hiện có của mình, một loại máy bay chiến đấu phản lực do Liên Xô / Nga sản xuất mà các phi công Ukraine quen thuộc và sau đó Mỹ sẽ cung cấp máy bay chiến đấu F-16 cho Ba Lan để thay thế.
Trước đó, hồi đầu tuần, các quan chức Mỹ, bao gồm cả ông Blinken, đã bác bỏ khả năng bất kỳ quốc gia NATO nào cung cấp máy bay cho Ukraine.
Nhưng phát biểu tại Moldova vào Chủ nhật, ông Blinken xác nhận thỏa thuận đang được thảo luận tích cực.
“Không thể nói khi nào, nhưng tôi chỉ có thể nói rằng chúng tôi đang xem xét nó rất, rất tích cực”, ông nói với các phóng viên.
“Hiện chúng tôi đang tích cực xem xét câu hỏi về các máy bay mà Ba Lan có thể cung cấp cho Ukraine và xem xét cách chúng tôi có thể tiếp tế nếu Ba Lan quyết định cung cấp các máy bay đó.”
Các bình luận được đưa ra một ngày sau khi Blinken gặp Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba ở biên giới Ba Lan – Ukraine và ông Kuleba đã thúc giục Mỹ cung cấp máy bay.
Sau 10 ngày diễn ra cuộc chiến tàn khốc, ông Kuleba nói, “Nhu cầu cao nhất mà chúng tôi cần là máy bay chiến đấu, máy bay tấn công và hệ thống phòng không.”
“Nếu chúng tôi mất bầu trời, sẽ có nhiều máu hơn trên mặt đất,” ông nói sau cuộc họp, với ông Blinken đứng bên cạnh.
Trong khi một phần đáng kể lực lượng không quân của Ukraine vẫn còn nguyên vẹn kể từ khi cuộc chiến bắt đầu vào ngày 24/2, cả Ukraine và Nga đều phải chịu những tổn thất đáng kể và không bên nào kiểm soát được hoàn toàn không phận của đất nước.
Tuy vậy, Nga có một lực lượng không quân khổng lồ mà nếu được huy động đầy đủ có thể tàn phá Ukraine.
Rủi ro gia tăng
Hoa Kỳ trước đó đã cùng với một số thành viên NATO chống lại ý định này do lo ngại rằng Nga sẽ diễn giải điều đó thành NATO (với Ba Lan là một thành viên) đang tích cực tham gia cuộc chiến Ukraine, và rằng nó sẽ châm ngòi cho một cuộc xung đột rộng lớn hơn nhiều.
Nhưng những người ủng hộ việc cung cấp máy bay cho Ukraine lập luận rằng liên minh này, và đặc biệt là Mỹ, đã cung cấp cho quân đội của Kyiv hàng tấn vũ khí sát thương và đạn dược mỗi ngày kể từ khi chiến tranh bắt đầu.
Tuy nhiên, một vấn đề khác là hiện Mỹ không có bất kỳ chiếc F-16 nào để sẵn sàng cung cấp cho Ba Lan, quốc gia cũng đang đối mặt với mối đe dọa tiềm tàng từ Nga và cần máy bay để tự vệ.
Bất kỳ thỏa thuận nào cũng cần có sự chấp thuận của Nhà Trắng và sự ủng hộ của Quốc hội Hoa Kỳ, cũng như sự đồng thuận của NATO.
Quốc hội Mỹ có thể sẽ đồng ý với điều này, đặc biệt sau khi Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy có lời kêu gọi các nhà lập pháp vào thứ Bảy.
Nhưng Ba Lan dường như chưa đồng tình với ý tưởng này.
“Ba Lan sẽ không gửi máy bay chiến đấu đến Ukraine cũng như cho phép sử dụng các sân bay của chúng tôi. Chúng tôi giúp đỡ đáng kể trong nhiều lĩnh vực khác”, văn phòng Thủ tướng viết trong một tweet hôm Chủ nhật.
Tiến Minh (theo AFP)