Theo báo cáo “Hạnh phúc Thế giới năm 2022” được công bố hôm 18/3, Afghanistan là quốc gia bất hạnh nhất trên thế giới – ngay cả trước khi Taliban lên nắm quyền vào tháng 8/2021.
Báo cáo Hạnh phúc Thế giới năm 2022 xếp Afghanistan ở vị trí cuối cùng trong số 149 quốc gia được khảo sát, với tỷ lệ hạnh phúc chỉ ở mức 2,5. Lebanon là quốc gia bất hạnh thứ hai trên thế giới. Trong top 5 quốc gia cuối bảng còn có sự xuất hiện của Botswana, Rwanda và Zimbabwe.
Trái ngược lại, Phần Lan chiếm vị trí dẫn đầu trong bảng xếp hạng của Báo cáo Hạnh phúc Thế giới trong suốt 5 năm liên tiếp. Thụy Sĩ, Hà Lan và Luxembourg xếp thứ 4-6. Theo sau đó là Đan Mạch và Iceland. Thụy Điển và Na Uy lần lượt đứng thứ 7 và 8. Israel đứng ở vị trí thứ 9 và New Zealand lọt vào top 10. Canada (số 15), Mỹ (số 16) và Vương quốc Anh (số 17) cũng đều có mặt trong top 20.
Các nhà nghiên cứu đã xếp hạng các quốc gia sau khi phân tích dữ liệu trong ba năm gần đây. Báo cáo dựa trên một số tiêu chuẩn như GDP bình quân đầu người, mạng lưới an toàn xã hội, tuổi thọ, quyền tự do quyết định trong cuộc sống, sự hào phóng của người dân cũng như mức độ tham nhũng.
Afghanistan xếp thứ hạng thấp ở cả sáu mục nói trên. Đây thực sự là một kết quả đáng kinh ngạc, bởi điều này đồng nghĩa là người dân Afghanistan có cuộc sống bất hạnh ngay cả trước khi Taliban lên nắm quyền, bất chấp sự đầu tư của Mỹ và quốc tế trong suốt 20 năm. Chỉ riêng Mỹ đã chi 145 tỷ USD nhằm thúc đẩy sự phát triển ở Afghanistan kể từ năm 2002, theo báo cáo của Mỹ Tổng thanh tra đặc biệt Afghanistan. Dù vậy, người dân vẫn ngày càng cảm thấy vô vọng.
Gallup đã thực hiện một cuộc thăm dò vào năm 2018 và nhận thấy, một số người Afghanistan mà họ khảo sát không có nhiều hy vọng vào tương lai.
Nhà phân tích Nasratullah Haqpal cho biết, nhiều năm tham nhũng hoành hành, nghèo đói gia tăng, thiếu việc làm, số người rơi vào tình cảnh dưới mức nghèo khổ gia tăng, sự phát triển không đều, dường như tất cả đã kết hợp thành tình trạng bất ổn nghiêm trọng ở Afghanistan. Hầu hết người Afghanistan có niềm hy vọng lớn sau năm 2001, khi Taliban bị lật đổ và liên minh do Mỹ dẫn đầu tuyên bố chiến thắng. “Nhưng thật không may, họ chỉ tập trung vào chiến tranh, những kẻ quân phiệt và các chính trị gia tham nhũng,” ông Haqpal lưu ý.
“Người dân ngày càng nghèo và nghèo hơn, thất vọng hơn và bất hạnh hơn… đó là lý do tại sao 20 năm đầu tư vào Afghanistan sụp đổ chỉ trong 11 ngày,” ông nhận định khi đề cập đến cuộc tấn công chớp nhoáng của Taliban trước khi tràn vào Kabul vào giữa tháng 8/2021.
Báo cáo cảnh báo, số liệu của Afghanistan có thể giảm hơn nữa vào năm tới khi tiến hành đo lường mức độ hạnh phúc của người Afghanistan sau khi Taliban nắm quyền. Nền kinh tế Afghanistan hiện vẫn đang không ngừng rơi tự do và chưa có dấu hiệu nào cho thấy sẽ phục hồi trở lại.
Nhật Minh (Theo SCMP)