Ngày 16/5, McDonald’s thông báo sẽ đóng cửa vĩnh viễn 850 cửa hàng nhượng quyền tại Liên bang Nga, kết thúc hơn ba thập kỷ gắn bó với thị trường này. Động thái của McDonald’s thể hiện rõ xu thế bị cô lập ngày càng tăng của Nga với cộng đồng kinh tế toàn cầu kể từ khi Tổng thống Vladimir Putin tiến hành cuộc xâm lược Ukraine.
Sau hơn ba mươi năm hoạt động tại lãnh thổ Nga, McDonald’s đã chính thức bắt đầu bán tài sản của mình trong nước, với lý do lo ngại về nhân đạo, pháp lý và tài chính.
“Lần đầu tiên trong lịch sử, chúng tôi đã loại bỏ một thị trường lớn và bán danh mục các nhà hàng McDonald’s của mình,” ông Chris Kempczinski, giám đốc điều hành McDonald’s cho biết trong một bức thư gửi nhân viên và đối tác sang nhượng. “Họ sẽ không còn mang tên McDonald’s hay phục vụ thực đơn của chúng tôi nữa. Những biểu tượng Vòm Vàng sẽ không còn tỏa sáng ở Nga nữa.”
McDonald’s trước đó đã đình chỉ hoạt động của mình tại Nga vào tháng 3, bề ngoài là để tạm thời đối phó với cuộc xâm lược của đất nước này nhằm vào Ukraine hồi tháng 2. Gần như ngay lập tức, khoảng trống của McDonald’s đã được lấp đầy bởi những cửa hàng đạo nhái của địa phương. Đứng đầu trong số này là “Uncle Vanya” với biểu tượng chữ B màu vàng mang phong cách Vòm Vàng hình dọc trên nền đỏ, có thể coi là một sự tham chiếu đơn giản đến Vòm Vàng của McDonald’s.
Nga không phải là quốc gia duy nhất chứng kiến nhiều cửa hàng nhái lại các thương hiệu Mỹ nở rộ khắp nơi. Những vụ đạo nhái như vậy có lịch sử lâu đời và thường xuất hiện ở các quốc gia như Trung Quốc, Iran và Thái Lan. Hầu hết đều là những sản phẩm bản địa hóa bắt chước các chuỗi cửa hàng nhượng quyền thương mại quen thuộc như Pizza Hut, Starbucks và Kentucky Fried Chicken (KFC).
Khi McDonald’s lần đầu tiên khai trương tại Moscow vào năm 1990, trong những năm cuối cùng của Liên Xô, sự kiện này đã được truyền thông trên toàn thế giới coi là biểu tượng cho sự hội nhập trong tương lai của Nga cùng các nền kinh tế tư bản phương Tây. Trong khi truyền thông trong nước và quốc tế phỏng đoán, cửa hàng nhượng quyền của McDonald’s ở Quảng trường Pushkin có thể không tồn tại lâu dưới gánh nặng đè nặng của bộ máy quan liêu Xô Viết, nhà hàng đã chật kín chỗ ngồi vào ngày đầu khai trương và vẫn tiếp tục hoạt động cho đến đầu năm nay.
Giờ đây, có vẻ như lịch sử đã bị đảo ngược ở một mức độ nào đó, khi căng thẳng ngày càng gia tăng giữa Nga và khối phương Tây đang thúc đẩy một cuộc di cư ồ ạt khỏi Moscow. Cho dù Nga không có dấu hiệu cho thấy sẽ quay trở lại nền kinh tế chỉ huy thời Liên Xô, nhưng nhiều doanh nghiệp phương Tây đã đáp trả cuộc xâm lược Ukraine bằng cách rút khỏi thị trường Nga. McDonald’s không phải là công ty quan trọng nhất về mặt địa chính trị hoặc kinh tế khi rút khỏi Liên bang Nga, nhưng nó mang tính biểu tượng cho sự kết thúc của kỷ nguyên tiếp cận thận trọng giữa chủ nghĩa tư bản Mỹ và Liên Xô cũ, phân chia ranh giới giữa châu Âu và châu Á.
Minh Ngọc (Theo The Epoch Times)