Lam Giang
Hôm 23/06, Thượng viện đã thông qua gói biện pháp kiểm soát súng của lưỡng đảng sau khi phá vỡ ngưỡng tranh luận không giới hạn (filibuster) trong phòng họp hồi đầu ngày.
Cuộc bỏ phiếu cuối cùng ở sàn Thượng viện đối với đạo luật dài 80 trang, Đạo luật Cộng đồng An toàn hơn của lưỡng đảng với tỷ lệ 65–33. Cuộc bỏ phiếu đã được dự kiến tổ chức trước hai tuần nghỉ lễ Quốc Khánh ngày 04/07.
Trước đó trong ngày, 15 thành viên Đảng Cộng Hòa (Grand Old Party, GOP) đã cùng với tất cả các thành viên Đảng Dân Chủ bỏ phiếu để vượt qua ngưỡng 60 phiếu bầu cho dự luật này.
Cả Lãnh đạo GOP McConnell và Lãnh đạo Đa số Thượng viện Chuck Schumer (Dân Chủ-New York) đều ủng hộ dự luật. Đầu tuần này, ông McConnell đã gọi biện pháp này là một “gói thông luật” và bác bỏ lo ngại của các thành viên Đảng Cộng Hòa trích dẫn lý lẽ về quyền sử dụng súng để phản đối luật này. Ông cho biết, dự luật này sẽ “bảo vệ các quyền Tu chính án thứ Hai của các công dân tuân thủ pháp luật”.
Dự luật này ra đời ngay sau các vụ xả súng hàng loạt ở Buffalo, New York khiến 10 người thiệt mạng và ở Uvalde, Texas khiến 21 người thiệt mạng, 19 người trong số đó là trẻ em. Cả hai kẻ xả súng đều 18 tuổi.
Dự luật có khả năng được Hạ viện thông qua
Tại Hạ viện, dự luật dường như sẽ được thông qua bất chấp một số phản đối từ phía Đảng Cộng Hòa. Các thành viên GOP hàng đầu tại Hạ viện, bao gồm Lãnh đạo Thiểu số Hạ viện Kevin McCarthy (Cộng Hòa-California) và Phó Lãnh đạo Thiểu số Hạ viện Steve Scalise (Cộng Hòa-Florida), đã báo hiệu rằng họ sẽ bỏ phiếu chống lại dự luật. Ông Scalise nói trong một thông báo của Phó Lãnh đạo Thiểu số Hạ viện rằng dự luật là “một nỗ lực để từ từ loại bỏ các quyền Tu chính án thứ Hai của các công dân tuân thủ luật pháp”.
Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi (Dân Chủ-California), người giữ quyền kiểm soát gần như toàn bộ những gì diễn ra trên sàn Hạ viện, đã nói rằng bà hy vọng Hạ viện sẽ bỏ phiếu cho dự luật này vào cuối tuần. Bởi vì đa số quá bán là đủ để điều khiển phòng họp do Đảng Dân Chủ kiểm soát, nên dự luật nhiều khả năng sẽ nhanh chóng được Hạ viện thông qua và tiến tới bàn làm việc của Tổng thống Joe Biden.
“Đây là một dự luật quan trọng. Chúng tôi rất hào hứng về nó. Nó sẽ cứu sống nhiều người”, bà Pelosi nói hôm thứ Tư (22/06). “Nhưng chúng tôi muốn nó được thực hiện”.
Các nhà đàm phán dẫn đầu của Thượng viện về dự luật, các Thượng nghị sĩ Chris Murphy (Dân Chủ-Connecticut), Kyrsten Sinema (Dân Chủ-Arizona), John Cornyn (Dân Chủ-Texas), và Thom Tillis (Cộng Hòa-North Carolina) cho biết trong một tuyên bố hôm 21/06 khi công bố văn bản của dự luật này rằng, nó sẽ “bảo vệ trẻ em Hoa Kỳ, giữ cho các trường học của chúng ta an toàn, và giảm nguy cơ bạo lực trên khắp đất nước của chúng ta”.
Những lời phê bình
Hiệp hội Súng trường Quốc gia (NRA) đã phản đối dự luật này, nói rằng nó “không thực sự giải quyết được tội phạm bạo lực trong khi mở ra cánh cửa cho những gánh nặng không cần thiết đối với những người sở hữu súng tuân thủ luật pháp thực hiện quyền tự do theo Tu chính án thứ Hai”.
Thượng nghị sĩ Josh Hawley (Cộng Hòa-Mississippi) đã chỉ trích thủ tục bỏ phiếu nhanh chóng của dự luật này, diễn ra chỉ một giờ sau khi toàn văn của dự luật được công bố hôm 21/06.
Ông nói trên Twitter hôm 21/06, “Ở đây chúng tôi đang bỏ phiếu để thông qua một dự luật được đàm phán hoàn toàn bí mật, được công bố chỉ một giờ trước đó mà không ai có thời gian để đọc đầy đủ, vốn bỏ qua làn sóng tội phạm quốc gia và thay vào đó tấn công các quyền căn bản của các công dân tuân thủ pháp luật”.
Các điều khoản
Trong một số điều khoản chính, dự luật sẽ cung cấp khoảng 15 tỷ USD trong năm năm tới, nhằm mở rộng khả năng tiếp cận các chương trình sức khỏe tâm thần và tăng cường an ninh trường học trong một nỗ lực ngăn chặn các vụ xả súng hàng loạt trong tương lai.
Luật cũng sẽ mở rộng việc kiểm tra lý lịch liên bang cho những công dân từ 18 đến 21 tuổi tìm cách mua súng bằng cách yêu cầu kiểm tra thêm hồ sơ vị thành niên. Yêu cầu này sẽ hết hạn sau 10 năm, vào ngày 30/09/2032, có nghĩa là các nhà lập pháp sẽ phải thông qua một dự luật mới để gia hạn nó.
Dự luật cũng sẽ khép lại cái gọi là “lỗ hổng bạn trai”. Theo luật này, những kẻ bạo hành gia đình bị kết án sẽ bị cấm mua súng nếu nạn nhân của họ là những người có mối quan hệ hẹn hò hay đã từng hẹn hò với họ. Quyền mua súng của người đó sẽ được khôi phục sau năm năm nếu họ không phạm phải bất kỳ hành vi bạo lực hoặc trọng tội nào. Hiện tại, những kẻ bạo hành gia đình bị cấm sở hữu súng nếu họ kết hôn, chung sống, hoặc có con với nạn nhân.
Dự luật cũng sẽ giúp cung cấp 750 triệu USD tài trợ cho một khoản trợ cấp để giúp thực thi các luật cảnh báo (red flag laws) ở 19 tiểu bang và Thủ đô Hoa Kỳ có luật này, giúp việc tịch thu súng tạm thời từ những người bị tòa án nhận định là nguy hiểm cho bản thân và những người khác bởi những mối lo ngại về sức khỏe tâm thần của họ được dễ dàng hơn.
Mặc dù các luật cảnh báo giữa các tiểu bang là khác nhau, nhưng những người bị buộc tội thường không được thông báo về việc bị buộc tội hoặc có bất kỳ cơ hội nào để tự bào chữa cho mình trước các cáo buộc cho đến khi vũ khí của họ bị tịch thu.
Trong một nỗ lực khác nhằm ngăn người dân khỏi việc trốn tránh các yêu cầu cấp phép đại lý, dự luật điều chỉnh ngôn ngữ trong luật hiện hành để những người thường xuyên mua và bán súng “để chủ yếu là kiếm lời” phải ghi danh là một người được cấp giấy phép súng liên bang. Với chỉ định này, những người bán súng này sẽ được yêu cầu kiểm tra lý lịch cho các giao dịch.
Gói kiểm soát súng cũng sẽ tăng cường các hình phạt đối với hành vi buôn bán súng chợ đen và thay mặt người khác mua súng, bao gồm phạt tiền và phạt tù lên đến 15 năm cho những người vi phạm.
Lam Giang
Theo The Epoch Times